Yarın başlayacak olan CNR Avrasya Boat Show'un VIP açılışını yapan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan, sektör ile ilgili açıklamalarda bulundu. Açılış yapıldıktan sonra Bakan Turhan ve beraberinde heyet fuarı gezerken, yerli üretim yatta incelemelerde bulundu. Turhan, Türk denizcilik sektörünün ekonomik büyüklüğünün 17,5 milyar doları aştığını belirterek, "İlgili ve ilişkili sektörlerle birlikte denizcilik alanında istihdam edilen kişi sayısı 1 milyona yaklaştı." dedi.
Turhan, Avrasya Boat Show 2019'un açılış töreninde yaptığı açıklamada, Türkiye'nin, sınırlarının yüzde 70'inden fazlasının denizlerle çevrili olduğunu, üç kıtanın geçiş yolunda bulunduğunu söyledi.
Türkiye'nin dünya deniz ticaretinde ve denizcilik sektöründe söz sahibi olma hususunda çok büyük coğrafi avantaja sahip olduğunu dile getiren Turhan, hükümet olarak bu tablodan hareketle, baştan beri denizciliğe ülkenin kalkınma hamlesinin en önemli sacayaklarından biri olarak yaklaştıklarını anlattı.
Turhan, denizcilik sektörünün çok önemli olduğunu ve dünyanın yükünü denizlerin çektiğini kaydederek, dünya yükünün hacim olarak yaklaşık yüzde 85'inin, petrol ve petrol türevlerinin ise yaklaşık yüzde 97'sinin deniz yoluyla taşındığı bilgisini verdi.
Deniz taşımacılığının demir yoluna göre 3, kara yoluna göre 7, hava yoluna göre ise 21 kat daha ekonomik olduğunu aktaran Turhan, bu rakamların Türkiye için denizcilik sektörünün önemini ortaya koyduğunu vurguladı.
Turhan, Türkiye'nin dış ticaretinin yüzde 87'sinin deniz yoluyla yapıldığını belirterek, dünya deniz ulaştırması pastasından Akdeniz havzasının payının yüzde 25'in üzerinde olduğunu bildirdi.
Deniz ticaretinden daha fazla pay almak, Türk denizciliğini daha ileri noktalara taşımak istediklerini dile getiren Turhan, bu kapsamda sektörle ortak projeler geliştirerek güçlü iş birliğini çok daha yukarılara taşımak arzusunda olduklarını söyledi.
"GEMİLERİMİZ DÜNYANIN DÖRT BİR YANINDA RAHATÇA DOLAŞABİLİYOR"
Turhan, denizciliğe sadece taşımacılık olarak değil gemi inşa sanayi, liman hizmetleri, deniz turizmi, yatçılık, canlı-cansız doğal kaynakların ve deniz çevresinin yönetimini de içine alan kapsamlı bir endüstri, ticaret ve hizmet alanı olarak baktıklarını anlattı.
Uzun yıllar denizciliğe, "milletin kalkınma dinamosu olarak" bakmak yerine, "bazı vatandaşların geçimlik teknesi" olarak yaklaşıldığını dile getiren Turhan, bu yaklaşımın sonucu olarak Türk gemilerinin uzun yıllar kara listede yer aldığını bildirdi.
Turhan, "Bizden önce, gemilerimiz dünyanın pek çok yerinde engellerle karşılaşıyordu. Kısa sürede beyaz listeye taşıdık gemilerimizi. Gemilerimiz şu an dünyanın tüm sularında rahatça seyahat edebiliyor, bayrağımızı dünyanın dört bir yanında dalgalandırıyorlar." diye konuştu.
Sektörün kalkınma için verdikleri desteklerden bahseden Turhan, "Sektöre bugüne kadar 5 milyon ton ÖTV'siz akaryakıt sağladık, yani 7 milyar TL’lik destek sağladık." ifadesini kullandı.
Turhan, destekler sayesinde kabotaj taşımacılığının canlandığını kaydederek, deniz ticareti filosunun kapasitesinin dünya denizcilik filosuna göre yüzde 75 daha fazla büyüdüğünü bildirdi.
"DÜNYA YAT ÜRETİMİNDE ÜÇÜNCÜ SIRAYA YÜKSELDİK"
Turhan, sektörün büyümesine paralel olarak 37 olan tersane sayısı 78'e yükseldiğini belirterek, şu bilgileri verdi:
"Dünya yat üretiminde 3. sıraya yükseldik. Yat üreticilerimiz bu alanda marka haline geldi. Gemi inşa sektöründeki temel amacımız; tüm ekipmanlar dahil en az yüzde 70 yerli katkı payı ile gemi üretimini yapmak. İnşallah bunu da 2023 hedeflerimiz doğrultusunda daha yüksek oranlara çekeceğiz. Üç denize, üç büyük liman” stratejimiz kapsamında; Zonguldak - Filyos, İzmir-Çandarlı ve Mersin Konteyner limanlarının proje yapım çalışmaları ise devam ediyor. Bu limanlarımızı yaptığımızda, deniz coğrafyamız çok daha büyük anlam ve önem kazanmış olacaktır."
Turhan, bu gelişmelerin ülke ekonomisindeki ilerlemeye bağlı bir seyir izlediğini kaydederek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Denizcilik sektörümüzün bugün ekonomik büyüklüğü 17,5 milyar doları aştı. İlgili ve ilişkili sektörlerle birlikte denizcilik alanında istihdam edilen kişi sayısı 1 milyona yaklaştı. Bunlar eskisine oranla çok önemli rakamlar ancak bizim için yeterli değil. Ekonomimiz geliştikçe denizciliğimiz de gelişiyor, gelişmekte zorunda. Zira ülkemizin dış ticaret hacmindeki atılımları, liman ve kıyı tesisleri ile deniz ulaştırmamızın gelişmesini de zorunlu kılmaktadır."
Turhan, bu yönde yoğun çalışmalar içerisinde olduklarını ifade ederek, yarın Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile temelini atacakları Haliç Yat Limanı ve Kompleksi Projesi'nin, bunun en somut bir örneği olduğunu söyledi.
"TÜRKİYE, YAT TURİZMİ AÇISINDAN ÖNEMLİ UĞRAK MERKEZLERİNDEN"
Turhan, Türkiye'nin Ege ve Akdeniz’in en güzel koylarının yer aldığı önemli bir turizm merkezi olduğunu belirterek, geçen yıl yurt dışından ülkeye 46 milyon ziyaretçi geldiğini anımsattı.
Türkiye'nin yat turizmi bakımından Akdeniz havzasının önemli uğrak merkezlerinden olduğunu dile getiren Turhan, "Yat turizminde sektördeki tüm oyuncuların oynadığı rol ve Türkiye'nin sahip olduğu coğrafi konum da dikkate alındığında bu pastadan daha fazla pay almak için yeni yatırımlara ihtiyaç duyuluyor." dedi.
Turhan, bu konuda yatırımın yeterli olmadığını, tanıtımın da önemli olduğunu, bu açıdan Avrasya Boat Show gibi fuarların önem arz ettiğini anlattı.
Türkiye'nin 25 bin olan yat bağlama kapasitesini artırmak istediklerini aktaran Turhan, bu konudaki çalışmalardan bahsetti.
TÜRK BAYRAĞINA GEÇEN TEKNE SAYISI 6 BİN 208'E ULAŞTI
Turhan, Türk sahipli yabancı bayraklı teknelerin Türk bayrağına geçmeleri için başta harç ve vergi engelleri olmak üzere tüm engelleri kaldırdıklarını anımsatarak, yabancı bayrak çeken teknelerin Türk bayrağına geçmelerini teşvik amacıyla da ÖTV'yi kaldırdıklarını, KDV'yi yüzde 1'e indirdiklerini söyledi.
Yat turizminde Türkiye'nin, Akdeniz Havzası'nda önemli uğrak merkezlerinden biri olduğunu vurgulayan Bakan Turhan, “Hem yaz hem kış aylarında yatlar ülkemizi tercih ediyor. Yat turizminde sektördeki tüm oyuncuların, oynadığı rol ve Türkiye’nin sahip olduğu coğrafi konumda dikkate alındığında bu pastadan daha fazla pay almak için yeni yatırımlara ihtiyaç duyuluyor. Bu konuda tek başına yatırım yapmak da yeterli değil. Tanıtım da bir o kadar da önemli. Bu ve benzer fuarlar bu açıdan çok önemli roller üstlenmektedir. Bunun için 25 bin yat bağlama kapasitesine sahibiz ve bu kapasiteyi önümüzdeki orta vade de 50 bine çıkartmamız gerekiyor. Özellikle ticari yatların ve amatör teknelerin barınma ve dışlanmasında özellikle Ege ve Akdeniz de yeterli kapasiteye sahip değiliz. Bunu geliştirmemiz lazım. Ülkemizin mega yat inşasında ve teknolojisinde dünyada ön sıralarda yer alması hepimizin göğsünü kabartmaktadır. Malumunuz Türk sahipli yabancı bayraklı teknelerin Türk bayrağına geçmeleri için başta harç ve vergi olmak üzeri tüm engelleri kaldırdık. Yabancı bayrak çeken teknelerin Türk bayrağına geçmeleri teşvik amacıyla ÖTV’yi de kaldırdık, KDV’yi de yüzde 1’e indirdik. Yapılan düzenleme ile bugün itibariyle 6 bin 208 tekne Türk bayrağına geçti” ifadelerini kullandı.
Turhan, bilgilendirici ve eğitici faaliyetleri sürdürdüklerini kaydederek, bu konudaki faaliyetlerinden bahsetti.
Sektörde eğitim için yaptıklarına değinen Bakan Turhan, “Sektör çalışanların eğitimli olması amacıyla önemli çalışmalar yapıyoruz. Dünyanın en fazla eğitimli gemi insanın sahip 4 ülkesinden biriyiz. Bu konuda bizim için asıl kriter, uluslararası platformlarda çalışan yabancı lisana hakim denizci varlığıdır. Maalesef bu konuda yeterli değiliz. 2018 Ekim ayında ülke çapında 1 milyon amatör denizci eğitimi projesini başlattık. Elektronik ortamda ücretsiz olarak verilen bu eğitim programında kapımızı herkese açtık. Şu ana kadar 6 ay içerisinde 180 bin kişiye bu eğitimi verdik ve amatör denizci yaptık” diye konuştu.
Denizlerin kirletilmemesi konusunda uyarılarda bulunan Turhan, Türkiye'nin çok temiz gemilere sahip olduğunu, buna sahip çıkması gerektiğini vurguladı.
Konuşması sonrası fuarın açılış kurdelesini kesen Turhan, sonrasında fuarı gezerek yetkililerden bilgi aldı.
Vira Haber