Armatör mü idi?.. Hayır!

Gemi inşa veya onarım tersanesi mi vardı?.. Hayır!

Birçok ülkede limanları mı vardı?.. Hayır!

Pekala Vira Haber’de ne işi olabilir ki..

“Maltese Falcon” adını verdiği  dünyanın en  büyük ve en yüksek teknolojisi ile donatılmış yatı Tuzla’da Yıldız Yat İnşa Tersanesi’nde inşa edilmişti..

Tom Perkins bir Zilyoner iş insanı  idi.

Zilyoner iş insanı da ne demek?

Milyoner, milyarder ve onun da üstündeki zenginlik “Zillionaire” olarak tanımlanıyor.

Milyoner kelimesi, 1786'dan itibaren İngilizce'de okyanusun kıyısına bağlı olarak bir milyon pound veya dolar değerindeki bir kişiyi belirtmek için kullanılmaya başlamış. Milyoner  olmak zamanla yetersiz kalmış ve kısa süre sonra “Multimilyoner”  iş insanları ortaya çıkmış..1844'ten itibaren daha varlıklı olanlara “Milyarder” denilmiş ve  ardından 1900'lerin başında “Multimilyarder” ler gelmiş.. Sınırsız derecede ve görünüşte ölçülemez servet sahibi olanlara da “Zillionaire” denilmiş.

Tom Perkins bir Zillioanire idi..

Ben Tom Perkins’i tanıdım.. Tuzla’ya Yıldız Tersanesi’ne gelmişti.

Özel uçağı ile Sabiha Gökçen Havalimanı’na gelir, oradan da Tuzla Tersaneler bölgesindeki Yıldız Yat Tersanesi’ne geçerek Maltese Falcon’un inşaatını takip ederdi.. Kılı kırk yararak bu yat muhteşem bir şekilde inşa edildi.

 “Maltese Falcon” - Malta Kartalı adını neden seçmişti.. Merak etmişimdir!

Yıldız Yat Tersanesi 1987’de İtalyan Fabio Perini yatırımı olarak kurulmuştu. Baki Gökbayrak, Taşkızak Tersanesi’den sonra sivil yaşamında Yıldız Yat Tersanesi’nde Genel Müdür olarak  görev yapmaktaydı. Son derece nazik ve saygılı bir gemi inşa mühendisi idi.

Tom Perkins ile tanışmak isterdim..Bir de “Sex and the Single Zillionaire” başlıklı kitabını bana imzalayarak armağan ederse dünyalar benim olurdu..Bâki Göybayrak Bey engin dostluk ve saygı anlayışı içinde bana  Tom Perkins’in yazdığı “Sex and the Single Zillionaire” başlıklı eseri  Tom Perkins imzalı olarak armağan etti.

Kimse kıymetini takdir etmediğinden, kalan son kitaplarımı karşılıksız  bir sahafa verdiğimden, geride kalan üç beş kitaptan biri  Tom Perkins’in kitabıdır.

Tom Perkins’i Tuzla Yat Tersanesi’ne geldiğinde tersanenin yanındaki duvardan seyretmişimdir.. Tom Perkins ile tanışıklığım bundan ibarettir!

Denizcilik Dergisi 2021 Mayıs sayısında şu haber yer almıştır;  “Bundan 30 yıl önce İtalyan Fabio Perini tarafından İstanbul Tuzla’da kurulan ve sadece yat inşa eden Yıldız Gemi HABAŞ’a satıldı. Yıldız’ı satın alan endüstriyel ve tıbbi gaz üreticisi HABAŞ, yat inşasına sıcak bakmıyor.

Yıldız Gemi’de 1987’den bu yana Malta Falcon ve State of Grace yelkenli yatları dahil olmak üzere 55 yat inşa edilmişti. Yakın tarihte Sunrise ve M55 motor yatlarının da inşa edildiği tersanenin 30 milyon Euro’ya el değiştirdiği belirtiliyor.

Tersanenin yönetim kurulu başkanı ve CEO’su Burak Akgül, “Satış hem Perini Navi hem de benim için bir dönemin sonunu işaret ediyor. 33 yılı aşkın süredir meslek hayatımın bir parçası olan eski Perini Yıldız Gemi’nin yönetim kurulu başkanı olarak  Yıldız Gemi’nin oluşmasında emeği geçen tüm paydaşlara teşekkür ediyorum” dedi.

Perini Navi, 2021’in başında, Tabacchi ailesinin holding şirketi Fenix aracılığıyla sunduğu yeniden yapılandırma planının reddedilmesiyle resmen iflas ilan etti.  O zamandan beri ikonik İtalyan markasının geleceği hakkında çok fazla spekülasyon yapıldı ve varlıklarının açık artırma ile satılması bekleniyordu.

Yıldız Gemi’nin satışı bu sürecin ilk aşamasını oluşturdu. Bu süreçte İtalya’daki San Lorenzo, Ferretti Group, Palumbo Superyachts ve The Italian Sea Group gibi çeşitli çıkarlar, Viareggio ve La Spezia’daki Perini Navi tesislerine ilgi gösterdiler.”

Tom Perkins’in yaşamı  bir masal gibiydi; Silikon Vadisi'nin risk sermayesi endüstrisini daha sonra Google ve Amazon gibi şirketlerin büyümesini teşvik eden bir güce dönüştüren Thomas J. Perkins, 8 Haziran 2016 Salı gecesi California, Marin County'deki evinde uzun süren bir hastalıktan sonra hayata veda ettiğinde  84 yaşındaydı.

Harvard’dan MBA derecesi almadan önce MIT'de eğitim görmüştü. Tom J. Perkins, 1972'de, risk sermayesi şirketi Kleiner Perkins Caufield & Byers’ı Silikon Vadisi’nin bazı bölümlerini meyve bahçeleri olduğu bir zamanda kurdu. Tom J. Perkins ve ortakları, şirketlerde hisse karşılığında gelecek vadeden genç girişimlere küçük miktarlarda para yatırmayı içeren bir yatırım modelini yaygınlaştırdı ve onlara büyümelerini hızlandırmak için tavsiyeler ve tavsiyeler verdi.

1973'te girişim sermayesi şirketi Kleiner Perkins Caufield & Byers'ı kurdu ve Compaq dahil şirketlerin yönetim kurullarında yönetici olarak görev yaptı. Ondan önce, Hewlett Packard'ı bugün bilinen devasa şirket haline getirmekle tanınan bir genel müdürdü ve kendi icadına dayalı başarılı bir lazer şirketi kurdu.

 “Maltese Falcon” adında bir süper yat inşa etmek için 150 milyon dolar harcadı ve San Francisco Körfezi’ne bakan bir gökdelenin 60.cı çatı katındaki 1700 metrekarelik  bir çatı katında yaşamaya devam etti.

Yatırımlarının bir kısmı devasa hitlere dönüşmüştü. En sevdiği yatırımın, o zamandan beri Roche tarafından satın alınan bir biyoteknoloji şirketi olan Genentech olduğunu söylemişti. Zamanla, Kleiner Perkins ve California, Menlo Park’taki Sand Hill Yolu üzerindeki evi - diğer risk sermayedarları için bir varış noktası haline geldi.

John Doerr gibi risk sermayedarlarının firmasına alınmasına yardımcı olarak Netscape, AOL, Amazon ve daha sonra Google dahil olmak üzere yeni nesil teknoloji şirketlerine yatırım yapılmasına öncülük etti. Firmanın başarısı, Silikon Vadisi'ni ve teknoloji ve biyoteknoloji endüstrilerini dönüştürerek bölgede risk şirketlerinin çoğalmasına yol açtı ve bugün dünyanın başka hiçbir yerinde rakipsiz kalan start-up yatırım ekosistemi yarattı.

Hayatının ilerleyen dönemlerinde çeşitli tartışmalara karıştı. 1996'da Fransa'da bir yat kazası nedeniyle kasıtsız adam öldürmekten suçlu bulundu. Bir başkasında, şirketin telefon kayıtlarını yasadışı yöntemlerle ele geçirdiğini söyledikten sonra 2006 yılında Hewlett-Packard yönetim kurulundan istifa etti. The Wall Street Journal'da yayınlanan  bir fikir yazısı nedeniyle  2014 yılında Kleiner Perkins'ten alenen ayrıldı. Daha sonra kullandığı dil için özür dileyen The Wall Street Journal, Bay Perkins’ten uzaklaştı.

Bana gelince;Maltese Falcon’un inşaatı ilerlerken her fırsatta  o duvara çıkıp  doğmakta olam mucizevi yatı hayranlıkla seyrettim. Sonunda Maltese Falcon enginlere açılmak üzere hazır hale gelmişti. Dünyanın en büyük yelkenli yatının devir teslim töreni, Çırağan Sarayı'nda bir kokteylin ardından gerçekleştirildi. Gelen konuklar büyük bir özenle karşılanarak törenin yapılacağı alana buyur edildiler. Sarayın Boğaz kıyısındaki bahçesinde armatörlerden, siyasetçilere, gazetecilere kadar pek çok ünlü sima bir arada. Herkesin gözü Malta Şahini adlı esrarlı yatın üzerindeydi..

Öğrendik ki, Tom Perkins 50 yıl önce Eskişehir’de bir yıl çalışmış. Konuşmasında şöyle demişti; “50 yıl önce Türk insanının söylediğini yapan ve en iyi şekilde yapan insanlar olduğunu öğrendim. Almanya ve Hollanda’daki tersaneleri de gezdim ama en iyisi burasıydı."

Perkins Türkiye'de yaşadığı tek sorunu ise şöyle anlatmıştı: “Bu ülkede bir tane problemimiz var; O da bürokrasi. Özellikle gümrük bürokrasisi, dünyanın 20 yıl gerisinden geliyor.”

ABD sermaye çevrelerinde “Efsane” haline gelen yatırım firması KPC & Byers'ın kurucu ortağı olan Tom Perkins, bu firma üzerinden Amazon, Compaq, AOL ve Sun gibi onlarca “Silikon Vadisi mucize şirketi”ne kuruluş yatırımları konusunda destek vererek milyonlarca dolar kazanmıştı. Daha sonra Genentech firmasını kuran Perkins, bütün bu “şahsi girişimlerinden” önce, Amerikalı bilişim tekeli HP’nin yönetim kurulunda bulunuyordu.

Dünyanın En Büyük Yelkenlisi ve onu İnşa ettiren  Silikon Vadisi Kralının olağanüstü Hikayesi’ni (2007) yazan David A. Kaplan şöyle anlatıyordu; 

 ”Bay Perkins, birçok kişinin inandığı gibi milyarder değil, multimilyoner olduğunu söylemesine rağmen servetiyle gösterişliydi. Bir noktada hevesli bir Bugatti araba koleksiyoncusuydu; bir başkasında, Maltese Falcon adında son teknoloji ürünü 289 fitlik bir ultra mega yat inşa ettirmişti. Maltese Falcon’u bir süre sonra sattı.

Yaşam tarzı, yazdığı birkaç kitaptan birinin, kapağında bir yatın yer aldığı “Sex and the Single Zillionaire” (2006) adlı romanının arka planını oluşturuyordu. 1998'de evlendiği aşk romanları yazarı Danielle Steel, “Sex and the Single Zillionaire” adını vereceği  kitabı için Tom J.Perkins’e ilham olmuştu. Evlilikleri boşanmayla sonuçlandı. Romanı ona adadı.

Thomas James Perkins, 7 Ocak 1932'de doğmuştu ve White Plains Lisesi'ne devam ederek mütevazı koşullarda White Plains'te büyüdü. Babası Harry bir sigorta şirketinde çalışıyordu ve annesi Elizabeth ara sıra terzilik yapıyordu.”