Bilim insanları 2050 yılına kadar dünya okyanuslarında balıktan çok plastik bulunabileceğinden korkuyor. Dünya Okyanuslar Günü'nde çevreciler, plastik kullanımının azaltılmasının iklim değişikliğini kontrol etmek kadar önemli olduğunu söylüyor

Çevre bilimcilerin California ve Hawaii arasındaki popüler yelken rotasına ne dediğini biliyor musunuz? Büyük Pasifik Çöp Yaması. Ancak bu sadece görünen kısmı.

Okyanusları aşmak, plajları ziyaret etmek, deniz ürünlerini tatmak ve dalış gibi rekreasyonel faaliyetlerde bulunmak, yerel halka birçok alanda istihdam sağlamak da dahil olmak üzere turizmin önemli bir parçası olurken, sürdürülemez uygulamalar da denizde tahribat yarattı. ABD merkezli Sustainable Travel International'a göre, turizm de önemli miktarda atık ve kirlilik üretiyor - 'yerel atık yönetim sistemleri üzerinde baskı uygulayarak çöplüklerin ve kanalizasyon tesislerinin taşmasına neden oluyor. Diğer bir önemli sorun da çöplerin, ham lağım sularının ve zehirli kimyasalların turistler, oteller, yolcu gemileri ve diğer kişiler tarafından uygunsuz şekilde atılmasıdır.

Birleşmiş Milletler'e göre, okyanuslar gezegenin yüzde 70'inden fazlasını kaplıyor ve bizim yaşam kaynağımız olduğu, "insanlığın ve dünyadaki diğer tüm organizmaların geçimini desteklediği" söyleniyor. Yine de, deniz florasını ve faunasını tüketmek de dahil olmak üzere çeşitli şekillerde bu geniş kaynağa büyük zarar vermeyi başardık.

2008 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 8 Haziran'ı Dünya Okyanus Günü olarak belirledi. Gözlem, yalnızca "okyanusun yaşamlarımızda oynadığı kritik rol ve insanların onu korumaya yardımcı olabileceği önemli yollar" hakkında değil, aynı zamanda "Birleşmiş Milletler ve uluslararası hukukun sürdürülebilir kalkınma ve kullanımda oynayabileceği rol hakkında" farkındalık yaratmayı amaçlıyor.

BM Genel Sekreteri António Guterres, “Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ve Paris Anlaşması’nın iklim değişikliğine ilişkin hedeflerine ulaşmak için, okyanusu canlandırmak için acilen toplu eyleme ihtiyacımız olduğunu fark etmenin zamanı geldi. Bu, deniz ortamıyla olan ilişkimizde yeni bir denge bulmak anlamına geliyor.”

NASA'nın Dünya Gözlemevi tarafından hazırlanan bir makaleye göre her yıl nehirlerden ve sahillerden okyanusa yaklaşık sekiz milyon ton plastik akıyor. Batan gemi enkazları, balık ağlarından mikroplastiklere (5 mm'den küçük plastik parçalar) kadar çeşitli nesneler. Okyanus akıntıları tarafından taşınan ve dalgalar ve güneş ışığı tarafından parçalanan mikroplastikler okyanusların dibinde çöp yığını olarak birikir. Enkazlar sadece suyun yüzeyine yayılmakla kalmaz, aynı zamanda okyanus tabanına kadar iner. Uzun vadede deniz ekolojisine zarar verir.

Bir balık ağının kalıntılarına yakalanmış bir Atlantik Gri Foku

NOAA Deniz Enkaz Programı'na göre, çöp yamalarında bulunan deniz döküntüleri, vahşi yaşamı çeşitli şekillerde etkileyebilir. Bazı enkaz türleri deniz yaşamına zarar verebilir veya tamamen öldürebilir. Hayvanlar kayıp veya terk edilmiş balık ağlarına takılır. Halkalarla gelen ambalaj şeritleri, paket halkaları, plastik poşet sapları vb. gibi plastik döküntüler deniz ekosistemine zarar veriyor. Araştırmalar, deniz canlılarının yanlışlıkla plastiği yediklerini midelerini bunlarla doldurduklarında yemek yiyemediklerini göstermektedir. Algler, yengeçler vb. türler deniz çöplerine yapışırsa, yeni ortamlara sürüklenebilir; istilacı türler olarak yerli türlere zarar verebilir ve ekolojik dengeyi bozabilir. Bilim adamları ayrıca deniz çöp yamalarının insan yaşamı üzerindeki etkisini anlamak için çalışmalar yürütüyorlar.

Okyanusta bulunan plastiğin çoğunun aslında dünyadaki nehirlerden geldiği söyleniyor. Cyclone Küresel Navigasyon Uydu Sistemi misyonunun baş araştırmacısı Chris Ruf ve Michigan Üniversitesi araştırma görevlisi Madeline Evans, dünyadaki tüm büyük nehirlerin hızlandırılmış görüntülerini oluşturduklarında, Yangtze Nehri'nden büyük miktarlarda mikroplastik geldiğini buldular.

Eve daha yakın bir yerde, Hindistan Times'ta çıkan yakın tarihli bir haber, Mumbai kıyılarında ve Umman Denizi'nde yaşayan balıkçıların "plastik kirliliği nedeniyle balıkçılık ortak alanlarına ve geçim kaynaklarına erişimlerini nasıl kaybettiklerinden" bahsediyor. Rapor ayrıca balıkçıların "balıkları çekerken, avdan ayrılması saatler süren birkaç kilo plastik atıkla karşılaştıklarını" söylediklerini aktardı.

Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından yayınlanan bir pandemi sonrası raporu, dünyanın tek kullanımlık plastiğe olan bağımlılığını ortaya çıkardı. Rapora göre, 'Dünya genelinde her dakika bir milyon plastik içecek şişesi satın alınırken, dünya çapında her yıl 5 trilyon tek kullanımlık plastik poşet kullanılıyor. Toplamda, üretilen tüm plastiğin yarısı yalnızca bir kez kullanılmak üzere tasarlanıyor ve sonra atılıyor'. Rapor ayrıca, mevcut trendin devam etmesi halinde okyanuslarımızın ve denizlerimizin 2050 yılına kadar balıktan çok plastik içerebileceğinin altını çizdi.

COVID-19 salgını muazzam bir ders verdi - dünyanın ayakta kalabilmesi için sürdürülebilir ve kapsayıcı iş yapma yöntemleri geliştirmesi gerekiyor. Plastik kullanımını azaltmak, iklim değişikliğini kontrol altına almaktan daha az önemli değil.

Lizbon, bu yıl 27 Haziran ile 1 Temmuz arasında Portekiz ve Kenya hükümetlerinin işbirliğiyle Okyanus Konferansı'na ev sahipliği yapacak. Organizatörlere göre Konferans, dünyanın COVID-19 salgını tarafından açığa çıkarılan toplumlardaki köklü sorunların birçoğunu ele almaya çalıştığı ve büyük yapısal dönüşümler ve ortak ortak çözümler gerektirecek kritik bir zamanda düzenleniyor. Konferans, diğer konuların yanı sıra, yaşam alanlarının ve biyolojik çeşitliliğin kaybının yanı sıra deniz çöpü ve kirliliğine odaklanacak.