Hüseyin Altay Yontan / Vira Haber

Bu sabah saatlerinde meydana gelen M/V Star Harmony gemisinin deniz tehlikesine maruz kalması sonucu alanında uzman olan Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği ile iletişime geçtik ve konuya ilişkin önemli verileri kendilerinden öğrendik.

KEGM İstanbul Boğazı 1. Vardiya Baş Kılavuz Kaptanı ve Türk Kılavuz Kaptanlar Derneği Başkanı Kaptan İsmail Akpınar deniz tehlikesine maruz kalan “M/V Star Harmony” gemisi ile ilgili önemli açıklamaları Vira Haber muhabirine yaptı.

Kaptan İsmail Akpınar; “İstanbul Boğazı, Çanakkale Boğazı ve iç denizimiz olan Marmara Denizi, Karadeniz ve Akdeniz’i birbirine bağlayan tek suyoludur. Diğer taraftan bunların içinde olan İstanbul Boğazı “akıntılar ve rota değişimleri yönünden” dünyanın en tehlikeli suyoludur. İstanbul Boğazı ayrıca trafik yoğunluğu açısından da bakıldığı zaman Malakka Boğazı (Strait of Malacca)’dan sonra dünyanın ikinci yoğun deniz trafiğinin olduğu yerdir. Bugün sabah 08.20 civarında 52980 DWT’lik ve 29372 GRT olan M/V Star Harmony gemisi akıntının 4-5 knot olduğu rüzgarın 70-80 km estiği bir zamanda deniz kazasına maruz kalmıştır.

IMO’da kılavuz kaptan alınmasını tavsiye ediyor

Şimdi İstanbul Boğazı suyolu olarak çok önemli, peki neden bu kadar önemli? Çünkü 3000 yıllık tarihi ile İstanbul Boğazı ve İstanbul tarihi yarım adası UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası olarak ilan edilmiştir. Aynı zamanda burada (İstanbul Boğazı) nesli tükenmekte olan 33 tane deniz canlısı bulunmaktadır. Diğer bir taraftan bitki örtüsü (flora) açısından da çok önemlidir, bunun nedeni de hem çevre açısından hem de 20 milyona yakın insanın yaşadığı bir yer açısından. Bu sebeple biz Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü olarak İstanbul Boğazı’nda tüm gemilerin “Kılavuz Kaptan” almasını tavsiye ediyoruz. Hatta bunu sadece biz değil, Birleşmiş Milletler örgütü olan Uluslararası Denizcilik Organizasyonu (International Maritime Organization – IMO) bu bölgede yani özellikle İstanbul Boğazı’nda “Kılavuz Kaptan” alınmasını şiddetle tavsiye ediyor. Bunun dayanağı ise “IMO resolution A.827(19) (adopted 1995)”dir, kısacası İstanbul Boğazı’nda mutlaka kılavuz kaptan alınması ile ilgili.

[ A.827(19) (adopted 1995) on Ships' Routeing includes in Annex 2 Rules and Recommendations on Navigation through the Strait of Istanbul, the Strait of Canakkale and the Marmara Sea the recommendation that "Masters of vessels passing through the Straits are strongly recommended to avail themselves of the services of a qualified pilot in order to comply with the requirements of safe navigation."]

Peki, kılavuz kaptan alınmadığı takdirde ne olabilir? Kılavuz kaptan alınmaması durumunda örneğin burada orta büyüklükteki bir LPG tankerin patlaması söz konusu olduğunda 20km alanda 8 şiddetinde deprem olabilir, buda Uluslararası Deniz Savunmaları Enstitüsü tarafından ileri sürülen bir şeydir. Daha önceleri meydana gelen biliniyor ki Independenta tanker kazası vb. gibi olaylar, burada böyle bir kazanın nelere yol açtığı, çevreye nasıl zararlar verebileceğini göstermektedir. Bu sebeple, Karadeniz’den Akdeniz’e ve Akdeniz’den Karadeniz’e geçen tüm gemilerin kılavuz kaptan almasını kesinlikle tavsiye ediyoruz. Bu İstanbul Boğazı’nda yaşanılan bu olayda bunun ne kadar doğru olduğunun bir göstergesidir.

"Kaptanların kötü rüyasıdır"

Hiçbir gemi kaptanın hayatında görmek istemediği bir durumdur bugün yaşanılan bu olay. Bir geminin karaya oturması demek, kaptanların kötü rüyasıdır. Yani kısaca mesleki yaşamının bittiğini gösterir, bu nedenle armatörlerin, gemi işletmelerinin, gemi kaptanlarının hepsinin Türk Boğazları boyunca almasını tavsiye ediyoruz ama özellikle İstanbul Boğazı’nda kılavuz kaptan almasını tavsiye ediyoruz.

Deniz kazasına maruz olan gemiye henüz bir kurtarma operasyonu düzenlenmedi. Şöyle ki, bu gibi durumlarda gemi kaptanına belirli bir süre verilir kendi imkânları ile kurtulması için. İstanbul Liman Başkanlığı’nın verdiği süre içerisinde kendi kendini kurtarma işlemini yapamaz ise bu durumda Liman Başkanlığı’nın talimatı ile Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü hiç sorgusuz verilen süre bitimine müteakip İstanbul’un çevre emniyeti ve insanlarımızın emniyeti için kurtarma operasyonuna başlar.

Kılavuz Kaptan gemide 24 saat hazır bekleyecek

M/V Star Harmony gemisi şuanda halen oturmuş olduğu pozisyonda durmaktadır. Her ihtimale (yüzme ihtimaline) karşı olarak geminin üzerinde bir kılavuz kaptan arkadaşımız 24 saat boyunca hazır olarak beklemektedir.

İstanbul Boğazı’nda deniz trafiği şuanda tek taraflı olarak yapılmaktadır. Normal şartlar altında Türk Boğazları’nda deniz trafiği çift taraflıdır fakat bu geminin bugün karaya oturması nedeniyle tek taraflı ve emniyetli şekilde deniz trafiği devam etmektedir.

Görünmeyen kahramanlar “Kılavuz Kaptan”lardır

Son olarak şunu söylemeliyim ki, Türk Boğazları’nda görünmeyen kahramanlar “Kılavuz Kaptan”lardır. Burada 20 milyona yakın insan 7/24 yaşayabiliyorsa, biraz önce bahsettiğim o nesli tükenmekte olan deniz canlıları yaşayabiliyorsa, çevre emniyeti sağlanabiliyorsa eğer Türkiye’nin göz bebeği olan Çanakkale ve İstanbul Boğazı’nda görev yapan kılavuz kaptanlara borçludurlar. Görünmez kahramanlar ifadesi çok doğru nedeni ise bir kılavuz kaptan kolay yetişmemektedir. Mesleğinde iyi bir kılavuz kaptan olması için çok geniş bir evreden geçiyorlar. Şöyle ki, Türkiye’de şuan 370 civarında kılavuz kaptan hizmet vermektedir. Şunu net olarak söylüyorum ki, Türkiye’nin kılavuz kaptanları dünyanın en iyisidir. Deniz Ticaret Filosunun %97sinin sigortasını elinde bulunduran P&I kulüpler yaptığı istatistiksel çalışmalarda “Türk Kılavuz Kaptanları” dünyanın en az hasar ile dünyanın en iyileridir. Bu da şöyle takdir edildi ki, bir çalışma arkadaşımız Dünya Kılavuz Kaptanlar Birliği’nde başkan yardımcılığı, ben ise Avrupa Kılavuz Kaptanlar Birliği’nde başkan yardımcılığı görevlerinde bulunduk. Türk Kılavuz Kaptanlar olarak dünyanın en iyisiyiz ve elimizden gelenin en iyisini yaparak hizmet vermeye çalışıyoruz.” ifadelerini kullandı.

Vira Haber | ÖZEL Haber