Deniz gönüllüleri, 15 Eylül Uluslararası Kıyı Temizliği (International Coastal Cleanup – ICC) gününde tek kullanımlık plastiğe “Dur” dedi, daha mavi denizler için kıyılara akın etti. Çünkü, okyanusların yüzeyindeki plastiklerin kapladığı toplam alan Türkiye’nin yüzölçümünden daha büyük. Her yıl denizlere 8 milyon ton plastik atılıyor. Her yıl 1 milyondan fazla deniz kuşu, 100 bin memeli ve deniz kaplumbağası deniz çöpleri sebebiyle ölüyor. Deniz ortamında plastikler daha küçük parçalara ayrılarak planktondan balinaya tüm besin zincirine girerek deniz ekosisteminin sağlığını tehdit ediyor.
Dünya, temiz denizler için harekete geçti. “Uluslararası Kıyı Temizliği (International Coastal Cleanup – ICC) Kampanyası” kapsamında Türkiye dâhil 100’den fazla ülkede yüzbinlerce gönüllü eşzamanlı olarak deniz kıyılarına akın etti. Her yıl eylül ayının üçüncü cumartesi günü yapılan etkinlik, Türkiye’de 2002 yılından bu yana DenizTemiz Derneği/ TURMEPA koordinatörlüğünde yürütülüyor. Bu yıl da Uluslararası Kıyı Temizliği Kampanyası çerçevesinde üç denizimizin kıyılarını temizlemek için kolları sıvayan TURMEPA, etkinlik ile deniz kirliliğine dikkat çekmeyi ve deniz temizliğinin önemi konusunda bilinç kazandırmayı amaçlıyor.
Kampanyanın İstanbul ayağı bu yıl, Caddebostan sahilinde gerçekleştirildi. UPS, Arçelik, Maslak Rotary Kulüp, Dow ve Sezin Okulları ve Kadıköy Ticaret Meslek Lisesi Mezunları Derneği’nden gönüllülerin yanı sıra farklı yaş ve meslek gruplarından 150 gönüllü, kıyı temizliği için bir araya geldi. Etkinlikte, 1 saat içinde plastik, metal, cam ve sigara izmaritleri başta olmak üzere yaklaşık 155 kilogram çöp toplandı. Toplanan atıklar arasında çok sayıda plastik şişe ve kapakları, gıda ambalajı, sigara izmariti, metal içecek kapakları, pipetler ve plastik poşetler dikkat çekti. Toplanan atıklar İstanbul Büyükşehir Belediyesi ekiplerine teslim edildi.
TURMEPA Çevre ve Sürdürülebilirlik Koordinatörü Şeyda Dağdeviren Hill, toplanan atıklar hakkında katılımcıları bilgilendirdikten sonra şunları söyledi: “100 yıl önce insanlar plastiğin ne olduğunu dahi bilmezken bugün kıyılarımızda rastlanılan çöplerin en az yüzde 75’i plastik. İnsanların plastik tüketiminin en az yüzde 40’ını da tek kullanımlık plastikler oluşturuyor. Bilmemiz gereken nokta şu: Dakikalar içerisinde kullanılıp çöp haline gelen plastiklerin, deniz ortamında 450 yıl kalacağı tahmin ediliyor. Bu da denizlerdeki kirliliği çok daha hayati boyutlara taşıyor. Buna dur demek için tek kullanımlık plastiklerle vedalaşmamız gerekiyor.”
Uluslararası Kıyı Temizliği Kampanyası çerçevesinde üç denizimizin kıyılarını temizlemek için kolları sıvayan TURMEPA, İstanbul’un yanı sıra İzmir, Antalya, Kırklareli, Bodrum, Kuşadası, Fethiye, Marmaris ve Mersin kıyılarına uzandı.
Uluslararası Kıyı Temizliği Kampanyası’nın Türkiye koordinatörü olarak TURMEPA, toplanan bu atıklara ait verileri her sene olduğu gibi bu sene de etkinliğin ana yürütücüsü Ocean Conservancy’nin online bilgi bankasına işleyecek. Tüm dünyada toplanan bu bilgiler sayesinde uzmanlar, kıyıların ne tür aktivitelerle kirlendiğini ve ne tür tehlikelere maruz kaldığını belirleyerek otoriterlere çözüm yöntemleri geliştirilmesi için projeler sunuyor.
ICC Kampanyası’nın Tarihi
Uluslararası Kıyı Temizliği Kampanyası, ilk olarak “The Ocean Conservancy” adlı sivil toplum kuruluşu tarafından 1986 yılında, ABD’nin Texas eyaletinde 2800 gönüllünün 124 ton atık toplaması ile başladı. Gördüğü yoğun ilgi sonrası önce ABD eyaletlerine ve daha sonra tüm dünyaya yayılarak uluslararası bir nitelik kazanan kampanya, International Coastal Cleanup (ICC) adını aldı. Uluslararası Kıyı Temizliği Kampanyası’nda toplanan her atık kayıt altına alınarak tür ve kaynağına göre istatistiği yapılıyor ve kampanyaya katılan ulusal ve uluslararası tüm ülkelere bir rapor halinde sunuluyor. Bu rapor sonucunda, dünya genelinde denizlerdeki kirliliğin kaynakları ve atıkların yıllara göre gösterdiği değişkenlik saptanıyor. Tüm dünyadan gelen verilerden elde edilen sonuçlar doğrultusunda da alınması gereken önlemler tespit edilerek çöpsüz denizler için çalışmalar yürütülüyor.
Vira Haber