70 yıl önce Sarayburnu açıklarında demirleyen gemiye gıda ve battaniye yardımı yapan Kızılay, facianın yıl dönümünde bu kez son tanık balıkçı İsmail’i yattığı hastanede ziyaret etti. 95 yaşındaki Siyam İsmail, Kızılay Genel Başkanı Ahmet Lütfi Akar’ın Struma’yı ve kurtulan David Stoliar’ı hatırlatması üzerine gözyaşlarını tutamadı.

Derinliklerinde yüzlerce savaş ve ticaret batığını barındıran Türkiye, II. Dünya Savaşı’nda tarafsız olmasına rağmen coğrafi konumu nedeniyle savaştan kaçan mültecilerin uğrak yeri olmuştu. Kurtarma salı olmayan, ahırları kamaraya dönüştürülen Struma gemisi, Nazilerin uyguladığı soykırımdan kaçmak isteyen 773 Yahudi mülteciyi 12 Aralık 1941’de Romanya’nın Köstence Limanı’ndan alarak İstanbul’a gelmişti. Sarayburnu sahilinde 69 gün bekletilenlere dönemin Kızılay’ı günlük gıda yardımı yaparken, gemi 23 Şubat’ta götürüldüğü Şile açıklarında bir Sovyet denizaltısı tarafından torpillenerek batırılmıştı. Şileli balıkçılar gemiden tek kurtulan kişi olan 16 yaşındaki David Stoliar’la ilgilenirken soğuktan donmaması için üzerlerindeki giysileri vermişti. Dünya savaşından sonra ABD’ye yerleşen David Stoliar, 2005’te kendisini hayata bağlayan Şileli balıkçıları ziyarete gelirken sadece İsmail Aslan’ı bulabildi. Facianın son tanığı İsmail Aslan’dan hayat hikayesinin anlatıldığı kitabında adının geçmesi için izin alan David Stoliar, Siyam İsmail ile birlikte Şileli balıkçıların yaptığı iyilikleri unutmayacağını söyledi. Savaşın yıkıcı etkisini, Struma faciasını ve Türklerin kendisini nasıl davrandığını kitabında anlatacağını söyleyen David Stoliar hatıra fotoğrafları da çektirdi.

Önce gemiye sonra son tanığa yardım ve ziyaret

70 yıl önce 200 kadın 300 çocukla birlikte toplam 773 mülteciye gıda ve erzak yardımı yapan Türk Kızılay’ı, balıkçı İsmail Aslan’ı facianın yıldönümünde(23 Şubat) ziyaret etti. Yaşadığı barakada kış koşullarında kalması mümkün olmayan balıkçı İsmail’i Şile Devlet Hastanesi’nde ziyaret eden Kızılay Genel Başkanı Ahmet Lütfi Akar, Kızılay’ın kurulduğu ilk gönden itibaren önemli görevler üstlendiğini söyledi. Kızılay Genel Başkanı Akar’ın ziyareti karşısında duygulanan İsmail Aslan, Struma ve David Stoliar hatırlatıldığında ise gözyaşlarını tutamadı. Konuşmakta güçlük çeken 95 yaşındaki Aslan, kendisini en çok sevindirenin David Stoliar’ın yıllar sonra teşekkür etmek için Şile’ye kadar gelmesi ve kendisini bulması olduğunu söyledi.

“Balıkçı Siyam İsmail’den başka iz yok”

Siyam İsmail’in akrabası Sabri Kayacık ise, Şile’de Struma faciasında ölenler için bir anıtın hatta mezarlarının bile belli olmadığını vurguladı. Kayacık, “Büyüklerimiz 40-50 cesedi çıktığı yere yakın olan ve kumu yumuşak olduğu için kolay kazılan Ayazma Plajı’nın üzerindeki alana gömüldüklerini anlatırdı. Bazı cesetler ise Feneraltı’na gömülmüş. Kimse ilgilenmediği için ne yazık ki Şile’de Balıkçı İsmail dışında Struma’dan iz kalmadı. İsmail amcayla birlikte bir tarihin son tanığını da kaybedeceğiz. Hiçbir yazılı bilgi yada belgenin Şile’de olmaması tarihimize hiç önem vermediğimizi gösteriyor” dedi.

Milliyet- Gökhan Karakaş