Aliağa'da yıllardır mücadele eden yerel hareketlerin, ulusal ve uluslararası kuruluşlar ile beraber yaptığı çalışmalar sonuç verdi. Projenin finansörleri olan 7 Uluslararası İhracat Kuruluşu'nun, yapılan çalışmalara cevaben gönderdiği mektupla,  Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR), İzmir Aliağa’da yapmayı planladığı kömürlü termik santralden vazgeçtiği belirtildi.

Kömür karşıtı hareket önemli bir zafer kazandı

Aralarında, Export - Import Bank of United States, Export Development Canada ve Japan Bank of International Cooparation'un bulunduğu 7 uluslararası yatırımcı kuruluşun yazdığı mektup ile Aliağa'daki kömür karşıtı hareket önemli bir zafer kazandı.

Finansman paketinin kömürlü termik santral için kullanılmayacağı belirtilmişti

2014 yılında SOCAR tarafından Aliağa’da kuracağı rafinerinin enerji ihtiyacını karşılaması için gündeme gelmişti. Greenpeace Akdeniz, Bankwatch ve Banktrack, finansman sağlayan kuruluşlar nezdinde girişimde bulunmuş, EBRD ve IFC finansmandan çekilmişti. Kredi sağlayan kuruluşlarca rafineriye sağlanacak finansman paketinin kömürlü termik santral için kullanılmayacağı belirtilmişti.

Kyme Antik Kenti’nin üzerine yapılmak isteniyordu

SOCAR STEP enerji santrali projesi 1. Derece SİT alanı olan Kyme Antik Kenti’nin üzerine yapılmak isteniyordu. Hâlihazırdaki sanayi tesisleri ve kömürlü termik santraller ile önemli çevresel sorunlar ile yüz yüze kalan Aliağa halkı bölgeye SOCAR tarafından yapılacak yeni termik santrallerin yaratacağı kirlilikten büyük endişe duyuyordu. Hatta 15 Mayıs 2016’da 100’den fazla sivil toplum örgütü ve yerel hareket bir araya gelmiş, tüm dünya ile eş zamanlı olarak, Aliağa’da 2000 kişinin katıldığı “Break Free - Fosil Yakıtlardan Kurtul” etkinliği düzenlemişti.

Tüm kömür rezervleri yerin altında bırakılmalı

Kömürlü termik santraller bir yandan yapıldığı yerlerde hava kirliliği başta olmak üzere önemli çevresel zararlara yol açarken, yaydıkları sera gazları ile de küresel iklim değişikliğinin en önemli sebepleri arasında gösteriliyor. Bilim insanları, Paris İklim Anlaşması’nın küresel sıcaklık artışını 1,5°C derecede sınırlama hedefine ulaşabilmesi için tüm kömür rezervlerinin yerin altında bırakılması gerektiğini ifade ediyor. 

Tek mantıklı karar buydu

SOCAR’ın projeden vazgeçmesini yorumlayan Bankwatch’tan Ioana Ciuta “Bu projenin yürütücüleri sonunda verebilecekleri tek mantıklı kararı verdiler. Söz konusu santral fazlasıyla yasal ve ahlaki tutarsızlıklara sahipti. Rafineri projesinin ÇED belgelerinin dışında tutulması, kümülatif çevresel ve sosyal etki değerlendirmelerine tabii olmaması, kamuoyu görüş alım süreçlerinden sıyrılması ve kültürel miras düzenlemelerini yok sayması bunlardan birkaçıydı. Projeden vazgeçmelerinin bu kadar sürmesine şaşırdım.” dedi.

Enerji verimliliği ve sürdürülebilir yenilenebilir enerji kaynakları

Süreci Türkiye’de başından beri Bankwatch ile takip eden Greenpeace Akdeniz’den İbrahim Çiftçi "Bir şirketin daha kömür lisansından vazgeçmesi kömür çağının sonunun geldiğini bir kez daha gözler önüne seriyor. Bu durum, önümüzdeki dönemde kömür gibi kirli fosil yakıtlara dayalı politikalar izlemek yerine enerji verimliliği ve sürdürülebilir yenilenebilir enerji kaynaklarını odağa alan uygulamaların benimsenmesi gerektiğini de ortaya koydu.’’ dedi.

Türkiye’nin enerji verimliliği potansiyeli %30

Fosil Yakıt Karşıtı İnisiyatif bileşenlerinden TEMA Vakfı Çevre Politikaları Bölümü’nden Özlem Katısöz ise “Enerji şirketlerinin arka arkaya termik santral yatırımlarından vazgeçme kararı alması kömür yatırımlarının bir geleceği olmadığını açıkça ortaya koyuyor. İklim değişikliğinden en fazla etkilenecek ülkelerden biri olan Türkiye’nin enerji verimliliği potansiyeli %30’u buluyor.” dedi. Katısöz, kamu kaynaklarının kömür yatırımı teşviklerinde kullanılmaması gerektiğini, bunun yerine enerji verimliliği için yatırımlar yapılması gerektiğini de sözlerine ekledi.

ViraHaber.com