Uluslararası Deniz Hukuku’nda Kıyı Devletinin Gemilere El Koyma Yetkisinin Sınırları Sempozyumu 25-26 Mart tarihleri arasında Trabzon’da gerçekleştirildi. Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası ve Karadeniz Teknik Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen sempozyum sonunda yayınlanan sonuç belgesinde şu ifadeler yer aldı.
20. Yüzyılın başlarında dünya denizleri kapalı deniz döneminden geçerek özgür denizler seviyesine ulaşmıştır. Dünya limanları arasında özgürce sefer yapan gemiler dünya ticaretine önemli katkılar sağlamaktadırlar. Dünya denizcililiği Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO)’nün de katkıları ile standartlar bakımından evrensel bir boyut kazanmıştır. Dünya ticaretinin temel unsurlarından biri, sefer bölgesi sınırlaması olmayan gemiler aracılığı ile taşımacılığın sağlanmasıdır. Böylelikle dünya ticareti sınırsız olmakta ve gelişmektedir.
Yapılan sempozyum sonucunda;
• Kıyı ve bayrak devletlerinin uluslararası antlaşmalara ve düzenlemelere uyması gerektiği,
Gemi tutuklamalarında gemi kaptanı ve mürettebata yapılan olumsuz davranışların insan hakları açısından değerlendirilmesi gerektiği,
• Kaptan ve mürettebat bakımından hapis işlemlerinin, ancak gerekli hukuksal dayanaklara dayandırılarak yapılabileceği,
• IMO kuralları kapsamında zorunlu olan “AIS cihazının açık olması” ilkesinin tutuklama yapan liman devleti tarafından hassasiyetle uygulanması gerekliliği,
• Kıyı devletinin gemiye el koyduğu takdirde hızlı bir şekilde bayrak devletine eldeki tüm bilgi ve belgeleri iletmesi gerektiği, Gemilere haksız el koymaların, Karadeniz güvenliğine, Karadeniz’e kıyısı olan 6 ülkenin ticaretine, ekonomisine ve ilişkilerine zarar vereceği,
• Karadeniz’de Gürcistan’ın gemilere el koyması eylemlerinin uluslararası deniz hukuku ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ilgili hükümlerini ihlal ettiği,
• Gemilere el konulması sırasında ve sonrasında oluşabilecek deniz kazalarının çevre kirliliğine neden olmasının Karadeniz gibi kapalı bir denizdeki ekosisteme olan olumsuz etkisinin uzun ve tehlikeli olacağı,
• 6 kıyıdaş ülkesi ve paydaşları ile önceden de olduğu gibi Karadeniz’in BARIŞ GÖLÜ olma özelliğini koruması gerekliliği,
Sempozyum sonuç bildirgesi olarak konuşmacı ve katılımcılar tarafından kamuoyuna duyurulmuştur.
Virahaber