Türkiye limanlarında 2024 yılının ilk sekiz ayında toplam yük hacmi, 2023 yılına kıyasla %1,94 oranında artış göstererek 356,1 milyon tona ulaştı. Yük elleçlemesinde ihracatın %11,61’lik bir büyüme ile öne çıktığı görülürken, ithalat, kabotaj ve transit yüklerde düşüş yaşandı.
2024 Yılında Toplam Yükte Sınırlı Artış
Toplam yük hacmindeki bu artış, özellikle ihracattaki büyümeye bağlanırken, ithalat yüklerinde %1,58, kabotaj yüklerinde %0,93 ve transit yüklerde %0,14'lük azalışlar yaşandı. Geçtiğimiz yıl toplam yük hacmi 542,6 milyon ton iken, bu rakam 2023 yılında %3,97 oranında düşüşle 521 milyon tona gerilemişti. 2024 yılı sonunda ise, toplam yük hacminin %2,5 oranında artışla 535 milyon ton seviyesine ulaşması bekleniyor. Ancak bu rakam, hala 2022 yılının gerisinde kalabilir.
Liman Performansları: İskenderun Dikkat Çekiyor
Türkiye’de en fazla yük elleçleyen ilk yedi liman başkanlığı, 2024 yılının Ocak-Ağustos döneminde toplam yükün %76’sını gerçekleştirdi. Bu dönemde Kocaeli, Aliağa, İskenderun, Tekirdağ ve Gemlik limanlarında artış görülürken, Ceyhan, Mersin, Ambarlı ve Samsun limanlarında düşüş kaydedildi. Özellikle İskenderun limanları, Şubat 2023'te yaşanan deprem sonrasında hızlı bir toparlanma göstererek %19,98'lik bir büyüme oranı yakaladı.
Ceyhan Liman Başkanlığı ise, %19,24’lük düşüşle en fazla gerileyen liman oldu. Özellikle hampetrol yüklemelerindeki azalma, bu düşüşte başlıca etken olarak öne çıkıyor.
Konteyner Taşımacılığında Büyük Artış
Konteyner taşımacılığı, 2024 yılının ilk sekiz ayında %9,10 oranında artış gösterdi ve toplamda 9 milyon TEU’ya ulaşıldı. Rejim bazında en yüksek artış %38,6 ile transit konteynerlerde görülürken, kabotaj konteynerlerinde %17,08, ithalatta %0,64 ve ihracatta %3,58 oranında büyüme kaydedildi.
Rusya-Ukrayna çatışması ve Süveyş Kanalı’ndaki geçiş sorunlarının etkisiyle transit konteyner taşımacılığı önemli ölçüde arttı. Ayrıca, karayoluyla taşımacılık yerine denizyoluyla yapılan kabotaj taşımaları da çevresel ve ekonomik faydaları nedeniyle tercih edilmeye başlandı.
İskenderun ve Aliağa Limanları Konteynerde Öne Çıkıyor
2024 yılında, konteyner elleçlemesi açısından Kocaeli, Aliağa, Tekirdağ, Gemlik ve İskenderun limanları büyüme gösterdi. Özellikle İskenderun’da Limakport ve Assanport gibi limanlar, deprem sonrası toparlanmalarını hızlandırarak 2023 yılındaki performanslarını geride bıraktı. Aliağa Liman Başkanlığı ise %34,98’lik büyüme ile dikkat çekti. Öte yandan, Ambarlı, Mersin, İzmir, Samsun ve Antalya liman başkanlıklarında düşüşler kaydedildi.