Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah el-Sisi’nin Süveyş Kanalı’nı genişletme projesinin Akdeniz’de ekolojik açıdan çok büyük problemlere yol açmasından kaygı ediliyor. New York Times gazetesinin Biological Invasions (Biyolojik İstilalar) adlı araştırma dergisine dayanarak yayımladığı makalede de bu konuya yer verildi. Var olan kanala paralel yeni bir su yolunun inşa edilmesini ve olağan kanalın genişletilmesini öngören Sisi’nin projesi, Kızıldeniz’den Akdeniz’e istilacı deniz canlılarını taşıyan Süveyş Kanalı’ndan daha çok ‘istilacı’ geçişine ne sebepten olacak.

İsrail’deki Okyanus Bilimi Ulusal Enstitüsü’nden Bella S. Galil, “Rus ruleti oynuyoruz ve söz konusu olan bir körfez ya da nehir değil, Akdeniz’in tamamı” diyerek durumun ciddiyetini vurguluyor. New York Times gazetesinde yayılanan makalede kanalın açılmasından akabinde Akdeniz’e önceki ve çevreye ziyan veren diri türlerinden örnekler var. 

Bunların bir tanesi göçmen denizanası. Asıl yaşam bölgesi Kızıldeniz olan bu deniz türü, Akdeniz’de giderek yayılıyor. Göçmen denizanalarının toplandığı bölgelerde balıkçılık yapmak mümkün olmadığı gibi bu diri , dikenimsi dokunaçlarıyla insanların yaz tatillerini zehir ediyor.

Akdeniz’in ekosistemini tahrip eden bir başka Kızıldeniz kökenli diri türü balon balığı da yerel türleri yiyor. İlk defa Gökova Körfezi’nde 2003 senesinde görülmüş olan balon balığından en çok fazla balıkçılar şikayetçi. Türkiye, Mısır, Yunanistan, Lübnan ve İsrail’de balon balığını yediği için zehirlenen kişilerin olduğu biliniyor. 

Kızıldeniz’den Akdeniz’e gelen bir başka davetsiz misafir ise deniz kedisi. Bu balık türünün yosunları yok ederek, birden fazla canlının yaşam ortamını ve dolaylı olarak Akdeniz’in gıda zinciri halkalarını çökerttiği biliniyor.

Nasıl tedbir alınabilir?

New York Times, kanal çalışmalarına rağmen Kızıldeniz’den Akdeniz’e istilacı diri akışını durdurmak için alınabilecek önlemlere de yer verdi. Buna göre suda türbülans oluşturup Kızıldeniz’den gelen türlerin geçmesini önleyen hava perdeleri kurulabilir. 

Bir başka yol olarak düşük frekanstaki ses dalgalarıyla istenmeyen türlerin kanaldan uzak tutulabileceği sunulsa da gürültülü gemi trafiğinde bunun ne kadar etkili olacağı da tartışmalı.

Süveyş Kanalı’nın 20’nci yüzyılın başında tabii biçimde oluşmuş tuzlu göllerle ayrılmıştı. Canlı geçişini önlemek için benzer görevi yapabilecek tuz oranı yüksek göller oluşturulabilir.
Kanal çevresindeki halk yerinden edildi

Yeni kanala yer açmak için bin 500 hane yıkılırken, binlerce Mısırlı da yerinden edilmiş oldu. Çalışmalar ise nihayet sürat devam ediyor. Projeyi finanse etmek için 8.6 milyar dolarlık bono satışı yapıldı. 140 milyon metreküp kazının yapılması lazım gelen çalışmada şimdiden 60 milyon metreküpten çok hafriyat gerçekleştirildi.

virahaber.com