Dünyanın en iyi açık alanı seçilen İztuzu kumsalı, caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının yuvalama alanı olması nedeniyle yerli ve yabancı çevrecilerin mücadelesine sahne oldu. Çevrecilerin girişimleriyle 1988 yılında plajda yapılmak istenen bir otel inşaatı durdurulup, aynı yıl Özel Çevre Koruma bölgesi ilan edildi. Bir süre özel sektör tarafından işletilen plajdaki işletmeler, 2014 yılına kadar belde belediyesi olan Dalyan Belediyesi'ne geçti. Aynı yıl Başbakanlık oluruyla Türkiye Çevre Koruma Vakfı ve Muğla Valiliği'ne bağlı olan Muğla Hizmet Vakfı'nın yüzde 50'şer ortaklıkla kurduğu Muğla Çevre Vakfı, işletmelerin yönetimi devraldı. MUÇEV yaptığı ihaleyle işletmelerin yönetimini özel girişim DALÇEV'e verdi.
Bunun üzerine Ortaca Belediyesi dava açtı. Muğla 2'nci İdare Mahkemesi, plajın kiralanması işleminin yürütmesinin durdurulmasına karar verdi. Kararın ardından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İztuzu Plajı'nın işletmesini, imzalanan protokolle 2015 yılında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi'ne verdi. İztuzu Plajı, dün itibariyle ise MUÇEV yönetimine geçti. Üniversite tarafından 3 yıl işletilen plajdaki demirbaşların devri sırasında, belediyeden görevliler de hazır bulundu. Yapılan sayımda eksik bir şey olmadığı öğrenildi. Üniversite tarafından işletildiği süre zarfında yapılan güneş enerjisi sistemleri, jeneratör gibi malzemeler de listelendi.
En büyük savaş Kaptan June'dan
1922 yılında İngiltere'de doğan, ‘Kaptan June' ismiyle tanınan Dalyan'a geldiği 1986 yılından itibaren plajda gördüğü Caretta Carettaların yaşayabilmesi için savaşan June Haimoff, dönemin başbakanı Turgut Özal ile görüşerek Özel Çevre Koruma Kurumu'nun kurulmasında önemli rol oynadı. Bu öyküyü 2002 yılında İngiltere'de yayınladığı “Captain June and the Dalyan Turtles” kitabında anlattı. Kitap aynı yıl “Kaptan June ve Kaplumbağalar” adı altında Türkçeye çevrildi. 2003 yılında geliri Caretta Carettaların korunması amacıyla kullanılmak üzere tek şarkılık CD yaptı. Haimoff, 2009 yılında Türk vatandaşı oldu. Kurduğu Kaptan June Deniz Kaplumbağalarını Koruma Vakfı (kısaca “Kaplumbağa Vakfı”) 2011 yılı başında tescillendi. Bu yaşına rağmen hala plaj için eylemcilere destek vermeyi sürdürüyor.
Vira Haber