AA muhabirinin, Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı kapsamında hazırlanan "Ulaştırma 2053 Vizyonu" raporundan derlediği bilgiye göre, 2020'de dünyada yüklerin hacim olarak yaklaşık yüzde 89'u deniz yoluyla taşındı.
Türkiye'de 2020 yılında ithalat amaçlı taşınan yüklerin yaklaşık yüzde 94'ü, ihracat amaçlı taşınanların da yüzde 82'si deniz yoluyla ulaştırıldı.
Ortaya konulan projeksiyonların ötesinde küresel bazda deniz yoluyla yapılan yük hacmi son yarım yüzyılda 20 kat büyüdü. Lojistik sektöründe deniz taşımacılığı parasal olarak ağırlıklı paya sahip bulunuyor. Bu durum deniz yolu sektörünü küresel ticarette en stratejik sektör konumuna getirdi.
Deniz yolu sektörü, sadece taşımacılık türü olmaktan çıkarken dünya ticaret hacmindeki artış ve hızla gelişen bilgi ve iletişim teknolojilerine paralel olarak gelişmeler kaydetti.
ÖTV'siz yakıt uygulamasıyla kabotaj taşımacılığı canlandırıldı
Yük ve yolcu taşımacılığı başta olmak üzere gemi inşa sanayisi, liman ve gemilerde kullanılan yeni teknolojiler, sektörel enerji verimliliğinin artırılması, liman hizmetleri, deniz turizmi ve yatçılık, canlı ve cansız doğal kaynakların ve deniz çevresinin yönetimini kapsayan daha geniş bir endüstri, ticaret ve hizmet dalına dönüştü.
Türkiye, Avrupa, Asya, Kafkasya ve Orta Doğu ile bağlantılı, Afrika'ya da komşu coğrafyasıyla kıtaların, ticaret ve enerji yollarının, kültürel etkileşimlerin kavşağında bulunuyor. Bu coğrafi konum, ulaşım ve enerji sistemlerinin entegrasyonu, kurumsal ve yasal altyapısıyla daha fazla katma değer üreten nitelikli kalkınma sağlanıyor.
Ülke kalkınmasına paralel olarak Türk denizciliği son dönemde uygulanan politikalarla 2023 hedeflerine doğru ilerliyor. Atılan adımlardan ilki olan ve 2004'te başlatılan ÖTV'siz yakıt uygulamasıyla kabotaj taşımacılığı canlandırıldı.
Türk sahipli deniz ticaret filosu 2003 yılında 8,9 milyon DWT kapasiteyle dünyada 17'nci sırada iken 2021 yılı başında 28,9 milyon DWT'lik kapasiteyle 15'inci sıraya yükseldi.
2053'e kadar stratejik hedefler
"Ulaştırma 2053 Vizyonu" kapsamında 30 yıllık yol haritası da belirlendi.
Bu kapsamda, "mavi vatan"ın temeli, uluslararası ticaretin, ulaşımdaki entegrasyonunun kilit noktası deniz yollarında 2053'e kadar liman tesisi sayısı 217'den 255'e çıkarılacak.
"Yeşil liman" uygulamaları yaygınlaştırılarak, limanlarda yüksek oranda yenilenebilir enerji kaynakları kullanılması sağlanacak.
Otonom gemi seferleri geliştirilecek ve limanlarda otonom sistemlerle elleçleme verimliliği artırılacak.
Limanların aktarma hizmeti kapasitesi genişletilerek bölge ülkelerine hizmet verebilecek çok modlu ve kısa mesafeli deniz taşıma altyapısı geliştirilecek.
Dünyanın da en önemli ulaşım projelerinden olan, Türkiye'nin deniz yolu taşımacılığındaki rolünü güçlendirecek ve Karadeniz'i, "Türk ticaret gölü" haline dönüştürecek Kanal İstanbul ile İstanbul Boğazı'nda seyir emniyeti artırılarak, gemi trafiği azaltılacak.