Sahraaltı Afrika'daki stratejik noktalarda bulunan limanlara yatırımlar yapan Çin'in, ekonomik ve ticari çıkar amaçlarının yanı sıra askeri nüfuz arayışlarıyla bölgedeki ABD nüfuzu ve Afrika ülkelerinin egemenliğine potansiyel tehdit oluşturduğu ileri sürüldü.
Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin (CSIS) yayımladığı "Sahraaltı Afrika limanlarındaki Çin yatırımlarının risk değerlendirmesi" başlıklı rapora göre, Pekin yönetiminin kritik noktalardaki limanlara yaptığı yatırımlar, bölgenin kalkınması ve karşılıklı ticari çıkar amaçlarının yanı sıra politik ve askeri boyutlarıyla da öne çıkıyor.
"Çin yatırımları, Sahraaltı Afrika limanlarındaki ABD nüfuzu ve Afrikalıların egemenliğine potansiyel tehdit oluşturuyor." ifadesi kullanılan raporda, Pekin yönetiminin bölgede varlığı bulunan rakiplerine erişimi potansiyel olarak sınırlandırma, olası çatışmalar sırasında limanları kullanma ve istihbarat toplamalarını mümkün kılan Çin altyapı projelerine ilişkin detaylı bilgiler yer alıyor.
Raporda, Çin'in kontrolündeki Cibuti askeri üssü ve Sri Lanka'nın güneyindeki Hambantota limanının stratejik önemine değinilerek, Sahraaltı Afrika limanlarının, Çin'i Avrupa, Doğu Afrika ve Güneydoğu Asya ile birleştiren altyapı projelerinin yaygın ağı olan "Kuşak ve Yol" girişiminin ayrılmaz bir parçası olduğuna vurgu yapılıyor.
Tarihi İpek Yolu'nu tekrar canlandırmayı hedefleyen söz konusu bu inisiyatifin, Çin'in küresel çaptaki politik etkisini genişletmesi ve bölgeler arasında askeri erişimi ve hareketliliği güvence altına almasına olanak sağladığı belirtilen raporda, bu girişim çerçevesindeki "Deniz İpek Yolu" için Afrika limanlarına yapılan yatırımların Pekin yönetimine bu kıtada etkisini artırması için siyasi kaldıraç ve Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Donanması faaliyetleri için bir zemin hazırladığı aktarılıyor.
Raporda, Sahraaltı Afrika'daki 46 limanın, Çin'in bölgedeki askeri, ticari ve politik hedefleriyle uyumlu olduğu savunulurken, bunlardan hangilerinin sadece ekonomik ve ticari, hangilerinin güvenlik boyutlu olduğunu ayırt etmekte güçlük yaşandığı dile getiriliyor.
Pekin’in bu liman yatırımlarını, bölgeye askeri ve politik erişimini arttırmak için kullanmayı planladığına dair işaretler bulunduğu ileri sürülen raporda, Afrika’da limanların gelişimini yönlendiren çeşitli Çin fonlarının Pekin hükümeti ile bağlara sahip olduğu kaydediliyor.
Raporda, Sahraaltı bölgesindeki ticari limanlardan en az altısının PLA Donanması tarafından ziyaret edildiği bilgisi verilerek, diğer çok sayıda limanın ise ticari amaçların yanı sıra askeri fonksiyonlar için de kullanılmaya müsait olduğu analizi yer alıyor.
Çin yatırımlarının tamamının birden ABD'nin bölgedeki etkisine tehdit şeklinde değerlendirilemeyeceğinin altı çizilen raporda, Pekin yönetiminin bölgede kendi nüfuzunu artırma arayışıyla eş zamanlı olarak gittiği bölgenin kalkınmasına da yardımda bulunduğu anımsatılıyor.
Dünya Liman Endeksinin 2017'de yayımlanan verilerine göre, Sahraaltı Afrika'da bulunan 172 limanın toplam değerinin yüzde 17'si Çin kaynaklı yatırımlardan oluşuyor.
Bu limanlar, Çin'in ana deniz yolları ve deniz kontrol noktalarına erişimi sağlayan kritik sahil bölgelerinde konumlanıyor.
Vira Haber