Türkiye'nin yoğun diplomatik gayretleri sonucu temmuz ayında Birleşmiş Milletler (BM) ile koordineli olarak İstanbul’da tahıl ürünlerinin güvenli transferi için kurulan "Müşterek Koordinasyon Merkezi" faaliyetlerini sürdürüyor.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın ilgili taraflarla yaptığı görüşmeler ve Müşterek Koordinasyon Merkezi’nin yoğun çalışmaları sonucunda tahıl yüklü ilk geminin 1 Ağustos'ta Odessa Limanı'ndan hareket etmesinin ardından tahıl sevkiyatı sürüyor.

İlk gemi Razoni

Anlaşma kapsamında Ukrayna limanlarından ayrılan ilk gemi olma özelliğini taşıyan "Razoni" isimli Sierra Leone bayraklı kuru yük gemisi, taşıdığı 26 bin ton mısır ile Lübnan'ın Tripoli Limanı'na doğru hareket etti.

İlk geminin hareketinden dört gün sonra Panama bayraklı Navistar İrlanda, Malta bayraklı Rojen İtalya ve Türk gemisi Polarnet Kocaeli'ye hareket etti. Üç gemi yaklaşık 60 bin ton tahıl ile Odessa ve Çernomorsk limanlarından ayrıldı.

Bunların ardından Mustafa Necati, Star Helena, Glory, Riva Wind, Sacura, Arizona, Ocean Lion, Rahmi Yağcı, Sormovskiy 121 seyrine başlarken 13 Ağustos itibarıyla ayrılan gemilerin sayısı 17'ye ulaştı. Söz konusu gemilerden büyük bölümü Tekirdağ, İskenderun ve İzmir gibi Türkiye'deki limanlara ulaştı.

İlk geminin ayrılmasının ardından iki hafta içinde Ukrayna limanlarından çıkan gemi sayısı 25'e ulaşırken taşınan tahıl miktarı 800 bin tonu geçti.

Ukrayna limanlarına giden gemiler

Dünya genelinde gıda krizi yaşanmasının önüne geçmek için yapılan çalışmalar sonucunda varılan mutabakat sadece Ukrayna limanlarındaki gemilerin ayrılmasını değil, aynı zamanda İstanbul'da kontrolü yapılan gemilerin Ukrayna limanlarına giderek tahıl sevkiyatı yapmasını da kapsıyordu.

Bu kapsamda İstanbul Boğazı'ndan kontrolü yapılarak Ukrayna'ya giden ilk gemi Barbados bayraklı Fulmar S oldu. Gemi, 12 bin ton mısırı Çernomorsk Limanı'ndan alarak İzmir'e ulaştırdı.

Bununla birlikte 80 gemi daha Ukrayna limanlarına giderek tahıl yüklenmesinin ardından seyre başladı. Bunlardan büyük bölümünün intikali tamamlanırken bazı gemilerin ise seyirleri devam ediyor.

39 geminin intikali tamamlandı

Ukrayna limanlarından dün itibarıyla ayrılan gemi sayısı 105'e ulaşırken sevkiyatı gerçekleştirilen buğday, mısır, arpa gibi tahıl ürünlerinin miktarı 2 milyon 500 bin tona yaklaştı. Ukrayna limanlarından tahıl yükü ile ayrılan gemilerden 39'unun belirlenen limanlara intikali tamamlandı.

Söz konusu gemilerden 21'i Türkiye'deki limanlara, Mısır ve İtalya limanlarına 4'er, Romanya'daki limanlara ise 3 gemi gitti. Diğer gemiler de İrlanda, İngiltere, Cibuti, Hollanda, Yunanistan, İsrail ve İspanya'daki limanlara bağlandı.

Varılan mutabakat kapsamında Ukrayna limanlarından ayrılan gemiler, Müşterek Koordinasyon Merkezi tarafından takip edilirken kontrolleri de İstanbul'da gerçekleştiriliyor.

Milli Savunma Bakanı Akar

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, konuya ilişkin son açıklamasında, "Müşterek Koordinasyon Merkezi yoluyla yürütülen çalışmaların, uzmanların tahmin ettiği gibi tahıl fiyatlarını düşüreceğini ve bir gıda krizini önleyeceğini umuyoruz. Ayrıca bu çalışmaların enerji gibi diğer alanlarda yapılabilecek iş birliklerine örnek arz edebileceğine inanıyoruz." ifadelerini kullanmıştı.