Gemi Brokerleri Derneği Başkanı İsmail Şahin’in mesajı şöyle:
“Denizlerdeki bağımsızlığımızın simgesi olan ve bu sene 97. yılını kutladığımız 'Denizcilik ve Kabotaj Bayramımız' kutlu olsun. Cumhuriyet’imizin 100. yılında, bu önemli günü kutlarken başta Gazi Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşları olmak üzere tüm şehitlerimizi saygı ve şükranla anıyoruz. 1 Temmuz 1926 tarihinde yürürlüğe giren Kabotaj Kanunu, üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye Cumhuriyeti'nin karasularında dâhili ticari gemi taşımacılığı hakkının tamamen ilgili bayrak devleti tarafından yapılması anlamına gelmektedir.
Fransızca kökenli bir sözcük olan Kabotaj, bir devletin kendi limanlarına deniz ticareti konusunda tanıdığı ayrıcalıktır. Bu ayrıcalıktan yalnızca yurttaşlarının yararlanması, millî ekonomiye önemli bir katkı sağlayacağından, devletler yabancı bandıralı gemilere kabotaj yasağı koyma yoluna gitmişlerdir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Batılı ülkelere verilen kapitülasyon hakları sebebiyle imparatorluğun kıyılarında yabancı bandıralı tekneler hizmet götürüyordu. Yabancı ülke gemileri deniz ve göllerimizde ticaret yapıyordu. Kapitülasyonlar Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Sovyetler Birliği ile yapılan 28 Mart 1921 Anlaşması'nın 7. Maddesiyle "geçersiz ve kaldırılmış" sayılmıştır. Kapitülasyonların gerçek anlamda kaldırılması ise 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Barış Antlaşması'yla olmuştur. Türkiye kabotaj hakkına kavuşmuştur.
19 Nisan 1926 tarih ve 815 sayılı “Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye (Kabotaj) ve Limanlarla Karasuları dâhilinde İcrayı Sanat ve Ticaret Hakkındaki Kanun’’ ile Türk kıyılarında kabotaj hakkı tamamen Türk vatandaşlarına ve firmalarına verildi. 1926 yılında çıkarılan Kabotaj Kanunu ile tüm deniz, göl ve akarsularda mal ve yolcu taşıma hakkı sadece Türk yurttaşlarına verildi. Ayrıca dalgıçlık, kılavuzluk, kaptanlık, çarkçılık, tayfalık ve benzeri mesleklerinin Türk yurttaşlarınca yerine getirilmesi zorunluluğu getirildi. Bu tarih 1935 yılından itibaren Kabotaj Bayramı olarak kutlanmaya başlandı. 2007 tarihinde kabotaj kelimesine denizcilik kelimesi de eklenerek bayramın adı Denizcilik ve Kabotaj Bayramı olmuştur. Kabotaj Kanunu, Türk denizciliğinin dönüm noktası olup, bayrağımızı denizlerde sonsuza kadar dalgalandıracak egemenlik kavramının denizler üzerinde vücut bulmuş halidir. Denizlerimiz üzerinde egemenliğimizin sağlanması ile Mavi Vatan kavramının oluşması sürecinde yeni Türk devletinin attığı ilk adımdır.
Ülkemizin bu özgürlük belgesi, Türkiye'nin denizlerde tam bağımsızlığını ilan etmiş ve ülkemizin deniz taşımacılığı sektörünü daha da güçlendirmiştir. Bu kanun, Türkiye'nin kendi denizlerindeki taşımacılık faaliyetlerine yabancı bayraklı gemilerin müdahale etmesini önlemiştir. Bu durum, Türk denizcilerine ve Türkiye gemi brokerleri olarak bizlere, ülkemizdeki deniz taşımacılığını kontrol etme ve denizlerimizi daha iyi yönetme olanağı sunmuştur. Gemi brokerleri olarak, bu özgürlüğün değerini en iyi bizler anlarız. Bizler, armatörler ve yük sahipleri arasında köprü görevi görerek, deniz taşımacılığı işlemlerini sorunsuz bir şekilde yürütenleriz. Kabotaj hakkının bize sağladığı fırsatlar sayesinde, denizcilik sektörümüzün gelişmesine katkıda bulunma imkânı bulduk. Kendi denizlerimizdeki ticareti kontrol edebilme yeteneğimiz sayesinde, sektörümüzde yerli ve milli bir gelişme sağlayabildik. Kabotaj Bayramı'nın Türkiye'ye ve denizcilik sektörüne sağladığı önemi ifade etmek mümkün değil. Kendi denizlerimizi yönetme ve yabancı gemilerin denizlerimizdeki faaliyetlerini kontrol etme hakkımızı elde etmek, denizcilik sektörünün geleceğini şekillendiren büyük bir adım oldu. Sektörümüz, daha fazla modernizasyon, daha fazla verimlilik ve daha fazla sürdürülebilirlik gerektiriyor. Yerli ve milli kabiliyetlerimizi daha da güçlendirmek ve denizcilik sektörünü daha da büyütmek için, brokerler olarak üzerimize düşen sorumluluğu yerine getirmeliyiz. Yenilikçi çözümler üreterek, küresel pazarda rekabet edebilmeli ve denizcilik sektörümüzün lideri olmalıyız. Türkiye'nin denizcilikteki potansiyelini tam anlamıyla değerlendirmek ve dünya denizcilik sektöründe söz sahibi olmak için, birlik ve beraberlik içinde çalışmalıyız. Her yıl kutladığımız Denizcilik ve Kabotaj Bayramı, denizlerimizin önemini hatırlatan ve sektörümüzün gelişmesini kutladığımız anlamlı bir gündür. Bu bayramda, denizcilik sektörümüzün gücünü ve potansiyelini göz önünde bulundurarak, geleceğe yönelik umut dolu adımlar atmamız gerekmektedir. Denizlerimizin korunması, denizciliğin geliştirilmesi ve Türkiye'nin denizcilik sektöründeki liderliğinin pekiştirilmesi için birlikte çalışmalıyız. Gelecek nesillere daha güvenli, daha sürdürülebilir ve daha rekabetçi bir denizcilik sektörü bırakmak için çabalamalıyız. Bu vesileyle, Denizcilik ve Kabotaj Bayramı'nı bir kez daha kutlar, denizlerimizin huzur ve bereket içinde olmasını dilerim.
Gönlümüzden geçen 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramının resmi tatil ve milli bayram ilan edilerek, düzenlenen denizcilik şenliklerinin çok daha geniş kapsamlı olarak tüm ülke çapında kutlanmasıdır. Özlemle beklediğimiz Denizcilik Bakanlığımızın kurulması, tüm Türk sahipli gemilerin Türk bayraklı olması, bu vesile ile yabancı gemilerde sosyal güvencesi olmadan çalışan personelin devletimiz tarafından sağlanacak SGK muafiyeti desteğiyle Türk bayraklı gemilerimizde sigortalı olarak çalışması, Turk Loydunun IACS member olması, IMO genel sekreterinin deneyimli Türk bir yönetici olması denizlerdeki gücümüze güç katacaktır. Bu vesile ile 18 Temmuz’da gerçekleştirilecek IMO Genel Sekreterliği seçimlerinde Sayın Suat Hayri Aka'ya canı gönülden başarılar diliyorum.
Gemi Brokerleri Derneği olarak her iki yılda bir olmak üzere Haziran ayının son cuması İstanbul’da yaptığımız geleneksel uluslararası yemeğimizi “ 6. Bosphorus Ship Brokers Dinner” önümüzdeki yıl 28 Haziran 2024 Cuma günü yapacağız. Bu bağlamda sektörümüzün çatı kuruluşları IMEAK Deniz Ticaret Odası ve Türk Armatörler Birliği çatısı altında kabotaj bayramımızla birleşen yerli ve yabancı tüm sektör katılımcılarının yer aldığı bir hafta olarak kutlanmasını hedefliyoruz. Mavi Vatana gönül verenlerin pruvası neta olsun”.
Vira Haber