Türkiye özel sektör tarihinin tek noktaya yapılmış en büyük yatırımının temeli, İzmir'in Aliağa ilçesinde atıldı.
Petkim sahasına yapılan Socar&Turcas'ın 5 milyar dolarlık yatırımı olan Star Rafinerisi'nin temeline ilk harcı, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev koydu. Aliyev ve Erdoğan, yaptıkları konuşmada Türkiye ve Azerbaycan'ın "İki devlet, bir millet" olduğunu vurguladı.
İki lider de konuşmalarına, birbirlerine "Kardeşim" diye hitap ederek başladı. Başbakan Erdoğan, Van'da meydana gelen depremden sonra Azerbaycan'ın kısa sürede gönderdiği yardım ve enkaz altında kalanların kurtarılması için yaptığı müdahale için teşekkür etti. Azerbaycan'ın üç uçakla Van'a ulaştırdığı yardımların vatandaşlara dağıtıldığını belirten Erdoğan, "Allah, Azerbaycan'ı da Türkiye'yi de böyle afetlerden korusun. Kardeşliğimizi daim etsin." dedi. Star Rafinerisi'nin İzmir ve Türkiye için bir gurur kaynağı olduğunu belirten Erdoğan, inşa aşamasında 10 bin, devreye alındığında da bin kişiye istihdam sağlayacağını kaydetti. Bu yatırımın aynı zamanda Türkiye'nin 2023 ylı hedeflerine ulaşmasına katkı yapacağını söyledi. Erdoğan, yatırıma verdiği destek sebebiyle Cumhurbaşkanı Aliyev'e de teşekkür etti. Azerbaycan'ın 20 yıl önce bağımsızlığına kavuştuğunu hatırlatarak, "Azerbaycan bağımsızlığını ilan ettiğinde, her bir Azeri kardeşimiz ne kadar sevindiyse biz de o kadar sevindik. 20 yıl boyunca da Azerbaycan'ın kalkınması için bir kardeş olarak samimi mücadele verdik. Aramızda çok büyük yatırımlara imza attık. Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol ve doğalgaz hattından sonra 'Demir İpek Yolu' olarak da adlandırılan Bakü-Kars Demiryolu'nda son aşamaya geldik. Bugünkü yatırımla ise bir başka büyük yatırımı ülkelerimizin hizmetine sunuyoruz." şeklinde konuştu.
'BÖLGEDE İSTİKRAR İSTİYORUZ'
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye ve Azerbaycan'ın bölgelerinde barıştan, huzurdan, istikrardan ve refahtan başka hiçbir şey istemediğini söyledi. Bölgede husumetin değil, dayanışmanın hasıl olmasını istediklerini kaydeden Erdoğan, şunları kaydetti: "Kıbrıs meselesinde, Karabağ meselesinde, Kafkasya'nın huzura kavuşmasında, terör meselesinde Azerbaycan ile aynı yöne bakıyor, ortak hedef ve idealleri taşıyoruz. Karabağ'daki işgal, benim Azeri kardeşlerimin yüreğini ne kadar dağlıyorsa biliniz ki her bir Türkiye vatandaşımın da yüreğini o kadar dağlıyor. Biz iki devlet, tek millet olduğumuz kadar aynı zamanda tek yüreğiz."
'BÖLGE ÜLKELERİ TERÖRE KARŞI ORTAK TAVIR ALMALI'
Başbakan Erdoğan, Türkiye'deki terör saldırılarının acısını Azerilerin de yüreğinde hissettiğini belirterek, "İşte onun için Karabağ'da işgal sona erinceye kadar Azerbaycan ile omuz omuza mücadeleye devam edeceğiz. Terörle mücadelemizde, dost ve kardeş ülke Azerbaycan'ın samimi desteğine her zaman müteşekkir kalacağız. Azerbaycan ile kurduğumuz bu kardeşlik ilişkisini, esasen bölgedeki tüm ülkelerle arzu ediyoruz. Azerbaycan ve Türkiye, kardeşlik içinde nasıl geleceğe yürüyor ve kalkınıyorsa istiyoruz ki bölgenin diğer ülkeleriyle de bu şekilde dayanışma içinde olalım. Tüm dünya, bölgemizdeki tüm ülkeler artık şunu anlamalı ki terör, bizim güvenlik güçlerimiz ve bizim sivillerimizi vurduğu kadar insanlığın ortak vicdanını da vuruyor. Terör her kurşun sıktığında, bizi hedef aldığı kadar bu bölgenin barışı, kardeşliği, huzuru ve dayanışmasını da hedef alıyor. Bölgemizdeki ve dünyadaki her ülkeyi teröre karşı çok net tavır almaya, insanlığın ortak sorunu terörle ortak mücadeleye davet ediyoruz. Teröre müsamaha gösteren her ülke, göz yumduğu terörün bir gün gelip kendisini de hedef alacağını artık görmeli, anlamalı. Görüyorsunuz işte, Azerbaycan ile Türkiye el ele veriyor, kardeşlik içinde çok büyük ortak yatırımlar yapıyor. Dile kolay, 10 bin kişi inşaat aşamasında iş sahibi olacak. İnşallah Aliyev ile bu kardeşliği tüm dünyaya emsal göstermeye devam edeceğiz. El ele, omuz omuza ve kalp kalbe istikrarı ve huzuru tesis edeceğiz bölgede." şeklinde konuştu.
'BU YATIRIM BİRLİKTELİĞİMİZİ GÖSTERİYOR'
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ise depremde ölenlere Allah'tan rahmet ve yaralılara şifa dileyerek başladığı konuşmasında, daima Türkiye ile yan yana olacaklarını söyledi. Aliyev, "Çünkü bizim birliğimiz, hem bugünü güçlendirir hem de tarihi esaslara sürüklenir. Türkiye ile Azerbaycan, bütün meselelerde aynı yerdeyiz. Bugünkü merasim, birliğimizi gösteriyor. Biz birlikte çok iş yaptık ve yapacağız." dedi. Azerbaycan'ın 20 yıllık bir özgürlükten sonra kardeş Türkiye'ye yatırımlara başladığını belirten Cumhurbaşkanı Aliyev, Türk şirketlerini de kendi ülkesinde yatırıma çağırdı. Petkim'in yapacağı yatırımların, hem Azerbaycan'a hem de Türkiye'ye hizmet edeceğine dikkat çekerek, iki ülke arasındaki yatırımların kardeşliği pekiştireceğini kaydetti. Gelecekte yeni güzel yatırımların temellerinin atılacağına inandığını vurgulayan Aliyev, Türkiye'ye verdikleri doğalgazın miktarını önümüzdeki yıllarda arttırmak istediklerini de söyledi: "Güçlü siyasi irade olduğunda bütün meseleler halledilebilir. Bizim bağımsızlığımızı ilk tanıyan ülke Türkiye oldu. Bizim dünyada tanınmamızda esas rolü kardeşimiz oynadı. Azerbaycan'ın en çetin anlarında bize ilk desteği veren Türkiye oldu. Bugün Azerbaycan, öz desteğini Türkiye'ye vermeye hazırdır. Bu bizim kardeşlik borcumuzdur. Biz birbirimizden ayrılamayız."
Cumhurbaşkanı Aliyev, Türkiye'nin dünyada büyük bir güç olmaya başladığını ve bunun da kendilerini sevindirdiğini belirterek, "Türkiye, büyük uğurlu ve şerefli yol seçmiştir. Türkiye, dünyada güç merkezi haline gelmiştir. O merkez ki öz siyasetini dostluk üzerine inşa ediyor." diye konuştu.
AÇILIŞ YAPIP TEMEL ATTILAR
İki lider, anı defterinden sonra geleceğe mektup yazıp bir kapsüle koyarak rafinerinin temeline attı. Ardından son dört yıldır Petkim'de devam eden yaklaşık 270 milyon dolarlık yatırımı temsilen AYPE-T Fabrikası'nı açtılar. Ayrıca Azerbaycan'ın kurucusu Haydar Aliyev adına yaptırılan, 720 öğrenci kapasiteli Haydar Aliyev Endüstri Meslek Lisesi'nin temelini attılar. Lisede Azeri öğrenciler de eğitim görecek.
Star Rafinerisi, 2015 yılında üretime geçecek. Yatırımla Petkim alanında rafineri, petrokimya, enerji ve lojistik entegrasyonu sağlanarak, kümeleme modeli çerçevesinde ham petrolle başlayan ve nihai ürünle biten katma değer zinciri hayata geçirilecek. Yatırımın devreye alınmasıyla Türkiye'nin cari açığı, bugünkü rakamlarla 2 milyar dolar azalacak.
CARİ AÇIĞI 2 MİLYAR DOLAR AZALTACAK
* Star Rafinerisi, yıllık 10 milyon ton kapasiteli olacak. Dünyanın en ileri teknolojisi ve çevre standartlarına sahip olacak.
* 5 milyar dolara mal olacak rafinerinin inşa aşamasında, yan sanayiyle birlikte 10 bin kişi istihdam edilecek.
* Tek bir petrol türüne bağımlı kalmadan Ural, Azeri, İran ve Kerkük petrollerini işleyebilecek esnek üretim prosesine sahip olacak.
* Rafineride yıllık üretilecek 1 milyon 660 bin ton nafta, Petkim'in temel hammaddesi olarak kullanılacak. Böylece nafta ihtiyacının yüzde 80'ini ithalatla karşılayan Petkim'in dışa bağımlılığını azaltacak. Bu da cari açığı yıllık 2 milyar dolar azaltacak.
* Naftanın yanısıra 5 milyon 950 bin ton ultra düşük kükürtlü motorin, 500 bin ton jet yakıtı, 500 bin ton reformat, 630 bin ton petrokok, 240 bin ton otogaz, 415 bin ton karışık ksilen, 75 bin ton olefinik LPG ve 145 bin ton kükürt üretilecek.
Samanyoluhaber