SNC - Lavalin Group bünyesindeki Kanadalı Candu şirketinin Başkan Yardımcısı Alizadeh, AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Sinop’ta inşa edilecek nükleer santralin taslak proje fotoğraflarını da paylaşan Alizadeh, Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) ile görüşüldüğü üzere, fizibilite çalışmalarını bu yılın sonuna kadar bitirmek istediklerini kaydetti.
”Fizibilite çalışmalarının tamamlanmasını takiben nihai imzaları attığımız tarihten sonraki altı yıl içerisinde santrali operasyona geçiririz” diyen Alizadeh, hali hazırda birçok uluslararası ve Kanadalı enerji şirketi ile ortaklık için görüştüklerini, Türk şirketlerin de projenin çeşitli aşamalarında görev alabilmesi için kapılarının açık olduğunu ifade etti.
Alizadeh, ”Türk şirketlerin nükleer santralin yapımında kullanılacak inşaat malzemelerinin tedarik edilmesi ve santralin inşasında katılımlarının yanı sıra, projede yatırımcı olarak da yer alabilirler. Hali hazırda devam eden fizibilite çalışmalarımızda, Türk şirketlerin projenin hangi kısımlarında ne ölçüde yer alabileceklerini inceliyoruz” şeklinde konuştu.
Daha önce Sinop’ta kurulması planlanan nükleer santralin 20 milyar dolar değerinde olacağını belirten Alizadeh, ”Yıl sonunda fizibilite çalışmalarımızın sonlanmasıyla kurulacak santralin gücü ve yatırım miktarı daha net bir şekilde ortaya çıkacak. Süreç şirketin kurulması, anlaşmanın imzalanması, projenin uygunlanması ve en nihayetinde santralin faaliyete geçmesi şeklinde devam edecek” bilgisini verdi.
Alizadeh, dev enerji projesinin finansmanı ile ilgili olarak da, ”Bu büyüklükte bir projenin finansmanı her zaman zorluk yaratır” dedi.
Türk hükümetinin ve EÜAŞ’ın projeye desteğinin önemine dikkat çeken Alizadeh, ”Projenin ekonomik altyapısının pozitif göstergelere sahip olması, alıcılar tarafından riskin hafifletilmesi planları ve projede yer alacak inşaat firmaları, yatırımcıları projeye çekmek için kilit rol oynayacak” değerlendirmesini yaptı.
Projenin fizibilite çalışmalarının ardından nükleer santralin taslak planının projeye katılacak diğer firmalara sunulacağını anlatan Alizadeh, 2013 yılında ise Sinop’taki nükleer santralin yapımı için nihai imzaları atmak istediklerini vurguladı.
Alizadeh, Türkiye’nin ilk nükleer santrali için çalışmalarını başlatan Rus Rosatom şirketine benzer bir şekilde, nihai anlaşmasının ardından Türkiye’de bir enerji şirketi kuracaklarını da belirterek, ”Projenin ikinci fazının sonunda, Türkiye hükümeti ile nükleer santralin inşası ve elektrik alım anlaşmasını imzalamak için Türkiye’de bir şirket kuracağız” dedi.
Fukuşima sonrası nükleer enerji
Alizadeh, geçen yıl 9,0 şiddetindeki Tohoku Depremi’nde Fukuşima Nükleer Santral’in ciddi anlamda zarar görmesi sebebiyle, nükleer enerjinin kullanımıyla ilgili endişelere de değindi.
Candu’nun hali hazırda dört kıtada 150 reaktör ile uzun yıllardır güvenli bir şekilde hizmet sunduğunu dile getiren Alizadeh, ”Sinop’ta kurulacak nükleer santral için Candu (EC6) 3. jenerasyon (Generation III) reaktörleri kullanmayı planlıyoruz. Candu’nun tasarımı, Fukuşima benzeri bir senaryoya karşı düşük güç yoğunlaştırıcısı, çok sayıda ısı tankı ve dışarıdan herhangi bir güç olmadan çalışan pasif soğutucular gibi çeşitli risk azaltıcı önlemlere sahip” şeklinde konuştu.
Fukuşima sonrasında gerçekleştirilen stres testleri sonucunda, Kanadalı nükleer devinin mevcut tasarımlarını yenileyerek daha dirençli hale getirdiğini belirten Alizadeh, ”Candu, nükleer enerji çözümlerini, güvenliği ilk sıraya alarak sunmaktadır” dedi.
Koreli, Çinli ve Japon firmalar da gündeme gelmişti
Türkiye daha önce Kore ile Mart ayında Sinop’ta nükleer santral kurulmasına ilişin işbirliği protokolü imzalamış, Nisan ayındaysa Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ziyareti sırasında Çin ile Türkiye arasında da yeni bir nükleer işbirliği anlaşması imzalanmıştı.
Bu ziyarette konuşan Enerji Bakanı, ”Türkiye bugünden itibaren gerek Japonya ile gerek Güney Kore ile gerekse Çin ile beraber aynı süreçte müzakereleri yönetebilecek bir döneme girmiştir” ifadelerini kullanmıştı.
Çin ziyaretinden yaklaşık 10 gün sonra da, Sinop’ta kurulması planlanan ikinci nükleer santral için Kanadalı nükleer devi Candu ile işbirliği anlaşması imzalanmıştı. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün de, Mayıs ayında Tokyo’ya yaptığı ziyaret sonrasında Japon Toshiba firmasının nükleer santral yapımında yer almak konusunda ”istekli” olduğunu belirtmişti.
Milliyet