İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası’nın (DTO) Nisan ayı Meclis toplantısı, 9 Nisan 2020 Perşembe günü, Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle tarihinde ilk defa video konferans yöntemiyle yapıldı.
İMEAK DTO Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır başkanlığında gerçekleştirilen toplantının ana gündem maddesi Covid-19’un ekonomiye ve sektöre etkileri oldu.
Meclis üyelerine seslenen İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, eşine benzerine rastlamadığımız olağanüstü bir dönemden geçildiğin belirterek, yüz yıldır görülmeyen bir salgın nedeniyle Oda tarihinde bir ilk yaşandığını, Nisan ayı Meclis toplantısını video konferans yoluyla tertip etmek zorunda kaldıklarını belirtti.
Bu salgının bizleri etkileyen 3 önemli ayağı bulunduğunu, bunları sağlık, finansal piyasalar ve reel ekonomi olarak sıralayan Tamer Kıran, Türkiye’nin, en başından itibaren bu hastalıkla ilgili gelişmeleri yakından izlediğini ve tedbirlerini de süratle aldığını kaydetti. Kıran, bu mücadelede, özverili ve fedakar çalışmalarıyla en ön safta yer alan doktor, hemşire ve tüm sağlık çalışanlarına minnet ve şükranlarını sundu.
Denizcilik Sektörü Çalışanlarına Teşekkür
Bir büyük teşekkürü de denizcilik sektörümüzde gemilerde, limanlarda ve tersanelerde çalışmalarını sürdüren insanlarımızın hak ettiğini belirten Tamer Kıran, “Bu dönemde salgınla mücadeleden başarıyla çıkılması için ekonomik anlamda ayakta kalmak, toplumsal ihtiyaçların temini ve tedarik zincirinin sürdürülebilirliğinin sağlanması çok önemli bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Dünyada yüklerin yüzde 85’nin taşındığı deniz yolunun payı, salgın sonrası yüzde 90’lara çıktı. İçinden geçtiğimiz kritik günlerde sektörümüzde çalışanlar da çok önemli, hayati görevler ifa ediyorlar. Bu günlerin görünmez kahramanlarına ayrıca teşekkür ediyor, şükranlarımı sunuyorum.” dedi.
İşin finansal boyutunda tüm Dünyanın el ele vererek bu girdaptan kurtulma mücadelesi verdiğini belirten Tamer Kıran, şunları söyledi:
“Şüphesiz salgının hepimizi yakından ilgilendiren boyutu reel ekonomi noktasında... Bu süreçte insan kaynağımızın kaybedilmemesi, işletmelerimizin faaliyetlerini yürütmesi büyük önem taşıyor. Özellikle içinde bulunduğumuz ikinci çeyrekte ekonomik aktivitede çok ciddi bir yavaşlama kaçınılmaz görünüyor. Hem arz hem talep yönlü bir şok yaşıyoruz. Bir taraftan mal ve hizmet üretiminin çok gerilediği bir durum yaşıyoruz, diğer taraftan temel ihtiyaç ürünleri dışında çok ciddi bir talep düşüşü ile karşılaşıyoruz. Talep olmayınca üretim daha olumsuz etkileniyor, üretim olmayınca gelir kaybı ortaya çıkıyor, gelir kaybı talebi daha da azaltarak bir kısır döngü yaratma riski taşıyor. Bu çerçevede ekonomi politikalarının gelir ve istihdam kaybını önlemeye ve telafiye yönelik atacağı adımlar büyük önem taşıyor.”
Gelir ve İstihdam Kaybının Önlenmesi ve Telafisine Yönelik Politikaların Devamı Çok Önemli
Çatı örgütü Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) koordinasyonunda pandemi krizinin ilk başından itibaren sektörlerin en az hasarı görmesi için çalıştıklarını belirten Tamer Kıran, ekonomi yönetiminin de, kriz tedbirlerini belirlediğini, Cumhurbaşkanımızın, salgının ekonomik etkilerini azaltmak için Ekonomik İstikrar Kalkanı paketini açıkladığını hatırlattı. Kıran, Paketin, dünyanın içinde bulunduğu ekonomik konjonktür dikkate alındığında, birçok kesimin beklediği fevkalade önemli destekler içerdiğini kaydetti.
Alınan tedbirler hakkında Meclis üyelerine bilgilendirmede bulunan Tamer Kıran, “Özetle verdiğim bu tedbirler, Ekonomi yönetimimizin gelir ve istihdam kaybını telafiye yönelik önemli adımlar atmaya başladığını gösteriyor. Salgının seyri konusundaki belirsizlikler nedeniyle dinamik bir süreç ile karşı karşıyayız. Talep koşullarının normalleşme sürecine kadar gelir ve istihdam kaybının önlenmesi ve telafisine yönelik politikaların devamı çok büyük önem taşımaktadır. Bunun ekonomi yönetimi tarafından dikkate alınacağını değerlendiriyorum.” diye konuştu.
Covid-19 Krizi Önemli Değişimleri de Beraberinde Getirecek
Covid-19 ile ilgili sürecin dinamik bir süreç olduğunu, ne zaman biteceğinin şu an için bilinmediği için dolayısıyla zor bir dönemden geçildiğini belirterek, şunları söyledi:
“Sonuçta bu kriz geride kalacak, ekonomiye ilişkin önemli değişimleri de beraberinde getirecek gibi görünüyor. Önümüzdeki dönemde konunun tartışılacak çok sayıda boyutu olacaktır fakat iki husus daha belirginleşiyor gibi görünüyor.
Birincisi, tedarik zincirleri ile ilgili. Dünya ekonomisinin fabrikası gibi imalat sanayi üretiminin yaklaşık yüzde 35’ini gerçekleştiren Çin’in bu durumu koruması çok mümkün olmayabilir. Bu pay azalmaya aday görünüyor. Birçok büyük firmanın alternatif tedarik merkezleri oluşturma gayretini görebiliriz. Çin’de salgının ortaya çıkmasının ardından gördüğümüz gibi ülkemiz birçok sektörde alternatiflerden birisi olabilir. Ticaret yolları ve merkezlerinde değişikler ortaya çıkabilir. Hem sektörümüz hem ülkemiz açısından çok iyi izlememiz ve hazırlık yapmamız gereken bir sürecin içindeyiz.
Firmaların üretim süreçleri ile ile ilgili diğer bir değişim ise Just-in –time üretim sisteminden (az stokla talep oldukça üretim yapma) just-in–case sistemine (görece daha yüksek stokla çalışıp arz yönlü şoklara hazırlıklı olmak) geçiş şeklinde olabilir. Bu durumun hangi sektörlerde ortaya çıkabileceği lojistik ve taşımacılık anlamında ne tür değişimlere yol açabileceğini de yakından izlememiz gerekiyor.”
Milli Dayanışma Kampanyasına Destek Daveti
Tamer Kıran, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın öncülüğünde başlatılan “Milli Dayanışma Kampanyasına” Oda olarak 1 milyon TL katkı sağladıklarını belirterek, “Birlik ve beraberliğimizi tüm dünyaya gösterme fırsatına vesile olan ve devam eden bu kampanyaya tüm üyelerimizi destek vermeye bir kez daha davet ediyorum.” dedi.
Koster filosunun yenilenmesi için önemli imkanlar sağlıyor “Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Geliştirilmesi ve Desteklenmesi Amacıyla KOSGEB tarafından uygun koşullarda Finansal Destek Sağlanması Hakkında Karar”ın, 3 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiğini belirten Tamer Kıran, Sayın Cumhurbaşkanımız başta olmak üzere, Sayın Sanayi ve Teknoloji Bakanımız ile KOSGEB Başkanlığında düzenlemeye emeği geçenlere teşekkür etti.
23 Nisan’da, TBMM’nin açılışının 100. yıldönümünü ve Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın kutlanacağını belirten Tamer Kıran, “TBMM Başkanı Sayın Mustafa Şentop, 100. Yıldönümünü coşkulu bir şekilde kutlamak için tüm Türkiye’yi, 23 Nisan Perşembe akşamı, saat 21.00’de evlerinde ve balkonlarında İstiklal Marşı’nı söylemeye çağırdı. Herkesi bu çağrıya katılmaya davet ediyorum.” dedi.
Tamer Kıran, görevini devreden eski Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan’a sektöre hizmetlerinden dolayı teşekkür etti, yeni Bakan Adil Karaismailoğlu’na görevinde başarılar diledi.
24 Nisan Cuma günü Ramazan’ın başlayacağını hatırlatan Tamer Kıran, “Yüce Rabbimden sağlıklı bir Ramazan ayı geçirmemizi ve sağlıklı bir şekilde Ramazan Bayramı’na ulaşmamızı nasip etmesini niyaz ediyorum.” dedi.
Tamer Kıran, konuşmasını tamamlarken, salgında hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, tedavileri sürenlere acil şifalar temenni etti.
Toplantıda, Şube Yönetim Kurulu, Meslek Komiteleri Başkanları ile söz alan üyeler kriz konusundaki görüşlerini dile getirdiler. Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Oral Erdoğan da, güncel ekonomik gelişmeler hakkında üyeleri bilgilendirdi.
Vira Haber