Deniz Ticaret Odası (DTO) tarafından SSMR yayınlarından yararlanılarak hazırlanan sektör raporu, Türk armatörlerine ait yabancı bayrak deniz ticaret filosunun hızlı büyümesini gözler önüne serdi. 1998 yılında Türk armatörlerinin kontrolündeki filo 8,7 milyon dwt (Bir geminin yolcu, yakıt, gemi malzemeleri ve su dâhil olmak üzere izin verilmiş taşıyabileceği en çok yük ağırlığı) olup, bunun yüzde 95,82’si Türk bayraklı, yüzde 4,18’i ise yabancı bayraktaki gemilerden oluşuyordu. 2011 yılı başı itibariyle ibrenin ters döndüğü görülüyor; Türk armatörlerinin 1000 grt ve üzerindeki gemileri dikkate alındığında, filonun yüzde 39,7’si Türk bayrağında, yüzde 60,3’ü ise yabancı bayrakta yer alıyor. 1998 yılında 8,7 milyon dwt olan Türk ve yabancı bayraktaki gemilerin tonajı 2010 yılı başı itibariyle 17,2 milyon dwt idi.
Yabancı bayraktaki filo son bir yılda yaklaşık 2.5 milyon dwt büyüme gösterdi ve 19,6 milyon dwt’ye ulaştı. 1 Ocak 2011 itibariyle 1000 grt ve üzerindeki gemilerde Türk armatörlerinin yabancı bayraklı gemileri ile Türk bayraklı gemilerinin 2009 yılına göre artışı yüzde 14,3 olarak gerçekleşti.
Yüzde 70’i Kolay Bayrak’ta
ISL’in 1 Ocak 2011 itibariyle 1000 grt ve üzerindeki filo araştırmasında Türk bayraklı gemiler 7,8 milyon dwt, Türk armatörlerinin yabancı bayraklı gemi tonajı ise 11,9 milyon dwt olarak yer aldı. Türkiye’ye komşu ülkelerin ulusal bayraklarına ilaveten yabancı bayrak altında çalışan gemileri de eklendiğinde ve 1000 grt ve üzerindeki gemileri kapsayacak şekilde yapılan sıralamada Yunanistan 202 milyon dwt ile birinci, İtalya 22 milyon dwt ile 14’üncü, Rusya 18 milyon dwt ile 16’ncı ve İran da 12 milyon dwt ile 19’uncu sırada yer aldı. Dünyanın kolay bayrakta en fazla filoya sahip otuz ülkenin dağılımı incelendiğinde ise 30 ülkenin dwt olarak yüzde 29,7’si milli bayraklarında, yüzde 70.3’ü ise yabancı bayrak altında çalıştığı görülüyor. Dünyanın açık sicil bayrakları en fazla filoya sahip 30 ülkenin dağılımı tablosunda 1 Ocak 2011 itibariyle ulusal ve yabancı bayraktaki gemilerinde Yunanistan’ın 1’inci, Japonya’nın 2’inci, Almanya’nın 3‘üncü olduğu sıralamada Türkiye 15’inci sırada yer aldı. 2010 yılında Türkiye’nin yabancı bayraktaki gemi oranı yüzde 57.9’dan yüzde 2.4 artışla 2011’de yüzde 60,3’e yükselmiş oldu.
Bir Yılda Yüzde 9.4 Büyüdü
Dünya deniz ticaret filosundan ilk 25 ülkesinin dwt itibariyle yıllık değişim yüzdeleri grafiğinde en fazla artış Marshall Adaları bayraklı gemi tonajında (% 26,1), en fazla düşüş ise Norveç bayraklı gemilerde (% 6) meydana gelirken Türk bayraklı gemi tonajında ise 2010 yılına oranla 2011 yılında yüzde 9.4’lük bir artış oldu. Türkiye’nin komşuları arasında birinci sırada Yunanistan, ikinci sırada Güney Kıbrıs ve üçüncü sırada ise Türkiye yer alıyor. Türkiye’ye komşu ülkelerin ulusal bayraklarına ilaveten yabancı bayrak altında çalışan gemileri de eklendiğinde ve 1000 grt ve üzerindeki gemileri kapsayacak şekilde yapılan sıralamada ise Yunanistan 202 milyon dwt, Rusya 18 milyon dwt ve İran 12 milyon dwt ile yer alıyor. Türk armatörleri milli ve yabancı bayrakta kontrol ettiği kontrol ettiği 19,6 milyon dwt’lik filo kapasitesiyle dünya sıralamasında, 15’inci sırada yer alıyor.
Kolay Bayrak Nedir?
Gemilerin herhangi bir devletin bayrağını taşıma zorunluluklarını onlara tescil kolaylığı, vergi muafiyetleri, istihdamla ilgili sınırlamaların bulunmayışı gibi avantajlar sağlayan ve bu avantajlarla gemi sahiplerince çoğunlukla tercih edilen devletlerdir. Kolay bayrak, armatörlerin bazı ekonomik yükümlülükleri engellemek için yöneldiği bir sistem olarak da algılanır.
Gozlemgazetesi