Turkon Line Üst Yöneticisi (CEO) Alkın Kalkavan, dış ticarette deniz yolunun ve özellikle konteyner taşımacılığının payının hızla arttığını belirterek, "Bu yıl için de sektördeki pozitif gelişmenin devam etmesini bekliyoruz." dedi. Kalkavan, dış ticarette konteyner taşımacılığının önemine ilişkin değerlendirmede bulundu.
Türkiye'de dış ticaretin yüzde 89'unun deniz yolu ile yapıldığına dikkati çeken Kalkavan, bu ticaretin yüzde 20'sini elleçleyen konteyner taşımacılığının bu alanda oldukça önemli bir yer tuttuğunu söyledi. Kalkavan, "Konteyner taşımacılığının ihracattaki payında son dönemde ciddi artışlar görüldü. Konteyner taşımacılığı özellikle mart ve nisan aylarında hiç olmadığı kadar yüksek seviyelere ulaştı. Dış ticaretimizin dinamizmi ve bu alanda alınan tedbirler, Türkiye konteyner sektörüne de pozitif olarak yansıdı. Sürekli olarak dünya ortalamalarının oldukça üzerinde büyüyen Türkiye konteyner hacmi 2017'de yüzde14,8 gibi kayda değer bir büyüme oranı yakalayarak ilk kez 10 milyon TEU (uluslararası gemi ticareti ölçü birimi) sınırını aştı." diye konuştu.
Kalkavan, Türkiye konteyner pazarının büyüme hızına işaret ederek, "Türkiye'deki yüzde 9,9 olan ortalama yıllık büyümenin AB ortalamasının (yüzde 3,1) üç, dünya ortalamasının (yüzde 5,1) iki katı olarak gerçekleştiği görülüyor. Türkiye'deki gelişime bölgesel bazda baktığımızda ise Marmara Bölgesi'nin halen yüzde 60'ın üzerindeki payını koruduğunu görmekteyiz. 2018 yılında da pozitif gelişmenin devam edeceği bekleniyor." ifadesini kullandı.
Türkiye'nin, konumu itibarıyla önemli bir aktarma limanı olduğunun altını çizen Kalkavan, Malta, Port Said, Pire gibi limanlardan aktarılan yüklerin de Türkiye'ye çekilebileceğini söyledi.
Kalkavan, "Konteyner taşımacılığı, depolama maliyetlerini de düşürüyor. Aynı zamanda düşük hacimlerle mal çekme imkanı da sağlıyor. Konteyner taşımacılığı haftalık servis sunarak, malın her hafta alımınına imkan tanıyor." dedi. Kalkavan, ihracatta konteyner taşımacılığının özellikle Avrupa, Amerika, Çin ve Ortadoğu gibi önemli pazarlarda tercih edildiğini belirtti.
En fazla kullanılan taşımacılık türü
Türkiye'de 2013-2017 yıllarını kapsayan 5 yıllık dönemde gerçekleştirilen yaklaşık 753 milyar dolarlık ihracatın yüzde 55,5'i deniz yoluyla yapıldı. Bu dönemde uluslararası ulaştırmada en fazla kullanılan taşımacılık türü olan deniz yoluyla 417 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildi.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı verilerine göre, kitlesel taşıma kapasitesi, birim maliyetin düşük olması ve yüksek güvenlik olanakları dolayısıyla dünya ticaretinde en fazla tercih edilen taşıma türü olan deniz yoluyla geçen yıl 91 milyar 322 milyon dolarlık ihracat, 148 milyar 654 milyon dolarlık da ithalat gerçekleştirildi. Söz konusu rakamlar, 2013 yılıyla kıyaslandığında, deniz yoluyla ihracatın yüzde 10,1, ithalatın ise yüzde 6,2 arttığı kaydedildi.
Türkiye'nin geçen yıl 157 milyar dolarlık ihracatının yüzde 58,2'sini denizyolu, yüzde 29,2'sini karayolu, yüzde 10,8'ini havayolu, yüzde 0,4'ünü ise demiryolu taşımacılığı karşıladı.
Denizyolu ile karayolu ihracatı arasındaki makas açılıyor
Öte yandan deniz yolu ve karayoluyla yapılan ihracat arasındaki fark bu dönemde büyümeye devam etti. 2013 yılında deniz yolu ile karayolu taşımacılığı arasındaki fark 29,2 milyar dolarken, bu rakam 2017 yılında 45,5 milyar dolara yükseldi.
En fazla tercih edilen ikinci taşıma türü olan karayoluyla geçen yıl 45,9 milyar dolar değerinde ihracat, 37,8 milyar dolar değerinde ithalat gerçekleştirildi. Karayoluyla yapılan ihracatın 2013 yılına göre yüzde 14,6, ithalatın ise yüzde 5,6 gerilediği görüldü.
İhracata havayolunun katkısı ise yaklaşık 17 milyar dolar olarak kayıtlara geçti. Bu rakam 2013 yılında 12,9 milyar dolar olarak belirlenmişti.
Bu dönemdeki 233,8 milyar dolarlık ithalatın 34,3 milyar doları hava yolu, 1,2 milyar doları da demir yoluyla gerçekleştirildi.
Yıllara göre deniz-kara-hava-demir yoluyla gerçekleştirilen ihracat miktarları (milyon dolar) şöyle:
Yıl |
Toplam |
Denizyolu |
Havayolu |
Karayolu |
Demiryolu |
Diğer |
2013 |
151.803 |
82.931 |
12.961 |
53.675 |
957 |
1.280 |
2014 |
157.610 |
86.304 |
14.103 |
55.271 |
923 |
1.009 |
2015 |
143.839 |
78.037 |
17.276 |
46.709 |
807 |
1.010 |
2016 |
142.530 |
78.404 |
17.745 |
44.755 |
641 |
984 |
2017 |
157.055 |
91.322 |
16.992 |
45.817 |
685 |
2.192 |
Vira Haber