Türkiye’de ilk kez milli imkânlarla STM mühendisliği ve koordinasyonunda üretilen, denizaltı torpido kovanlarının yer aldığı baş kısım “Section 50”nin, yeni teslimatları Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na gerçekleştirildi. Reis Sınıfı denizaltılar için üretilen iki adet “Section50”, TCG AYDINREİS ve TCG SEYDİALİREİS’e entegre edilecek.
Dünyanın en aktif donanmalarından Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı için, T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) tarafından başlatılan Yeni Tip Denizaltı Projesi’nde (YTDP) önemli bir teslimat daha tamamlandı. Dünyada sayılı ülkelerin üretimini yapabildiği, denizaltı torpido kovanlarının, (ana silahların) yer aldığı baş kısım “Section 50”nin, yeni teslimatları devam ediyor.
İlk kez Türkiye’de, yerli ve milli imkanlarla, STM mühendisliği ve koordinasyonunda, Gürdesan Gemi Makinaları Sanayii Ticaret A.Ş.’de üretilen “Section50”nin ikinci ve üçüncü teslimatı başarıyla gerçekleştirildi. Reis Sınıfı denizaltılar için üretilen 2 adet “Section50”, deniz yolu ile Gölcük Tersane Komutanlığı’na teslim edildi. Türkiye’de üretilen ve teslim edilen ikinci ve üçüncü Section 50 bölümü, TCG AYDINREİS ve TCG SEYDİ ALİREİS’e entegre edilecek. STM ve Gürdesan, TCG MURATREİS’e entegre edilecek ilk Section50 teslimatını ise Eylül 2021’de gerçekleştirmişti.
Demir: Kritik sistemleri yerlileştirmeye devam edeceğiz
T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, gelişmeyi sosyal medya hesabından şu ifadelerle duyurdu:
"Kritik sistemlerin yerlileştirmesine devam ediyoruz. Denizaltı torpido kovanlarının yer aldığı baş kısım 'Section 50'nin yeni teslimatlarını Gölcük Tersane Komutanlığına yaptık. 2 adet Section 50, AYDINREİS ve SEYDİ ALİREİS denizaltılarımıza entegre edilecek."
Güleryüz: Hedeflediğimiz Yerlilik Oranının Üzerine Çıktık
STM Genel Müdürü Özgür Güleryüz, denizaltı torpido bölümünün yerlileştirilmesinin tarihi bir başarı olduğunu belirterek, “Bu kapsamda STM olarak ilk Section50 üretimimizi geçen yıl tamamlayıp teslim etmiştik. İkinci ve üçüncü imalatları da Gölcük Tersane Komutanlığı’na naklettik. Projemizin son denizaltısı için üretimine devam ettiğimiz dördüncü Section 50 bölümümüzü de, 2022 yılı sonuna kadar teslim etmeyi hedefliyoruz. İlk kez bu seviyede bir imalat yapılıyor olmasına rağmen STM mühendislerinin bilgi tecrübe ve üstün gayretiyle tüm teslimatlar projeyi aksatmadan, zamanında yapıldı. Donanmamızın Mavi Vatan’da caydırıcılığını artıracak Reis Sınıfı Denizaltılar için hedeflenen yerlilik oranının üzerine çıkmayı başardığımız için de ayrıca gururluyuz. Milli denizaltı üretimine giden yolda önemli bir tecrübe kazanımı olan bu projede emeği geçen tüm ekip arkadaşlarımı ve paydaşlarımızı kutluyorum” ifadelerine yer verdi.
Bu yıl içinde 1 adet Section 50 daha teslim edilecek
Türkiye’de denizaltı inşa ve modernizasyon kabiliyetine sahip ilk mühendislik şirketi olan STM’nin koordinasyonunda üretilerek teslim edilen ve TCG AYDINREİS’e entegre edilecek ikinci Section 50 tam donanımlı şekilde teslim edildi. Mekanik olarak işlenmiş ve donatıma hazır hale getirilen üçüncü Section 50 bölümü ise Gölcük Tersane Komutanlığı’nda donatılacak. Üretimi devam eden dördüncü Section 50 ise, Kasım 2022’ye kadar teslim edilmesi planlanıyor.
8 adet güdümlü mermi atacak
Türk Donanması’nın son modern denizaltı platformu Reis sınıfı denizaltıların, en kritik bölümü olan Section 50, denizaltı ana silahlarını ve güdümlü mermilerin atılmasını sağlayan sistemleri içinde barındırıyor. Üretilen Section 50 sayesinde Reis Sınıfı Denizaltılar, 8 adet 533mm’lik torpido kovanı ile silahlandırılıyor. Proje kapsamında 6 adet Reis Sınıfı Denizaltı’nın teslim edilmesi planlanıyor. İlk iki denizaltının, torpido kovanlarının yer aldığı bölüm, projenin ana yüklencisi Alman ThyssenKrupp Marine Systems (TKMS) tarafından üretildi. 3, 4, 5 ve 6. denizaltılarda yer alacak Section 50 bölümü ise Türkiye’de ilk kez STM ana alt yükleniciliğinde, Gürdesan’da üretiliyor.
STM, Reis Sınıfı Denizaltılarda kritik rol oynuyor
Reis Sınıfı Denizaltıların üretiminde, STM önemli roller üstleniyor. Denizaltı konusundaki dizayn yetkinliğini ve tecrübesini YTDP için ortaya koyan STM, Section 50 kapsamında; projenin tüm koordinasyonunu sağlıyor. İnşa planlarının yapılması, montajlarının kontrol edilerek, teslime hazır hale getirilmesi ve teslim aşamalarının takibi, STM’nin uzman ekipleri tarafından gerçekleştiriliyor. Section 50’nin dışında STM, YTDP’de; tasarım, mühendislik ve sistem entegrasyon faaliyetlerini yürütüyor. Gemi inşasında kullanılacak malzeme, cihaz/sistemlerin yerlileştirme çalışmasına katkı sunan STM, projede yerli katkıyı artırmak, denizaltı mukavim olmayan tekne bloklarını ve bazı GRP ünitelerini (Denizaltı Kompozit Üstyapısı) yurt içinde imal ettiriyor.
Yeni Tip Denizaltı Projesi
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nın ihtiyacı kapsamında, Denizaltı Harekat Konsepti kriterlerini karşılamak üzere, 6 adet Reis Sınıfı denizaltının Gölcük Tersanesi Komutanlığı’nda azami ölçüde Türk sanayi katılımı ile inşa edilmesi amaçlanıyor. Yeni Tip Denizaltı Projesi kapsamında, havadan bağımsız tahrik sistemi ile birçok tipte torpido, füze atabilme ve mayın dökebilme özelliğine sahip, su altı, su üstü ve kara hedeflerine karşı silahlarla donatılmış 6 denizaltının 2027'ye kadar hizmete alınması planlanıyor. Havadan Bağımsız Tahrik Sistemi (AIP) ile donatılan Reis Sınıfı denizaltılar, bu sayede satha çıkmaksızın haftalarca sualtında harekât yapabilme imkanına sahip olacak. Düşük sesli seyir yeteneğine sahip olan denizaltılar, gizlilik içinde uzun süre harekât icra edebilecek. Denizaltılar 68 metre uzunluğa, 2 bin tonun üzerinde ağırlığa ve 40 personel kapasitesine sahip olacak. Proje kapsamında Gölcük Tersanesi’nde inşa edilen ilk denizaltı TCG PİRİREİS, Mart 2021’de denize indirilmişti. Projede, HIZIRREİS Denizaltısı Havuza Çekme ve SELMANREİS Denizaltısı İlk Kaynak Töreni de 23 Mayıs 2022’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımı ile gerçekleştirilmişti.
Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nda görev alacak Reis Sınıfı Denizaltıların isimleri şöyle:
TCG PİRİREİS, TCG HIZIRREİS, TCG MURATREİS, TCG AYDINREİS, TCG SEYDİALİREİS ve TCG SELMANREİS.
STM Denizaltı Projeleri
STM, Türk Donanması ile dost ve kardeş ülke donanmalarının su üstü ve denizaltı platformlarının, daha etkin görevler yapması için tasarım, inşa ve modernizasyon faaliyetleri kapsamında, ihtiyaca özel özgün ve esnek mühendislik çözümleri üretiyor. Türk Donanmasının denizaltı modernizasyon ve inşa projelerinde önemli görevler üstlenen STM, ana yüklenicisi olduğu 2 adet AY Sınıfı Denizaltının Modernizasyonunu 2015 yılında başarı ile tamamladı. Halen 4 adet Preveze Sınıfı Denizaltının modernizasyonunda pilot ortak olarak sistem tedarik ve platform entegrasyonu faaliyetlerini sürdüren STM, öte yandan Pakistan’ın sahip olduğu Fransız yapımı Agosta 90B Khalid Sınıfı denizaltıların modernizasyonunda 2016 yılından beri ana yüklenici olarak faaliyetlerini sürdürüyor. Agosta 90B Modernizasyon projesinde ilk denizaltıyı teslim eden STM, diğer iki denizaltının modernizasyon çalışmalarını Pakistan’da devam ettiriyor. STM mühendisleri tarafından tamamen milli imkânlarla dizayn edilen küçük boyutlu STM500 denizaltısının mukavim tekne test üretimine de Haziran 2022 itibariyle başladı.