Hawaii Üniversitesinden bilim insanları, 1901 yılından bu yana meydana gelen 33 El Nino'yu inceledi. Bilim insanları, Büyük Okyanus'un ekvator bölgesini ısıtan ve yerküre çapında ekstrem hava koşullarını tetikleyen El Nino'ların 1970'lerden bu yana sıcak sularda daha batıda oluştuğunu ve bu durumun, El Nino güney salınımlarını güçlendirdiğini gözlemledi.

Uzmanlar, güçlü El Nino'ların, Avustralya ve Hindistan gibi ülkelerde kuraklığa, California gibi yerlerde de sellere zemin hazırlayabileceğine işaret ederken, araştırma ekibinin lideri Bin Wang, dünyada yeni ortalama sıcaklık rekorlarının kırıldığı 1982, 1997 ve 2015'deki üç "süper" El Nino'nun batıda başladığına dikkati çekti.

11'İ DAHA ORTADA

Araştırmada, 1978'den önce 14 El Nino'dan 12'sinin doğuda, 1978'den sonraki 11'inin daha orta kesimde ya da batıda oluştuğu bulgusu elde edildi.

Çalışmanın ayrıntıları "Proceedings of the National Academy of Sciences" dergisinde yayımlandı.

El Nino sırasında Büyük Okyanus'ta daha fazla, Atlas Okyanusu'nda ise daha az kasırga meydana geliyor.

Birleşmiş Milletlerin yaptığı bir araştırmaya göre, 1997-1998 yıllarında etkili olan ve en az 32 milyar dolarlık zarara yol açan El Nino nedeniyle binlerce kişi, fırtına, sıcak hava dalgaları, sel ve kuraklık yüzünden yaşamını yitirdi.

El Nino nedir?

1567 yıllarına kadar uzanan kayıtlı dönemde Güney Amerika'lı balıkçılar Doğu Pasifik okyanusunda Ekvator ve Peru kıyıları boyunca uzanan sıcak su dalgasının varlığına dikkat çekmişlerdi. Normalde soğuk ve güneyden kuzeye doğru akan suyun belirli yıllarda (her yedi yılda iki kez) akış yönü değişiyor ve ısınıyordu. Bu olay en basit şekliyle balıkların beslenmesini etkiliyor ve balıkçılık için kötü bir dönem oluşuyordu. Olay en şiddetli halini Christmas tatili döneminde aldığı için balıkçılar bu nedenini bilmedikleri tuhaf havaya İspanyolca Küçük İsa anlamına gelen "El Nino" dediler.

Bu yüzyılın başlarında, bilim adamları bu olayın bilinen diğer hava sınıflarından bağımsız olarak meydana geldiğine inanıyorlardı. 1904 yılında, Walker 1899 kıtlığından sonra musonların azalmasına sebep olan Hindistan'daki musonların düzensizliğinin nasıl tahmin edilebileceğini anlamaya çalıştı. Tüm dünyaya ait hava kayıtlarını sınflandırdığında Güney Amerika'daki bazı yağış sınıflarının ve okyanus sıcaklıklarındaki değişikliklerin birbirleriyle ilişkili olduğuna karar verdi ve Pasifiğin doğu ve batı kıyısındaki istasyonlardaki barometre kayıtları arasında bir ilişki buldu. Doğuda basınç yükseldiği zaman genellikle batıda düştüğünün farkına vardı. Bu olaya, doğu-batı yönlü yükselme ve düşmeleri belirlemek için Güneyli Salınımlar (Southern Oscillation) ismini verdi. Walker, uygun barometrik şartlar altında Asya muson mevsimlerinin, Avustralya, Endonezya, Hindistan, Afrika'nın bazı bölümlerindeki kuraklıklar ve Batı Kanada'daki ılıman kışlarla ilişkisi olduğunu anladı.

Hindistan'daki musonlar ile Kanada'daki alışılmadık ılıman kışlar arasında bir ilişki olduğunu iddia eden ilk kişi olarak bazı endişeleri vardı. Walker dünyanın farklı bölgelerindeki iklim şartlarının birbiriyle ilişkili olabileceği önerisini getirdi. Teorisinin doğruluğunu saptayamadığını itiraf etmiş fakat o zamana kadar rutin olarak ölçülmeyen yeryüzeyi üzerindeki rüzgar kalıplarının açıkca anlaşılabilir hale gelebilmesinin hava sınıfları arasındaki ilişkinin anlaşılabilmesine sebep olacağını tahmin etmişti.

1960 ların sonlarında Bjerknes sıcak deniz yüzeyi sıcaklıkları ve zayıf doğulu rüzgarlar ile alçak basınç koşullarındaki kuvvetli rüzgarlar arasındaki ilişkiyi gördü. Sonunda, Bjerknes'in keşfi, El Nino'nun sıcak suları ile Walkers'ın Güneyli Salınımlarının aynı olayın parçaları olduğu kabulüne götürdü ve bu olay ENSO (El Nino Southern Oscillation) olarak isimlendirildi.

Vira Haber