İTÜ Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Özcan Arslan, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve TÜRDEF üyelerinin katılım sağladığı panelin açılış konuşmasını TÜRDEF Yönetim Kurulu Başkanı Arif Bostan yaptı.

2008 yılında yapılan mevzuat değişikliği ile yıpranma payının Türk denizcilerinin elinden alındığını hatırlatan Arif Bostan, gemi insanlarının çok eski zamanlardan değişerek artan mesleki yıpranma koşullarında çalıştıklarını kaydetti. Gemi personelinin yaşadığı zorlukları aktaran Arif Bostan, bunları “tehlikeli yükler ve buna bağlı olarak yaralanma ve ölüm riskleri, azalan mürettebat ve stresli çalışma koşulları, maruz kalınan gazlar ve zehirli atıklar, kötü hava koşulları, gemide sürekli sallanmaktan bozulan vücut dengeleri ve uyku düzensizlikleri” olarak sıraladı.

“Elimizden alınan hakkımızı geri istiyoruz”

Gemi insanlarının saat dilimi, mevsim farklılıkları, dar mekanlarda aynı kişilerle aylarca kader birliği yapmak, aileden uzak kalmak, sosyal hayattan kopmak, her türlü tehlikeli maddelerin yük olarak taşındığı gemilerde yaşamak gibi zorlu ve riskli koşullarda çalıştıklarını ifade edene Arif Bostan, “Bu çalışma biçimi normal değildir. Biliyoruz ki yıpranıyoruz, öyle ise bu konuda yapılması gerekenler var. Panelimizin amacı da ortak farkındalığı mercek altına almak, konuşulmamışları konuşmak, fikir alışverişinde bulunmak, çözüm önerileri üretmek ve hedeflerimize ulaşmak adına bir yol çizebilmek. Gemi insanları olarak haksız yere elimizden alınan hakkımızı geri istiyoruz” dedi.

“Denizcilerin yıpranmaması gerekiyor”

Gemi kazalarında insan faktörünün en önemli etkenlerden biri olduğunu vurgulayarak konuşmasına başlayan İTÜ Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Özcan Arslan, insan faktörünün çeşitli kaynaklara göre yüzde 70 – 90 arasında etki ettiğini belirtti. Geriye kalan diğer yüzde 10-15’lik teknik faktörlerin  incelediğinde de yine insana dayandığını kaydeden Özcan Arslan, “Denizcilik hala insan merkezli ve çok az sayıda insanla gemilerin operasyonunu yapıyoruz. Ve az sayıda insandan çok iş bekliyoruz. Dolayısıyla gemideki insan ne kadar dayanıklı, sağlam ve esnek olabilirse denizcilikte o kadar sağlam olur. Dolayısıyla denizcilerin yıpranmaması gerekiyor” diye konuştu.

Açılış konuşmalarının ardından moderatörlüğünü Özkan Poyraz’ın yaptığı “Deniz Kazaları” konulu ilk oturuma geçildi. Bu oturumda Ulaşım Emniyeti İnceleme Merkezi Başkanlığı Daire Başkanı Durali İşler “Deniz kazalarının incelenmesi”, Prof. Dr. Ersan Başar “Gemi insanlarının spor yapma alışkanlıkları ve bireysel kazalara maruz kalma arasındaki ilişki”, Prof. Dr. Özkan Uğurlu “Dar suyollarında deniz kaza oluşumlarını tahminleyen dinamik kaza ağı modeli: Örnek uygulama İstanbul Boğazı”, İTÜ Denizcilik Fakültesi Öğretim Görevlisi Dr. İsmail Çiçek ile İTÜ Denizcilik Fakültesi Öğretim Görevlisi Orhan Gönel “Denize düşme kazalarının istatistiksel olarak değerlendirilmesi ve çarmıh sorunları” ve Kaptan Ömer Asmalı “Gemi çalışanlarının psikolojik durumlarının gemi kazalarına etkileri” konulu sunum yaptı.

Soru-cevap bölümünün ardından moderatörlüğünü Hakan Muran’ın yaptığı “Yıpranma Payı” isimli ikinci oturum gerçekleştirildi. Bu oturumda da Av. Kaptan Aslı Arslan “Yıpranma hakkı neden geri verilmeli”, Prof. Dr. Mahmut Kabakçı “Yıpranma hakkının karşılaştırmalı hukuk bakımından değerlendirilmesi” ve Psikolog Ferhat Kaya tarafından “Meslek hastalıkları ve psikosomatizasyon” konulu sunumlar yapıldı.

Vira Haber