Soyu tehlike altında olduğu için uluslararası sözleşmelerle 1988 yılında koruma altına alınan caretta carettaların sayısının son yıllarda giderek arttığı ve bu nedenle Dalyan'da balıkları ve sualtı yaşamını bitirme noktasına getirdiği ifade edildi.
Caretta carettaların özellikle mavi yengeç, karayılan ve yumurta bırakmak amacıyla İztuzu kıyılarına gelen hamile balıklarla beslendikleri, bölge balıkçılığına zarar verdikleri öne sürüldü. Yetkililer, yumurtadan çıkan yavru deniz kaplumbağalarının bir kısmının tilki, martı ve domuzlar tarafından yenilmesi ve doğal zincirin bu şekilde devam etmesi gerektiğini savunurken, bazı bilim insanları ise carettaların Dalyan kanalında yaşayan deniz canlılarına olumsuz etkisinin bulunmadığını dile getirdi.
Denge Bozuluyor
Muğla Üniversitesi Ortaca Yüksekokulu Su Ürünleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Niyazi Özdemir, yumurtadan çıkan yavru kaplumbağaların hepsinin toplanarak denize taşındığını ve doğa yasalarına karşı gelindiğini anlattı. Özdemir, Dalyan'daki doğal dengenin bozulmaya başladığını belirterek, "İztuzu kumsalına gelen caretta carettaların bizim yardımımıza ihtiyacı yok. Her bir dişi sahile 60-70 yumurta bırakır. Kumsalda kalan yumurtaların bir kısmını yaban hayvanları yiyecektir. Kural böyle işliyor. Kum içine bırakılan yumurtaların çok azı denize ulaşır. Yavruların tamamı denize varırsa doğal yaşam olumsuz etkilenir" dedi.
"Dalyan bu abartılı koruma çalışmaları ile gelecekte kaplumbağayla dolacak" diyen Özdemir, bu durumda balık ve mavi yengeç neslinin de tehlikeye gireceğini iddia etti.
Dalyan Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı Muhammet Aktaş da, bilim insanlarının Caretta Carettalar'ı korumak için 'abartılı' çalışmalar yaptıklarını söyledi. Mavi yengeç sayısının yüzde 40 oranında azaldığını dile getiren Aktaş, "Artan Caretta deniz canlılarını tehdit ediyor. Her caretta yuvasının başında öğrenciler bekliyor ve yumurtadan çıkan yavruları suya bırakıyor" diye konuştu.
Deniz Temiz Derneği (TURMEPA) Bölge Sorumlusu Yücel Okutur ise, bir tür korunurken diğerlerinin gözardı edilmemesi gerektiğini vurguladı. Okutur, şöyle konuştu: "İztuzu sahilinde 250 yuva var ve her yuvada yaklaşık 100 yumurta bulunuyor. Bu yumurtalardan çıkan kaplumbağaların tamamı denize ulaşırsa, 25 bin Caretta Caretta doğaya salınmış olacak. Bu canlılar beslenmek için kanallarda bulunan canlıları yiyecekler. Bu hayvanlar 70-80 kilogram ağırlığında. Kolay doymuyorlar. Carettalar yılanları yiyor, bu yüzden fare çoğaldı. Dalyan kanallarının içi farelerle dolu."
'Tehlike yok'
Dalyan Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü Doç. Dr. Yakup Kaska ise uzman olmayan kişilerin açıklamalarının gerçeği yansıtmadığını savundu. Caretta carettaların deniz canlılarıyla beslendiğini, fakat ekolojik dengeyi bozmadığını dile getiren Kaska, sözlerini şöyle sürdürdü: "Soyları tehlikede olduğu için koruma altına alınan caretta carettaların doğal zinciri bozacak kadar çoğalmaları söz konusu değil."
Yeni Asır