Denize kıyısı bulunan illerde bulunan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ), Akdeniz Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Muğla Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi, Çanakkale Ondokuz Mayıs Üniversitesi ile Ankara Üniversitesi tarafından 'Türkiye'deki Su Ürünleri İşletme Sektörünün Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri' konulu bir rapor hazırlandı. Bu üniversitelerin Deniz Bilimleri ve Su Ürünleri Fakülteleri'nden su ürünleri konusunda uzman akademisyenlerin yaptığı çalışmalar sonunda hazırladığı ortak raporda, 'Karadeniz Bölgesi'ndeki Balık Halleri ve Sorunları' ayrı bir başlık halinde ele alındı. Raporda, Karadeniz Bölgesi'nin özellikle hamside olmak üzere su ürünleri avcılığı yönünden en büyük paya sahip olduğu belirtildi. Ancak bu bölgede avlanan ürünlerin çok farklı limanlarda karaya çıkarıldığı, avlanan ürünlerin Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından izlenebilirliliği ve kontrolü için belirlenen limanlarda karaya çıkarılması fikrine hem avcı ve hem de yöredeki balık unu ve yağı işleyen işletmelerin karşı çıktığına dikkat çekildi. Raporda, avlanan ürünlerin sağlıklı bir şekilde izlenebilirliliği ve kontrolü için işletmeler, üretici ve avcılarla birlikte karaya çıkarma limanları belirlenmesi gerektiği vurgulandı.
"BALIK HALLERİ BELEDİYELERDEN ALINMALI"
Raporun en can alıcı bölümünü ise 'balık halleri' oluşturdu. Raporda balık hallerinin kontrolünün belediyelerden alınarak bakanlığa devredilmesi gerektiği belirtildi. Raporda bu konu şu şekilde dile getirildi:
"Balık hallerinin yerel belediyelerce kontrolü, bu alandaki faaliyetleri kontrolsüzlüğe itmiştir. Seçimlere dayalı gelen belediyelerin oy kaygısıyla ya da tanıdık yakın ilişkileri nedeniyle bu alanda ülke çapında bir istikrarsızlık ve denetimsizlik hüküm sürmektedir. Bu nedenle taze tüketimdeki pazarlamanın bakanlık su ürünleri kontrol şubelerince yürütülmesi ve bu sayede işsiz olan ya da mesleğini uygulayamayan pek çok su ürünleri ve balıkçılık teknolojisi mühendislerinin istihdam edilmesi ve ülke
yararına iş görmelerine katkı sağlanmış olacaktır."
SU ÜRÜNLERİNDE 'HİJYEN VE BAKTERİ' SORUNU
Raporda, su ürünleri işleyen ve özellikle yurt dışına pazarlayan işletmelerin en büyük şikayetinin de hammaddeleri olan su ürünlerinin 'hijyenik yönden eksikliği ve fazla bakteriyel yük taşıdığının' ortaya çıkması oldu. Raporda, bu konuda şu tespitlere yer verildi:
"Bu durum onların kaliteli ürün işlemesine ve pazarlamasına engel oluşturmaktadır. Su ürünleri avcılığı ve ürünlerin satışlarındaki en önemli eksiklik, ürün hasadından hemen sonra soğutma yapılamamasıdır. İşletme fabrikalarındaki HACCP sisteminde ürün kabulde gelen maddenin 0-4 derece olması istenir. Bu sistemi uygulayacak soğutma sistemi, ürün avlanıp av teknesine çıkarıldığı anda buzda ya da soğuk depolarda tutulması, yetiştiricilik ürünlerinde ise hasattan hemen sonra buza yatırılarak ve frigorifik araçlarla işletmelere ulaştırılması gerekir. Perakende satışlarda ise eskiye oranla buz içeren strafor kutularda gelen balık tüketiciye buzsuz sunulmakta olup, büyük bir çelişkiyi ortaya koymaktadır. Yıllardır süregelen 'buzda satılan balığı müşteri satın almaz' düşüncesi günümüzde de yaygın uygulanmaktadır. Ancak süpermarketlerde satılan ve bakanlık tarafından teşvik edilen pazarlama şeklinde buzda veya diğer soğutucu sistemlerle satışın tüketiciler tarafından talep gördüğü bilinmektedir."
guneyege.net