Ülkemizde 15 Temmuz 2016’ da yasal ve meşru siyasal iktidara karşı silahlı güç kullanılarak gerçekleştirilen; anti-demokratik bir şekilde zorla siyasal iktidarı devirmeye yönelik darbe teşebbüsü ya da kamuoyunda “Kalkışma” olarak adlandırılan eylemin ve bu eylemle ilişkili diğer siyasal olayların siyaset biliminde ve anayasa hukukunda belirtilen tanımlarını belirtmekte yarar görüyoruz. Yine bu eylemle ilgili halkın kendi kendini yönetmesi olarak kısaca açıklanabilecek olan ancak kökeni, çeşitleri ve değişik tanımları ile başlı başına bir kitap olarak açıklanabilecek olan en önemli siyasal terim olan “Demokrasi” kavramı ise başka bir çalışmamızda detaylı olarak ele alınacaktır.
İhtilal (Rebellion): Bir ülkede mevcut siyasal iktidarı anti-demokratik bir şeklide devirmek için toplumdaki bir grup tarafından ayaklanma gerçekleştirilmesidir. İhtilal başarılı olursa Hükümet Darbesiyle sonuçlanır. Başarısız olursa “Kalkışma” veya Darbe Teşebbüsü” olarak adlandırılır.
Hükümet Darbesi veya Darbe (Coup d’Etat veya kısaca Coup): Bir ülkede bir ayaklanma sonucu mevcut siyasal iktidar silah zoruyla veya yerleşik yasal ve meşru demokratik uygulamalar dışındaki başka siyasi entrikalarla iktidardan indirilip yerine ayaklanmayı gerçekleştirenler iktidara geliyor ve Devletin temel dinamikleri değişmeyip de sadece siyasal iktidar anti-demokratik bir şekilde değişiyorsa buna “Hükümet Darbesi” veya kısaca “Darbe” denir.
Devrim ya da İnkılap (Revolution): Bir ülkede çok kısa bir zaman süreci içerisinde çoğunluğun yararına siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda yapılan temelden ve köklü değişikliklere “Devrim” ya da “İnkılap” denir.
Karşı Devrim veya Reaksiyoner Devrim: Bir ülkede çok kısa bir zaman süreci içerisinde siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda yapılan temelden ve köklü değişiklikler küçük oligarşik bir azınlığın menfaatleri doğrultusunda toplumun çoğunluğunun zararına yapılıyorsa buna “Karşı Devrim” ya da “Reaksiyoner Devrim” denir.
Evrim (Evoluation): Bir ülkede toplumun çoğunluğunun yararına siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda yapılan temelde ve köklü değişiklikler çok kısa bir zaman sürecinde değil de uzun bir zaman periyodunda gerçekleştiriliyorsa bunun adına “Devrim” değil “Evrim” denir.
Bütün bu terim ve kavramlar “Siyaset Biliminin” temel ilgi alanlarıdır. Siyaset Bilimini “Siyasal İktidar Bilimi” olarak tanımlayan çoğu siyaset bilimci Siyaset Bilimini; “Devlet” Bilimi ya da “İktidar” Bilimi olarak tanımlayan bilim adamlarına göre daha spesifik ve belirgin bir tanımlama yapmaktadırlar. Sonuçta, Siyaset Biliminin Siyasal İktidar Bilimi olarak kapsamının daraltılması ve daha somut hale getirilmesi yukarıda açıklanan terimlerin daha net anlaşılmasına günlük yaşamımızda kamuoyunda çok daha kolay tartışılabilmesine ve kamuoyu tarafından objektif değerlendirilmesine neden olacaktır.