İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın dün açıkladığı Haliç’in altına tüp geçit projesi, ekosisteme ve yarımada trafiğine etkileri açısından tartışma yaratırken silueti bozduğu gerekçesiyle eleştirilen Haliç Metro Geçiş Köprüsü’nü tekrardan gündeme taşıdı. Seçim çalışmaları kapsamında “sürpriz proje”yi ilk kez açıklayan Topbaş, Unkapanı Köprüsü’nün kaldırılarak trafiğin Unkapanı-Kasımpaşa arasında yeraltına alınacağını, “hantal köprü”nün kalkmasıyla “tarihin yeniden canlanacağını” ve Mimar Sinan’ın yaptığı Sokullu Camisi ile Saliha Sultan Çeşmesi’nin “gün yüzüne çıkacağını” öne sürdü. Topbaş, tüpgeçit sayesinde Haliç’in Boğaz ile akıntısının sağlanacağını söyledi.
Metro geçişi de deniz altında olsaydı...
Uzmanlar, metro güzergahının tüpgeçit yapılacak şekilde planlanabileceğini savunurken köprünün mimarı Hakan Kıran, “Köprünün geçiş hattı 1985’te onaylanmış. Duraklar en baştan Yenikapı-Kabataş olarak planlansaydı tüpgeçit olabilirdi, ancak biz işe girdiğimizde tünel ağızları bitmişti ve Haliç’in altına inilmesi tekniken mümkün değildi” diye konuştu.
Yıldız Teknik Üniversitesi Ulaştırma Anabilim Dalı’ndan emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Zerrin Bayraktar, “Metro güzergahı en başından beri tüp geçidi mümkün kılacak şekilde düzenlenmeliydi. Madem Haliç’e tüp geçit yapacak kapasite vardı, o zaman bu kadar eleştiriye rağmen neden metro geçişi denizin altına alınmadı?” dedi. İTÜ İnşaat Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr Haluk Gerçek de metro güzergahının önceden düzenlenerek deniz altından geçirilmesinin mümkün olacağını savunarak “Deniz altından geçirmek için geç kalınmış olsa bile daha zarif ve silueti bozmayan bir köprü yapılabilirdi. Unkapanı köprüsünün silueti bozduğu için kaldırılacağı söylenmiş. O zaman neden metro geçiş köprüsü Süleymaniye’nin siluetini kuleleriyle bozacak şekilde yapıldı? Burada büyük bir çelişki var” dedi.
Mimar Kıran: Fantezi
Köprünün mimarı Hakan Kıran ise Taksim ve Şişhane’de istasyon yapılabilmesi için Haliç’te köprünün yer altına alınmasının mümkün olmadığını savundu. Kıran, “Karayolunda eğim yüzde 15’e kadar çıkabilir ama raylı sistemde en fazla yüzde 4 eğim yapabilirsiniz. Denizin altından Taksim Meydanı’na 115-120 metre çıkacaksınız. Sürekli yüzde 4 eğimle çıksak bile Taksim’e vardığımızda yerin 80 metre altında, Şişhane’deyse 45 metre altında kalıyorsunuz. 80 metre aşağıdan yukarı çıkmak için asansör tüp falan koyulması lazım, bu fantezi. 85’te farklı planlansa farketmezdi, tüp geçit için sadece Yenikapı- Kabataş’ta istasyon yapılabiliyordu. Oysa metroda amaç mümkün olduğu kadar çok noktada istasyon olmasıdır” dedi.
Tüpgeçit de tartışmalı
Unkapanı Köprüsü’nün kaldırılması ve Haliç’e tüp geçit projesi de tartışma yarattı. Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cemal Saydam, köprü kaldırılırsa Haliç’in kirlilik sorununun çözüleceğini ancak tüp geçidin son derece maliyetli bir proje olduğunu söyledi. Saydam, “Haliç’in kirlenmesine neden olan yegane olay Unkapanı Köprüsü’nün dubalarının akıntıyı engellemesidir. Köprüyü kaldırırsanız Haliç tertemiz olur, bundan güzel proje olamaz. Ancak tüp geçit çok maliyetli bir iş. Haliç’in tabanının üzerinde 40 metre kirlilik var, onun altından geçirmeleri lazım” diye konuştu. Yıldız Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Beyza Üstün ise “Dubalar kalkarsa tertemiz olur deyip geçmek mümkün değil. Bu tüp geçitle hem kara hem de deniz ekosistemi bir yığın müdahaleyle sıkıntıya sokulacak. Böyle bir çalışma ne kadar elzem? Tüp geçit ne kadar derine inecek, ne kadar geniş olacak, nereler dinamitlenecek? Bunlar tartışılmadan projenin ortaya atılmasını akla, siyasete ve kent kültürüne aykırı buluyorum” diye konuştu. Tüp geçit maliyetinin çok yüksek olacağını ve Unkapanı Köprüsü’nün yerinde kalması gerektiğini savunan Prof. Dr. Zerrin Bayraktar da “Zaten raylı sistemle Yenikapı’ya bağlantı sağlandı. Hem yarımadaya tekerli araç girişi azaltılmaya çalışılıyor, hem de araç geçişini teşvik edecek yeni düzenlemeler yapılıyor. Kasımpaşa bağlantısı Haliç Tersaneleri’ni dönüştürmek için bahane olacak” diye konuştu.
virahaber.com