2020 yılına kadar öngördüğü 19.5 milyar dolarlık yatırımın 14.2 milyar dolarını tamamlayan Socar şimdi 1.8 milyar dolarlık yeni bir yatırım daha yapacak. 2023 yılında faaliyete geçmesi hedeflenen yatırımda Socar’ın ortağı İngiliz petrol şirketi BP olacak. Bu yatırıma yüzde 10-15’lik bir payla finansal bir kuruluş da ortak edilecek. Socar Türkiye’nin CEO’su Zaur Gahramanov "Bu yatırım yılda 5-6 milyar dolarlık cari açığı kapatacak" dedi.

SOCAR Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov, “BP ile 1.8 milyar dolarlık yeni petrokimya tesisi kuracağız. Başkanlık sistemiyle Türkiye’de kararların çok hızlı alındığını gören BP ‘yatırım yapalım’ diye geldi” dedi.

Socar Türkiye CEO’su Zaur Gahramanov, önümüzdeki üç yıl içinde 5.3 milyar dolarlık daha yatırım yapacaklarını ifade etti.

Enerjiden sonraki ikinci sırada yaklaşık 11.5 milyar dolarla petrokimya ürünleri yer alıyor. Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi Socar, Türkiye’de son yıllarda hem enerji hem de petrokimya alanında yaptığı yatırımlarla ekonomiye büyük katkı sağladı. Azeri petrol devi Socar’ın Türkiye’deki yatırımları tamamlandığında, değeri 19.5 milyar dolara ulaşacak. Bugüne kadar Petlim, Petkim, STAR Rafineri ve TANAP dahil yapılan yatırım harcamaları 14.2 milyar doları buldu.

Türkiye’de faaliyetinin 10’uncu yılını geride bırakan Socar, yeni bir petrokimya kompleksi kuracak. 2020 yılına kadar öngördüğü 19.5 milyar dolarlık yatırımın 14.2 milyar dolarını tamamlayan şirket şimdi yaklaşık 1.8 milyar dolarlık yeni bir yatırım daha yapacak. 2023 yılında faaliyete geçmesi hedeflenen yatırımda Socar’ın ortağı İngiliz petrol şirketi BP olacak. Ayrıca bu yatırıma yüzde 10-15’lik bir payla finansal bir kuruluş da ortak edilecek.

Socar Türkiye’nin CEO’su Zaur Gahramanov, “Star Rafinerisi ile Türkiye’nin yılda 1.5 milyar dolarlık cari açığını azaltmış olacağız. Hazırlığını yaptığımız bu yeni petrokimya tesisi ise yılda 5-6 milyar dolarlık cari açığı kapatacak. Türkiye'nin petrokimya kaynaklı 11.5 milyar dolarlık açığı düşünüldüğünde bu yatırım Türkiye için ‘kazan-kazan’ durumu sunuyor. Bu sayede, Türkiye’deki petrokimya piyasasındaki payımız artarken, bu ürünlerin Türkiye’ye ithalini de azaltarak, dış ticaret açığının düşmesine katkıda bulunacağız. Türkiye’deki tüm projelerimizde bu hedef doğrultusunda çalışıyoruz” dedi. Gahramanov ayrıca tıpkı Socar Türkiye'deki Goldman Sach ortaklığı gibi BP ile ortak yürütülen bu yatırımda da ileride finansal bir ortak alabilecekleri mesajını verdi.

PİYASA DEĞERİ 11 MİLYAR DOLAR

Socar, Türkiye’deki yatırımlarına 2008’de Özelleştirme İdaresi’nden Petkim’in yüzde 51’ini 2 milyar 40 milyon dolara satın alarak başladı. Socar’ın bugüne kadar Petlim, Petkim, STAR Rafineri ve TANAP dahil yapılan yatırım harcamaları da 14,2 milyar doları buldu. Bakü’den İtalya’ya kadar uzanan 3.500 km’lik, Güney Gaz Koridoru’nun en önemli halkası olan TANAP yaklaşık 8 milyar dolarlık bir yatırım bedeliyle faaliyete başlamıştı. Bu yatırım Türkiye’nin doğalgaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 12’sini tek başına karşılayacak.

SOCAR Türkiye’nin yüzde 13 hissesi, Ağustos 2015’de yatırım bankası Goldman Sachs tarafından 1.3 milyar dolara satın alınmıştı.  Socar Türkiye’nin CEO’su Zaur Gahramanov’a göre bugün şirketin değeri son yatırımların da etkisiyle 11 milyar dolar civarında. Socar Türkiye’nin büyüklük açısından Socar Global içindeki payı ise yüzde 35’ler mertebesinde. Yani Azerbaycan devinin dünyadaki en büyük yatırımı Türkiye sınırları içerisinde.

Yeni tesisle bu değerin daha da artacağını öngören Gahramanov, petrokimya alanında katma değeri yüksek üründe bölgede daha da söz sahibi olacaklarını ifade etti. Bu yatırımda da Türkiye’de hükümetten gördükleri destekten memnuniyet duyduklarını ifade eden Gahramanov, “SOCAR Türkiye, İzmir Aliağa’daki tüm iştiraklerini kapsayan 1.453 hektarlık arazi için ‘Özel Endüstri Bölgesi’ unvanını alan Türkiye’deki ilk şirket oldu. Bu statüye geçtikten sonra bürokratik işlemlerde önemli bir mesafe aldık. Ancak öncesinde 700'den fazla izin almak zorunda kaldık. İşlemler yavaş ilerlediği için de yılda 70 milyon dolarlık kayıplara katlandık. Özel Endüstri Bölgesi ile bürokrasi azaldı. BP'nin bu yeni yatırımda ortak olarak gelmesinde de bunun etkisi olmuştur. Ama asıl iktidarın devamlılığı bu yatırımlarda çok önemli. Maşallah iktidar da değişmemiştir. Hem TANAP da hem de Star Rafineri’deki yatırımda Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in desteğinin de etkisi büyük oldu. Bu destekle biz Türkiye’deki yatırımlarımızı hız kesmeden sürdüreceğiz. Socar Türkiye’de doğrudan çalışan sayımız 4 bin 500 kişi. Taşeronlarla birlikte yaratılan istihdam 10 bini buluyor. Bu alanda da desteğimizi artıracağız” dedi.

AKARYAKITTA FIRSAT ARAYACAĞIZ

Türkiye akaryakıt pazarında dağıtım kanalında da yatırımlarını artırmak isteyen Socar’ın bu cephedeki planlarını ise Gahramanov şöyle özetledi: “SOCAR Türkiye İstanbul Havalimanı’nda 9 akaryakıt istasyonunun işletme hakkıyla ilgili ihaleyi kazandı. 31 Aralık 2018 itibarıyla tamamı aktif hale gelecek olan 9 istasyonla, toplamda 16 bin 280 metrekarelik bir alanda faaliyet gösterecek. İstasyonlar; tüketicilerin, araç kiralama firmalarının, taksilerin ve havaalanı taşıtlarının yakıt ihtiyacını karşılayacak. Rafineri ve dağıtım birlikte elbette lojistik vb katkıları sebebiyle verimliliği artırır. Ancak bu alanda karlılık da en az yüzde 10-15’lik bir payı ile mümkün. Daha önce bu alanda bir takım satın almalar için temaslarımız oldu. Önümüzdeki dönemde de fırsatlara yakından inceleyeceğiz.”

RÜZGAR SANTRALLERİ YENİ MODEL

Gahramanov, Türkiye’deki yatırımlarında ilk kez grup olarak rüzgar enerisi ile de ilgilendiklerini ifade ederken bu alanda da yatırımlarını sürdüreceklerini ve bunun Socar Global için de yeni ve sürdürülebilir bir model olduğunu belirtirken “Türkiye’nin yenilenebilir enerji potansiyelini mümkün olan en verimli şekilde kullanmak amacıyla 2014 yılında başlatılan 17 türbin ve 51 megavat mekanik güce sahip rüzgar enerji santrali (RES) projesinin montajı 2017 yılında tamamlandı.  Yaklaşık 55 milyon Euro ile yapılan yatırımla iki fazdan oluşan Petkim RES’in 17 rüzgar türbin jeneratorü ile yılda yaklaşık 200 gigavat saat elektrik üretme kapasitesine sahip. Bu yatırımda kapasitemizi artırmak ile beraber başka coğrafyalarda da benzerlerini yapabiliriz” dedi.

ŞUBATTA KAPASİTEYE TAMAMLANIR

19 Ekim 2018’de ‘de faaliyete geçen Star Rafinerisi hakkında da bilgi veren Zaur Gahramanov “Şubat ayı itibariyle Star istediğimiz kapasitede çalışıyor oldu. Bu rafineri için 3.3 milyarı proje finansmanı olmak üzere 6.3 milyar dolarlık yatırım yaptık. Yıllık 10 milyon tonluk ham petrol işleme kapasitesine sahip olan STAR Rafineri, yıllık 4,8 milyon ton dizel, 1,6 milyon ton jet yakıtı, 1,6 milyon ton nafta, 700 bin ton petrokok, 500 bin ton reformat, 400 bin ton karışık ksilen, 300 bin ton LPG ve 160 bin ton kükürt üretecek. Bu ürünlerin tamamı Türkiye’nin ithal ettiği ürünlerden oluşuyor. STAR Rafineri, tam kapasite üretime başladıktan sonra, petrol ürünleri ithalatında her yıl 1,5 milyar dolar civarında tasarruf sağlayacak. İnşaatının en yoğun döneminde 19.500 kişinin çalıştığı STAR Rafineri, 1.100 kişiye sağladığı istihdamla işsizliğin azaltılmasına da önemli bir katkı sunacak” şeklinde konuştu.

Vira Haber