Mert İnan / Milliyet
Megakentin günlük ortalama su ihtiyacı yaklaşık 3 milyon metreküp. İSKİ, olası kuraklık riskine karşı ihtiyaçları belirleyerek çalışmalarına aralıksız devam ederken, gündeme alınan projelerden birini de deniz suyunun arıtılarak şebekeye verilmesi oluşturuyor. Ancak bazı uzmanlar, deniz suyunun arıtılmasına hem maliyeti yüksek olduğu, hem de doğal dengeye zarar vereceği için karşı çıkıyor.
İSKİ Genel Müdürü Fatih Turan, İstanbul’un geleceğine yönelik ihtiyaçlarını gözeterek hedefler belirlediklerini, projelere hız kesmeden devam edildiğini belirterek, “Belediye Başkanımız Kadir Topbaş’ın talimatlarıyla İstanbul’un mevcut ve planlanan içme suyu rezervlerine ilave olarak, deniz suyundan içme suyu sağlayacak 50 bin metreküp kapasiteli, günlük 25 bin metreküp verime sahip Büyükçekmece Deniz Suyu Arıtma Tesisi’ni planlarımıza aldık ve pilot bir uygulamayla bu teknolojiyi şehre getireceğiz. Proje, işleyiş ve konum olarak diğer tesislerden bağımsız olacak. Deniz suyu arıtma tesisi, Marmara denizinden alınan ham deniz suyunun tuzsuzlaştırılması, arıtımı, hem de suyun şebekeye verilme evrelerini kapsayacak” dedi.
‘Taşınabilir olacak’
Pilot uygulamanın gerçekleştirileceği tesisin yaklaşık 200 bin kişiye hizmet edecek kapasitede olacağını dile getiren Turan, “Sistemin taşınabilir olması sayesinde olası afet durumlarında, ihtiyaç duyulan bölgelere sistemi kurabileceğiz. Teknolojik olarak bu konuda önceliğimiz yerli sanayiyi desteklemek. Alımlarımızda yerli üretime öncelik tanımayı ve teşvik etmeyi amaçlıyoruz” dedi.
Turan, Melen 1 ve Melen 2’den İstanbul’a su verildiğini belirtip, “Melen projesinin 131 kilometrelik üçüncü aşamasının 94 kilometresi tamamlandı. Ayrıca, Melen barajının inşası devam ediyor. Bahse konu olan işlerin tamamlanmasının ardından İstanbul’a yılda 1 milyar metreküp su takviyesi sağlanacak” dedi.
Uzmanlar karşı çıkıyor
Dursun Yıldız (Devlet Su İşleri eski Daire Başkan Yardımcısı ve Su Politikaları uzmanı): “İSKİ’nin gündeme getirdiği artıma tesisi aslında ön artıma diyebileceğimiz bir uygulama. Ön arıtmadan geçen deniz suyunu içemezsiniz, sadece diğer ihtiyaçlar için kullanırsınız. Deniz suyunu arıtmak oldukça pahalı ve enerji gerektiren bir yöntem. Melen Barajı 2018’de bitecek ve İstanbul’un su sorunu ortadan kalkacak. İhtiyaç halinde Sakarya nehrinden su çekilebilir ve Sakarya suyu dinlendirildikten sonra Yeşilçay üzerinden verilebilir. Deniz suyunu arıtmak en son başvurulması gereken yöntem olmalı.”
Prof. Dr. Levent Kurnaz (Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi, iklim uzmanı): “Deniz suyunu arıtmak son derece fazla enerji gerektiren bir yöntem. Yapmamız gereken eldeki suyu verimli kullanmak. 18 milyonluk bir kentin su ihtiyacını denizden su arıtarak gidermek imkansız. Pilot uygulama diye bir kavram da olamaz. Tuzlu suyu arıtma doğal dengeyi bozacaktır. Ortaya çıkan tuzu nereye koyarsanız koyun, o bölgenin doğasını bozacaktır.”