İsrail, Mavi Marmara gemisine 31 Mayıs’ı 1 Haziran’a bağlayan gece yarısı düzenlediği baskının ardından 7 ve 9 Haziran tarihlerinde iki ayrı askeri uçağın Türk Hava Sahası’ndan geçişi için Ankara’dan izin istedi. Ancak Ankara bu iki askeri uçuş talebine izin vermedi. İsrail’in 7 Haziran’daki talebinin Polonya’ya yapılacak uçuşla ilgili olduğu belirtildi. İsrail’de yayımlanan Yedioth Ahronoth Gazetesi’nde 7 Haziran’daki izin talebiyle ilgili yayınlanan, “Türkiye, İsrail’den kalkan Polonya’da Nazi dönemi toplama kampının bulunduğu Auschwitz’e giden ve içinde 100’ün üzerinde asker bulunan uçağın Türkiye Hava Sahası’nı kullanmasına izin vermedi” haberi hem Başbakan Tayyip Erdoğan, hem de Dışişleri kaynakları tarafından doğrulandı. Erdoğan, hem Toronto’da hem de dönüşünde Ankara’da düzenlediği basın toplantılarında Türkiye Hava Sahası’nın, İsrail uçaklarına ne zaman ve ne kadar süre için kapatıldığına ilişkin tartışmalara açıklık getirdi. Erdoğan, Mavi Marmara gemisine yapılan saldırıyı kast ederek, “Bu olaylardan sonra olan bir şey bu. Açıklandı zaten” dedi. Erdoğan Ankara’da ise “Daha ilk olaylar olduğu anda bu konuyla ilgili Dışişleri Bakanlığı’mızın yapmış olduğu açıklamalar var. Benim yapmış olduğum açıklamalar var. Bu açıklamaların yapılmış olması demek, anında bu olaylara karşı verilmiş tepkilerdir. Nitekim o esnada da zaten ilk hava sahamızla ilgili geçiş talepleri vardı. Zannediyorum Polonya’yaydı. O zaman kendilerine zaten müsaade etmedik. Bu zaten ilk askeri uçuşlarıydı.”
Sivil uçuşlar serbest
Dışişleri yetkilileri, alınan kararın İsrail’in sivil amaçlı uçuşlarını kapsamadığını belirttiler. Askeri amaçlı uçuşlar içinse durumun farklı olduğunu ifade eden aynı kaynaklar, şu bilgiyi verdiler: “İsrail’in Türkiye Hava Sahası’nı kullanmak isteyen askeri amaçlı uçakları için yapacağı her başvuru ayrı olarak değerlendirilecek. İsrail’in yapacağı her başvuruda, en ince ayrıntısına kadar bilgi istenecek. Yapılacak değerlendirme sonucu uçağa geçiş izni verilip verilmediği İsrail’e bildirilecek. Askeri amaçlı bir uçağa geçiş izni verilmesi, tüm askeri uçuşlara izin verildiği anlamına gelmeyecek. İsrail, 100 kadar askerin bulunduğu uçağın Polonya’ya gidişi için izin istemiş, yaptığımız değerlendirme sonucu Türkiye Hava Sahası’nı kullanması uygun bulunmamıştır. Gemi baskınından sonra alınan bu karar, yolcu uçakları için geçerli değildir.”
Yolcu uçaklarına açık
Türkiye Hava Sahası’nın İsrail yolcu uçaklarına kapalı olmadığını İsrail Ulaştırma Bakanlığı da doğruladı. Yedioth Ahronoth, konuyla ilgili dün yayınladığı haberinde, İsrail Ulaştırma Bakanlığı’nın Türkiye’den hava sahasını tamamen kapadığı yönünde herhangi bir resmi uyarı gelmediğini, yolcu uçaklarının Türkiye Hava Sahası’nı kullanmaya devam ettiğini bildirdi.
Türkiye, daha önce İsrail’in askeri amaçlı uçaklarına gereken bildirimi yaptıktan sonra geçiş izni veriyordu. Geçen mart ayında, Macaristan’a gitmek için Türkiye üzerinden geçen bir İsrail uçağına, yakıt ikmali yapmaması ve elektronik teçhizat bulundurmaması şartıyla geçiş izni verilmiş, bu uçak içindekilerle teçhizatın, Budapeşte’de Hamas’a mali destek sağladığı öne sürülen bir Suriye vatandaşının öldürülmesinde önemli rol oynadığı ileri sürülmüştü. İsrail’in 2007’de de Türkiye Hava Sahası’nı kullanarak Suriye’ye hava operasyonu düzenlediği, uçakların yakıt tanklarını Türkiye topraklarına atması sonucu ortaya çıkmıştı.
Hürriyet