Yazan: Osman Öndeş
(Araştırma Makalesi)
İnternette olabildiğince “ Müzik tutkunu denizcilerin katıldığı gönüllü bir koro var mıdır?” sorusuna cevap aradım. Veya adı “ Denizciler Korusu” var mıdır.. Araştırdım…Ben bulamadım!
Bilesiniz ki; Çamlıca Musiki Derneği bünyesinde yer alan “Denizciler Korosu” dünyada denizcilerin kurduğu ve katıldığı gönüllü ilk denizciler korosudur.
Bu şiirsel güzelliği anlatmaya devam edecektim ki, bir “Soysuz” kelimesi duydum ve kim söyledi ise, iğrendim!
Ve bilmeme rağmen TDK’da “Soysuz” ne demek araştırdım;
Türk Dil Kurumu güncel kayıtlarında “Soysuz kelimesinin anlamı şöyle;
“ Soyunun Özelliklerini Yitirmiş Olan (Kimse..)..Toplumsal Ölçüler Yönünden Göze Batacak Kadar Kötüye Giden (Kimse), Kötü Tanınmış, Ahlaksız.”
Gözümün önüne nice yokluklar içinde, ama imanlı, inançlı, komutanlarına canından bağlı Türk askerleri, zabitleri geldi..
Deniz Harp Okulu’ unda biz böyle bir heyecan ve inançla okuduk..Babamız zabit idi, dedemiz zabit idi.. Yokluk içindeydiler ve dimdik insanlardı..
Babam makine zabiti idi, Türk musikî’ ne tutkundu ve keman çalardı, udî dedikleri bir ud üstadı gedikli zabit vardı. Kanun çalan bir güverte yüzbaşı vardı.. Bazen bir araya gelirlerdi.. Türk musikîsi icra ederlerdi.
Şimdi kulaklarımda Çamlıca Musikî Derneği’nin Denizciler Korosu’nun son konserleri olan Üsküdar Belediyesi Bağlarbaşı Kültür Merkezi’ndeki “Cumhuriyet’in 100. Yıl Konseri” ve ilk terennüm ettikleri “Hoş gelişler ola Mustafa Kemal Paşa” adlı türkü yankılanmakta.
Çamlıca Musiki Derneği bünyesinde, Turkon Holding İcra Kurulu Başkanı Metin Kalkavan tarafından kurulan Denizciler Korosu’nun “Cumhuriyet’in 100. Yıl Konseri” Üsküdar Belediyesi Bağlarbaşı Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi.
Bu konserde Cumhuriyetimizin kurucusu, Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk ’ün sevdiği şarkıları seslendirildi.
Aslında her sene Kasım Ayında İcra Topluluğu Çamlıca Musiki Derneği Atatürk'ü Anma Özel" Konseri icra etmekte.
Oya Haksal ’ın sunduğu, Şef Ayhan Haksal ’ın yönettiği konsere katılan koroda Turkon Holding İcra Kurulu Başkanı Metin Kalkavan, Marvel Group Başkanı Levent Karaçelik ,İTÜ Denizcilik Fakültesi Mezunları Sosyal Yardım Vakfı (DEFAV) Yönetim Kurulu Başkanı Kapt. Koray Karagöz ile DEFAV Yönetim Kurulu Üyesi Müh. A. İlker Meşe ,YDO Güverte 1977 mezunu Kapt. M. Alev Tunç yer aldı. Koronun bir diğer tanınmış ismi ise Marsis Yönetim Kurulu Başkanı İlker Özyıldız oldu.
Konseri izleyenler arasında Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nafiz Arıca, Türk Armatörler Birliği (TAB) Yönetim Kurulu Başkanı Cihan Ergenç ile Onursan ve Gepa Yönetim Kurulu Başkanı Müh. Yılmaz Onur, DEFAV Yönetim Kurulu Üyesi Kapt. Tayfun Sözer ve İTÜ Denizcilik Fakültesi Mezunları Derneği (DEFAMED) Yönetim Kurulu Üyesi Müh. Vehbi Üstün de hazır bulundu.
“Hoş Gelişler Ola Mustafa Kemal Paşa” türküsünün öyküsü.
Denizciler Korosu’nun coşkuyla terennüm ettiği “Hoş Gelişler Ola Mustafa Kemal Paşa” türküsünü dinlerken, ben de bu türkünün öyküsünü araştırdım;
Anlatılmıştır ki; Kars ve çevresi ile ilgili müzik, folklor ve kültür üzerine araştırmaları olan, Kars oyunları, Türküleri ve Ozanları Derneği Başkanı Salih Şahin şöyle yazmış; “1918 yılında Enver Paşa’nın Kars'a geleceğini haber alan yöre halkı hazırlık yaparken bir beste ile kendisini karşılamaya karar verdiler. 9 Kolordu’nun Rusça tercümanı Yusuf Arpaçay’ın babası Gümrülü Hacı Mehmet Ağa tarafından sözü yazıldı. Revanlı akordeoncu Mehmet oğlu Seyit Ağdam tarafından bestesi yapıldı. (Kaynak: “Hoş Gelişler Ola” türküsünün hikayesi!)
6 Ekim 1924 tarihinde ulu önder Atatürk’ün Kars’a gelişi ile Kars’ta gazeteci Mehmet Türkel ile akordeoncu Tağı Oşenyüzen, türküde ufak değişiklikler yaparak birkez daha uyarladı.
Eşi Latife Hanım ile trenle Kars'a gelen ulu önder Mustafa Kemal Atatürk, Kars Garı’nda bu oyunlu türkü ile karşılanınca çok duygulandı. Gece de Atatürk ve kurmayları için Orduevinde bir gece düzenlendi. “Hoş gelişler ola" türküsü gecede de yeniden oyunlu halde sunuldu. Ekibin başında Kars’ta tanınmış tiyatrocu Artist Settar lakaplı Settar Güldür'ün kızı Gülçehre Güldür (Askeran) oynuyordu.
Türkülü oyunun sonunda koynundan çıkardığı Türk bayrağını Atatürk’e sundu. Ulu önder Atatürk de Gülçehre Askeran'ı ödüllendirmek istedi. Ekibe çeşitli hediyeler verilirken, Gülçehre’ye de şimdiki Merkez PTT binası karşısındaki evinin bulunduğu arsa Atatürk’ten armağan verildi. O geceden sonra bu türkülü oyunun sonunda hep Türk bayrağı çıkarılması gelenek halini aldı. Türkünün sözünde de bazı değişiklikler yapıldı ve son şeklini aldı: Türkünün sözünde de bazı değişiklikler yapıldı ve son şeklini aldı:
Hoş gelişler ola
Mustafa Kemal Paşa
Askerin milletin
Bayrağınla çok yaşa
Arş arş arş ileri
Marş ileri dönmez geri
Türk’ün askeri
Sağdan sola soldan sağa
Alda bayrağın düşman üstüne
Cephede mitralyöz
Ayna gibi parlıyor
Doğunun Türkleri
Bayrak açmış bekliyor
Parlayan yıldızın
Alemi tenvir eder
Cumhuriyet bayrağı
Şemalar içre süzer”
Bu eserin daha sonra Türkiye'nin her köşesinde sevgiyle benimsenerek okunduğu biliniyor. Muzaffer Sarısözen, Kars yöresi derlemeleri sırasında yöre ekibinden dinleyerek TRT arşivine kazandırmıştır.
Çamlıca Musikî Derneği ve Denizciler Korosu
Derneğin amacı, Türk Milli Kültürünün önemli bir öğesi olan Türk Musikî’ sini sevdirmek, yaşatmak, yaymak, yersiz değişikliklerden korumak, kurslar ve seminerler düzenleyerek; kursiyer ve üyelerin Musikî Kültürünü arttırarak gelişmelerini sağlamaktır. Aynı zamanda Çamlıca Musikî Derneği' nde; korist, solist, sâzende, bestekâr, koro şefi, araştırmacı ve sunucu yetiştirmeye yönelik çalışmalar da sürdürülmektedir.
Dernek yönetimi ve hocaları yukarıdaki faaliyetleri gerçekleştirmek için Türk Musikî’ sinin teorik esaslarına göre çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar; İcra Topluluğu ve Klâsik koro olarak yapılmaktadır. Çamlıca Musikî Derneği İcra Topluluğu her türlü etkinliklerde yer almaktadır.
Çamlıca Musiki Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ve Repertuar Hocası,
İcra Topluluğu Klasik Koro Başkanı
Ayhan Haksal
Çamlıca Musikî Derneği Saz Ve Söz Topluluğu; Anıl Aslan, Aysel Doğanay, Ayşegül Taş, Ayşegül Gülerer Önder, Ayşegül Gültekin, Aytek Alkaya, Bahar Şanver’ den oluşmakta.
Eğer dostane, sevgi dolu ve saygılı bir ortamda beraber üretip, beraber başarının tadını çıkarmak istiyorsanız Çamlıca Musikî Derneği' nin kapıları herkese açıktır.