İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun 2016 yılında 82,2 milyar TL olan üretimden satışları, 2017 yılında yüzde 30,9 artarak 107,6 milyar TL’ye yükseldi. İkinci 500 kuruluşlarının; “üretimden satışlar” ile “esas faaliyet karı” gibi temel bazı parametrelerde, tıpkı Mayıs sonunda açıklanan İSO 500 kuruluşlarındaki gibi iyi bir performans sergiledikleri görüldü.
İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasında; 2017 yılında üretimden satışlara göre ilk sırayı 309,4 milyon TL ile Oğuz Gıda aldı. İkincilik 309,2 milyon TL üretimden satışlarıyla Zeki Mensucat’ın oldu. Üçüncü sırada ise 308,3 milyon TL ile S.S. Marmara Zeytin yer aldı.
İkinci 500’de 102 yeni firma…
2017 yılında İSO İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasına 102 yeni firma girdi. Bunlardan 66’sı geçen yılki 1000 büyük kuruluşun dışından geldi. 36 kuruluş ise 2016 yılında İSO 500 içinde yer alan ama bu yıl İSO İkinci 500’e gerileyen şirketlerden oluştu.
Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2017 araştırmasının temel bazı verileri, geçen Mayıs sonunda açıklanan İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu verileri ile önemli ölçüde benzerlikler gösteriyor.
Araştırmanın ortaya koyduğu veriler incelendiğinde; üretimden satışlardan bu satışlardaki reel değişime, esas faaliyet karından vergi öncesi kar ve zarar toplamına kadar; son yılların en iyi performansını ortaya koyan İSO 500 gibi; İkinci 500 kuruluşlarının da çok iyi bir performans sergiledikleri söylenebilir.
Bu bağlamda verilerin ayrıntılı analizlerine geçmeden önce İkinci 500 verilerinde en dikkat çeken göstergenin karlardaki sıçrama olduğunu vurgulamak gerekiyor. Hatta İkinci 500’ün karlarındaki artış oranlarının Birinci 500’ün de üzerinde gerçekleştiği görülüyor. 2017 yılında İkinci 500’de faaliyet karı yüzde 43,9, faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (FAVÖK) yüzde 49,3, vergi öncesi kar ve zarar toplamı ise yüzde 67,2 büyüdü. Bu oranlar Birinci 500’de ise sırasıyla yüzde 34,8, yüzde 24,4 ve yüzde 40,7 olarak gerçekleşmişti.
İkinci 500’ün her üç kar büyüklüğüne reel olarak bakıldığında da Faaliyet karı yüzde 28,5, FAVÖK yüzde 33,4, vergi öncesi dönem kar ve zarar toplamı (VÖDKZ) yüzde 49,3 gibi çok ciddi artışların söz konusu olduğu görülüyor. Bu oranlar İSO 500’de aynı sırayla yüzde 20,5, yüzde 11,2 ve yüzde 25,7 olarak gerçekleşmişti.
İkinci 500’ün karlılıklarındaki bu olumlu verilere karşın, tıpkı İSO 500’de olduğu gibi İkinci 500’deki sanayi kuruluşlarının da ağır bir finansman yükü altında olduklarını ve 2017’deki faaliyet karlarının yüzde 42,8’ini finansman gideri olarak kaybettiklerini görüyoruz. 2017 yılında faizlerde görece bir düşüş olmakla birlikte bugünkü mevcut faizlerle bu karlılıkların sürdürülebilirliği mümkün görülmemektedir.
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan: “İkinci 500 Sanayi Kuruluşları Üretim Ve Karlılıkta 2017’yi Başarıyla Kapattı”
“Nispeten daha küçük ve orta ölçekli sanayi kuruluşlarımızın üretim faaliyetlerini incelediğimiz “Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” araştırmamız; hem küresel ve hem de ülkemiz açısından zor geçen 2016 yılının ardından 2017 yılında sanayimiz açısından güçlü bir performansa işaret etti.
Öncelikle şunun altını çizmek ve hatırlatmak isterim ki; 2017 yılına girilirken, ekonomimiz için olumsuz tahminler yapılmaktaydı. Fakat yüzde 7,4’lük büyüme ile beklentilerin çok üzerinde bir performans gösterdik. 2018 yılının ilk çeyreğinde de sürdürdüğümüz bu büyüme performansına, sanayimizin verdiği güçlü destek her türlü takdire şayandır.
İşte bugün açıkladığımız İkinci 500 araştırmamız da; tıpkı İSO 500 araştırmasında olduğu gibi sanayi ve sanayicilerimizin bu her türlü övgüyü hak eden performansına ilişkin tabloyu açıkça ortaya koymaktadır.
Özellikle 2016’nın ardından 2017’de küresel ekonominin güçlü bir toparlanma evresine girerek ihracatımızı desteklemesi, bunun yanında kamunun da büyük desteğiyle iç talep ve yatırımlardaki canlanma İSO İkinci 500’ün performansına net bir biçimde yansımıştır. 2017’de İkinci 500’ün üretimden satışları yüzde 30,9 artış ve yüzde 17 reel büyüme ile son yılların en güçlü artışlarını kaydederken ihracatını da yüzde 16,9 artırarak Türkiye’nin genel ihracat artışının üzerinde bir performans sergilemiştir.
2017 sonuçları, İSO İkinci 500’ün karlılık anlamında da son yılların en olumlu performansına işaret ediyor. İkinci 500 kuruluşlarının faaliyet karları yüzde 43,9, dönem karları ise yüzde 67,2’lik artışlarıyla dikkat çekici bir performans yakalarken, şirketlerimizin faaliyet karlarının yüzde 42,8 gibi yine çok önemli bir kısmını tıpkı İSO 500’de olduğu gibi finansman gideri olarak kaybettiğini görmekteyiz. 2017 yılındaki son yılların en başarılı ve devrim niteliğindeki finansal inovasyonu olarak gördüğümüz Kredi Garanti Fonu (KGF) mekanizmasının katkısıyla KOBİ’lerimizin finansman imkanlarında ciddi bir artış yaşandı. Fakat bu yıl sanayici özellikle faiz ve kurlardaki yüksek boyutlu dalgalanmanın baskısını daha fazla hissetmektedir. Bu da sanayiciler açısından finansman yükünün giderek ağırlaştığını göstermekte ve karlılıkların sürdürülebilirliği konusunda endişe yaratmaktadır.
İkinci 500’de Ar-Ge yapan firma sayısının 188’e ulaşması ve Ar-Ge harcamalarının 2016’ya göre yüzde 68,5 artarak 488 milyon TL’ye yükselmesi, araştırmamızın umut verici bulguları arasında yer alıyor. Ancak bu harcamaların üretimden satışlara oranının halen yüzde 0,45 olması ulaşmak istediğimiz noktanın oldukça uzağında olduğumuzu gösteriyor.
Bütünsel olarak İSO İkinci 500 verilerini değerlendirdiğimizde, sanayicilerimizin ülkemize, sanayimize ve genel olarak ekonomimize karşı olan iş üretme, aş üretme, yatırım ve ihracat yapma noktasındaki sorumluluklarını güçlü bir şekilde sürdürmekte olduklarını söyleyebiliriz. Özellikle esas faaliyetlerindeki başarıları umut vericidir. Sanayicimiz bu verileriyle, yaşamakta oldukları tüm sıkıntılara rağmen, dün olduğu gibi bugün ve gelecekte de Türkiye’nin en çok ihtiyaç duyduğu üretim yapma sorumluluklarının bilinciyle hareket ettiklerini ortaya koymuştur. Bu vesileyle, bu değerli araştırmanın ortaya çıkması için çok değerli finansal ve üretim bilgilerini bizimle paylaşan tüm kuruluşlarımıza teşekkür ediyoruz.”
Vira Haber