NATO tatbikatından dönerken bir İsveç gemisiyle çarpışarak batan Dumlupınar denizaltısında şehit olan 81 denizcimiz kazanın 60’ıncı yılında anılıyor. Denizaltı mürettebatını kurtarmak için ellerinden geleni yapan Türk Deniz Kuvvetleri, artık dünyanın en iyi kurtarma ekipmanına ve yetişmiş insan gücüne sahip ülkeleri arasına girdi. Milliyet ekibi, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nın denizaltıdan insan kurtarmak için 2 milyon dolara satın aldığı Atmosferik Dalış Sistemi’nin (ADS) çalışmalarını izledi. ADS, dünyada sadece 5 ülkenin donanmasında bulunuyor.

Dumlupınar isimli denizaltımız 4 Nisan 1953’te Çanakkale’nin Nara Burnu açıklarında İsveç bandıralı Naboland adlı gemiyle çarpışarak 85 metre derinliğe gömülmüştü. Çanakkale Boğazı’nın şiddetli akıntısı, Türk Deniz Kuvvetleri’nin tüm çabalarına rağmen kurtarmayı imkansız hale getirirken 81 denizcimiz şehit olmuştu. Kaza sonrasında 85 metreye inen donanma dalgıçları, Dumlupınar’ın üstüne bağlamaya çalıştıkları çelik halatın kopması üzerine umutlarını yitirmişti. 81 deniz şehidimizin ardından Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, kendini sürekli geliştirerek dünyanın sayılı donanmaları arasına girdi.

365 metreye inebiliyor

16 denizaltıyla dünyanın en büyük filolarından birine sahip olan Türk Deniz Kuvvetleri, derin sularda uzun süreli ve basınca maruz kalmadan kurtarma dalışı yapmak için geliştirilen sistemi Türkiye’ye kazandırdı. Atmosferik Dalış Sistemi (ADS) olarak adlandırılan sistem, 365 metre derinliğe inebiliyor. Çok iyi eğitimli birinci sınıf dalgıç subay ya da astsubayın pilotluğunda derinlerdeki denizaltı gemilerine ulaşılabiliyor. Karada bulunan 6-8 kişilik ekip de operasyonda görev alarak derin sularda çalışan askerlere yardım ediyor. Kanada’dan geçtiğimiz yıllarda 2 milyon dolara satın alınan ADS 1200’ün Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na bağlı Donanma dalgıçlarının evi olan Kurtarma Grup Komutanlığı’ndaki çalışmalarına katıldık.

Denizaltıcılarımız güvende

Kurtarma Grup Komutanlığı’nda her zaman göreve hazır 10-12 personeli bulunan ADS’nin varlığı denizaltıcılara güven veriyor. Türkiye’nin her kıyısında operasyona katılabilecek şekilde planlamaları yapılan ADS’nin ilk pilotlarından ve dalış operasyonlarından sorumlu Deniz Binbaşı Cenk İlgü, 365 metreye dalış yapabilen insanlı bir sualtı robotu olarak da tanımlanan ADS’nin, hem kullanan pilota hem denizaltıcılara güven verdiğini belirtti.

ADS’nin eğitmen dalış amirlerinden Deniz Yüzbaşı Fazıl Erdem Kırcı ise, “ADS’nin içindeki personelimizin tüm yaşam fonksiyon verilerini takip ediyoruz. Büyük dikkat isteyen bu çalışmada ADS pilotunu yönlendirerek, gerek kurtarma operasyonları gerekse denizaltıya temiz hava ulaştırma gibi işlemleri yönetiyoruz. Hazırlıklıyız” dedi.

Denizaltında her zaman göreve hazır 10 ila 12 kişi bulunuyor.

Dalgıç subaylar derinlerdeki denizaltılara ulaşabiliyor.

virahaber.com / Milliyet /  GÖKHAN KARAKAŞ