Ulaştırmadan sorumlu Komisyon Başkan Yardımcısı Siim Kallas, AB ve Türkiye arasında ulaştırma alanındaki işbirliğini güçlendirmek üzere Ankara’yı ziyaret etti. Komisyon’un “pozitif gündemi” çerçevesinde Başkan Yardımcısı Kallas, Türkiye’deki makamlarla düzenli olarak yapılacak üst düzey toplantılar ve belirli bir çerçevede yürütülecek diyalog dahil olmak üzere Türkiye ile ulaştırma alanındaki ilişkilere dair bir yol haritası hazırlanması konusunu görüştü.
Türkiye’nin Avrupa ile Orta Doğu ve Kafkaslar arasında bir kesişim noktasındaki stratejik coğrafi konumu, aday statüsü ve ulaştırma Hizmetleri için büyüyen bir pazar olması nedeniyle AB-Türkiye arasında ulaştırma alanında işbirliğinin geliştirilmesi son derece önemlidir. Ziyareti sırasında Başkan Yardımcısı Kallas Dış İşleri, AB ve Ulaştırma Bakanları’nın yanı sıra ulaştırma sektörünün başlıca paydaşlarıyla görüşmelerde bulundu.
Başkan Yardımcısı Kallas şunları söyledi; "Görüşmeler kapsamında bütün ulaştırma biçimlerine yönelik ortaklığımızın geleceğini ele aldık. Geçen Nisan ayında İstanbul’da havacılık alanında başarıyla yürütülen diyalog, işbirliğinin güçlendirilmesi yönünde atılan olumlu bir ilk adım olmuştur. Hem Türk hem be AB’li vatandaşlara daha fazla bağlantı ve daha ucuz ve güvenli uçuş imkanı sunabilmek için Türkiye’nin AB havacılık sistemine en kısa sürede tam entegrasyonunu sağlamak istiyoruz.”
Havacılık alanındaki diyalog çerçevesinde iki taraf, tamamen entegre olmuş bir havacılık sistemi için birlikte çalışma kararı aldılar. Bu bağlamda, özellikle Türkiye’nin EASA (Avrupa Havacılık Güvenliği Ajansı) ile ilişkilerinin güçlendirilmesi yoluyla güvenlik alanında ortaklaşa mutabakata varılan önceliklerde daha fazla ilerleme sağlanacak ve Tek Avrupa Hava Sahası (TAHS) uygulaması ilerletilecek.
AB-Türkiye ilişkilerini havacılık alanında bir adım daha ileriye götürmek amacıyla, iki taraf Mart 2010’da kararlaştırılan Yatay Anlaşmayı imzalayacak. Bu Anlaşma Üye Devletler ve Türkiye arasındaki mevcut tüm ikili hava hizmetleri anlaşmalarını Topluluk mevzuatı ile uyumlu hale getirecek.
Başkan Yardımcısı Kallas ayrıca AB tarafından bugüne kadar Türkiye’de finanse edilen en büyük sözleşmeyi oluşturan (188 milyon €) Irmak-Karabük-Zonguldak Demiryolu Hattının temel atma törenine katıldı. Bu proje ile Türkiye’nin Batı Karadeniz bölgesi ile Avrupa arasındaki kuzey-güney yük taşımacılığı bağlantısı modernleştirilecek. Proje, AB’ye aday ülkelerde altyapının iyileştirilmesini amaçlayan Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) kapsamında finanse edilmektedir.
Pozitif Gündem
Yeni Pozitif Gündem ilk defa Ekim 2011’de Avrupa Komisyonu tarafından yayınlanan genişlemeye ilişkin ilerleme raporunda belirtilmişti. Bu yeni yaklaşım katılım sürecinin yerine geçmeyi değil onu tamamlamayı, ayrıca AB-Türkiye arasında daha yapıcı ve olumlu bir ilişkinin geliştirilmesini hedeflemektedir. Komisyon, katılım müzakerelerine paralel olarak, Türkiye’nin reformları gerçekleştirme ve müktesebat ile uyum sağlama çabalarını desteklemek üzere --ulaştırma gibi müzakerelerin halihazırda başlatılamayacağı fasıllar da dahil olmak üzere-- çeşitli alanlarda işbirliğini arttırmayı amaçlamaktadır.
Ulaştırma alanında müzakerelerin mevcut durumu
Türkiye’nin AB ile katılım müzakereleri 2005 yılında başlatıldı. Ulaştırma, Türkiye Ortaklık Anlaşmasına ek protokolden kaynaklanan yükümlülüklerini eksiksiz ve ayrımcı-olmayan bir şekilde yerine getirinceye kadar açılması mümkün olmayan 8 fasıldan birini oluşturmaktadır. Buna rağmen, AB ve Türkiye arasında ulaştırma alanındaki işbirliği özellikle havacılık ve altyapının geliştirilmesi gibi alanlarda oldukça yoğundur.
AB-Türkiye ilişkilerinde kilit tarihler
• Eylül 1963 – Türkiye’nin AET ile Gümrük Birliğine girmesini ve nihai olarak üye olmasını amaçlayan ortaklık anlaşmasının (Ankara Anlaşması olarak bilinmektedir) imzalanması
• Nisan 1987 – Türkiye’nin AET’ye tam üyelik başvurusunda bulunması
• Aralık 1999 – Türkiye’nin Avrupa Birliğine aday ülke statüsü kazanması
• Ekim 2005 – Türkiye ile katılım müzakerelerinin başlatılması
• Aralık 2006 – Konsey, Türkiye Ortaklık Anlaşmasına ek protokolü eksiksiz ve ayrımcı-olmayan bir şekilde uygulayıncaya kadar (Ulaştırma dahil) 8 müzakere faslının açılamayacağına ve hiç bir faslın kapatılamayacağına karar verir.
• Mart 2010- Türkiye ile Avrupa Komisyonu havacılık alanında Yatay Anlaşma’yı parafe eder.
• Nisan 2012 – ilk Havacılık Diyaloğu toplantısı