Av sezonunun 1 Eylül'de başlamasının ardından, tutulacak balık boyları ve 24 metre derinlik şartı balıkçılar ve akademisyenler arasında tartışmalara neden oldu.

İstanbul Deniz Müstahsilleri Derneği Başkanı Ümit Çatinkaya, balık boyları ve avlanma derinliği konusundaki uygulamaları değerlendirdi.

Çetinkaya, Türkiye'deki bölgesel balıkçılığın dikkate alınmadığını söyleyerek, balık boylarıyla ilgili yıllar önce belirlenen sınırların çok üstüne çıkıldığını aktardı. Bilimsel olarak balıkların üremesi konusundaki gerçekleri kendilerinin de bildiğini anlatan Çetinkaya, "Lüferde sınır 14 santimetreden 20 santimetreye çıkarıldı. Bizler tutulan balıkların boylarına ve erişkinliklerine bakıyoruz ama bunu ayırt etmek mümkün değil. Bu alanda büyük oranda balık, ıskarta altında ziyan oluyor. Balıkçılar olarak 2 yıl içinde yaptığımız gözlemlerle, büyük miktarda balığın çöpe gittiğini gördük" diye konuştu.

Çetinkaya, bilimsel olarak bu balıkların 16 santimetrede üreme erişkinliğine ulaştığını anlatarak, "Biz 16 santimetre de demiyoruz, bunu 18 santimetreye çekelim diyoruz. Ayrıca karışık balık oranı dediğimiz, kasada yüzde 15 olarak kabul edilirse, bu ülke ekonomisi için çok önemli bir şey" dedi.

Bu sayede AB'nin önem verdiği ıskarta balığın çöpe gitmesinin önüne geçileceğini ifade eden Çetinkaya, önerilerinin dikkate alınması durumunda balık nesli konusunda önemli bir başarı sağlanacağını kaydetti. Çetinkaya, bilimsel yayınların da tespitlerini doğruladığını kaydederek, Avrupa'da Türkiye'ye benzer uygulama olmadığını söyledi.

Geçen yıl denizlerde balık avlayanlara kesilen cezaların büyük bir oranının kaçak avcılık yapanlara uygulandığına vurgu yapan Çetinkaya, legal avcılık yapanların kurallara büyük ölçüde riayet ettiğini belirtti.

Çetinkaya, para cezalarının teknenin ruhsatına işlendiğini aktararak, 3 kez aynı cezayı alanların avcılık yapamadığını ifade etti.

"24 metre yasağı bazı dönemler gevşetilmeli"

Çetinkaya, derinlik sınırlarının AB'ye uyum için belirlendiğini anlatarak, AB'nin belli bir ölçü dayatmadığını dile getirdi.

Balıkçının bir anda 24 metre uygulamasıyla karşı karşıya kaldığını belirten Çetinkaya, "Türkiye'de Hopa'da 24 metre başka bir ortam bırakır, İskenderun'da başka bir ortam bırakır. Hopa'da 24 metreye kıyıdan 500-1000 metrede ulaşılırken, İskenderun'da 5-10 mil gitseniz de bu derinliği bulamazsınız. Bu da bölgesel balıkçılığı mahveder. 24 metre için ortaya konulan bilimsel çalışma maalesef kötü ve yanlış bir çalışmaydı.Yanlış yorumlara neden oldu" şeklinde konuştu.

Çetinkaya, derinlik uygulamasında izlenecek yol konusunda ise şu değerlendirmelerde bulundu: "Göç balıklarını tutmak için 1 Eylül-31 Aralık'ta bazı bölgelerde terk alanları vererek, yani koordinatları da verilerek farklı uygulamalar yapılabilir. Bu 24 metre, 1 Eylül-31 Aralık'ta bazı alanlarda 18 metre yapılabilir. 31 Aralık'tan sonra göç tamamlanınca yasak yeniden 24 metreye çıkarılsın. Ancak bölgesel balıkçılık dikkate alınarak Mersin bölgesi özel olarak değerlendirilmeli. Bu 24 metre konusunda da medya dayatması olduğuna inanıyorum."

Dünyada balık popülasyonunda görülen azalmanın Türkiye'de de yaşandığını ifade eden Çetinkaya, bunun sadece av baskısına bağlandığını ifade etti. Çetinkaya, bu amaca yönelik olarak bazı teknelerin geri alınmasını talep ettiklerini ve Bakanlıkça gerekli adımların atılmaya başlandığını söyledi. Balıkçılara yönelik eğitim çalışmalarının artırılması gerektiğini kaydeden Çetinkaya, Türkiye'de dünyanın gıptayla baktığı modern bir balıkçılık filosu olduğunu söyledi.

"Türkiye'de balıkçı reisleri yetişmiyor"

Çetinkaya, Türkiye'de reis yetiştirmede sıkıntılar olduğunu belirterek, "Bugün Türkiye'de balıkçı reisleri yetişmiyor. Okuldan mezun olup da avcılık yapabilecek bir ortam yok. Kolay değil, o tekneleri kime verirseniz verin bir tane ağ atamazsınız. Son bir nesil kaldı. Sürdürülebilirlik açısından da büyük bir sıkıntı var. Bu sorunun çözümünün bir ayağı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, bir ayağı akademisyenler, olmazsa olmaz ayağı balıkçılar. Bu üçlünün yıllardır süren ortak çalışma düzeni bozuldu.

"Stok ve kota değerleri belirlenmeli"

Çetinkaya, balıkçıların stokların tespit edilip, kota sistemine geçilmesini istediğini anlatarak, "Mesela Türkiye'nin 800 bin ton istavriti olduğunu söyleyelim. Bunu kaç tekne yakalayacak? Yakalamak isteyenler adını kaydettirir. Tekne başına kaç ton düşeceği bellidir. Siz bu kotayı 1 ayda da yakalarsınız, 5 ayda da. Böylelikle avcı ne zaman ne yapacağını bilmiş olur. Bu sayede sürdürülebilir balıkçılık hakkında herşey gözden geçirilir. 24 metre geldi, 2 yıldır uygulanıyor ama sonuçlarını inceleyen yok" diye konuştu.

"Balıkçı Kenan" işletmesinin sahibi Kenan Balcı, bazı balıkların karışık halde gezdiğini, büyük lüferin yanı sıra ağdan çıkan küçük lüferleri hoş karşılamak gerektğini söyledi. Kasalarda söz konusu karışımın olabileceğini ifade eden Balcı, 15 santimetreden aşağı lüfer tutulmaması gerektiğini aktardı.

Balcı, 24 metre derinlik uygulamasının bazı dönemlerde azaltılabileceğini anlatarak, "Balık göçmendir. Bugün Marmara'da olan balık bir gün sonra Boğaz'da olur. İki gün sonra Şile açıklarında olur. Onların giriş ve çıkış zamanları vardır. Balığı biz tutamazsak Çanakale Boğazı'ndan çıkınca başka ülkeler tarafından tutuluyor. 24 metre ayarlaması yapılması doğrudur" diye konuştu. Balcı, yeni sezonda geçen yıl gibi bir bolluk beklediklerini belirterek, "Bu yıl palamut, sardalya, istavrit ve hamsiyi bolca yiyeceğiz" dedi.

virahaber.com