Kültür ve Turizm Bakanlığı Çanakkale Savaşları ve Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığınca 2015'te restorasyonuna başlanan ve büyük bir titizlikle çalışmaları tamamlanan Seddülbahir Kalesi, Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi'nin 108. yıl dönümünde açılacak.
Çanakkale Boğazı'nın girişini savunmak amacıyla Osmanlı Padişahı 4. Mehmet döneminde yaptırılan Seddülbahir Kalesi'ndeki restorasyon çalışmaları tamamlandı.
Padişah 4. Mehmet'in annesi Hatice Turhan Sultan tarafından 1659 yılında Boğazın girişini savunmak amacıyla yaptırılan Seddülbahir Kalesi, dünya harp tarihine geçen Çanakkale Muharebeleri sırasında 12 top ile savunmaya katıldı. İngiliz ve Fransız gemilerinin henüz bir savaş durumu olmamasına rağmen Boğazın girişini koruyan tabyaları 3 Kasım 1914'te bombalamasının ardından ilk şehitlerin verildiği kalede, 2015 yılının Haziran ayında başlayan restorasyon çalışmaları tamamlanarak çevre düzenlemelerine geçildi.
Büyük Zafer'in 108. yılında açılışı yapılacak kale, diğer gazi kaleler Bigalı ve Kilitbahir gibi yaşayan müze olarak hizmet verecek.
Çanakkale Savaşları ve Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, Türkiye'nin en önemli restorasyonlarından birinin daha sonuna gelindiğini söyledi.
Seddülbahir Kalesi'nin Boğazın hemen girişinde yer alan tarihi bir mekan olduğunu belirten Kaşdemir, şöyle konuştu:
"Çanakkale Savaşları'nda büyük kahramanlıklara sahne olmuş bir kale. Büyük hatıraları içinde barındıran tarihin ecdadımızın bize emanet olan önemli bir yapının restorasyon çalışmaları tamamlandı. Bu tarihi mekanı inşallah bir tarihi zafer günümüz olan 18 Mart Deniz Zaferi gününde hep birlikte hizmete açacağız. Seddülbahir Kalesi uzun yıllar tarihe tanıklık etmiş, Çanakkale Boğazı'nda muhafızlık yapmış, hem Çanakkale Boğazı'nın hem de İstanbul'un güvenliğinde çok önemli ve etkin rol oynamış bir tarihi mekan. Çanakkale Savaşları sırasında da gerçekten büyük muharebelere sahne olmuş ve destan yazan kahraman Mehmetçiği de bağrında barındırmış ve Çanakkale'nin ilk şehitlerini verdiğimiz yer olarak tarihe geçmiştir. Bizim için çok kıymetli bir yapıdır. Türk tarihinin simge yapılarından birisidir."
Kaşdemir kalenin, 17. yüzyılda, bir kadın sultan tarafından inşa ettirilmesi bakımından da farklı bir özelliğe sahip olduğunu hatırlatarak şöyle devam etti:
"Hatice Turhan Sultan tarafından yaptırılan bir savunma yapısı olması da bu kalenin özelliğini daha da arttırmakta. Çünkü Türk tarihinde ender görülen konulardan birisidir. Bir hanımefendi, bir kadın bir savunma yapısına banilik yapmış. Yani bir savunma yapısı yaptırmış. Dolayısıyla Seddülbahir Kalesi bu yönüyle de tarihi önemini ortaya koymaktadır."
Restorasyonun sonuna gelindiğini belirten İsmail Kaşdemir, şöyle devam etti:
"2015 yılından beri devam eden bir restorasyon süreci. Özellikle restorasyonu yapan kişiler çok etkin ve çok kıymetli insanlar. Çalışmış olduğumuz yetkililer, bilim kurulumuz, danışmanlarımız çok yetkin ve Türkiye'de söz sahibi olan kişiler. Çok hummalı, çok titiz bir çalışma ortaya koyduk. 8 yıl süren, tabiri caizse zaman zaman iğneyle kuyu kazılan, zaman zaman bir taşı yerine koymak için defalarca toplantı yapılan bir restorasyon süreci yaşadık. Tarihi Alan Başkanlığı olarak mutluyuz ki bu işin sonunda bu kalenin gerçek yapısını ortaya çıkardık. Özgünlüğünü koruduk. Restorasyon açısından da hem Türkiye'de hem de dünyada örnek bir çalışma gerçekleştirdik."
Kaşdemir, 18 Mart'ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere devlet erkanının ve halkın katılımıyla tarihi mekanı açıp ziyaretçilere hizmet etmeye başlar hale getirmek istediklerini söyledi.
"Bu mekanları gelecek kuşaklara aktarmakla mükellefiz"
Kale sayesinde ziyaretçilerin Çanakkale ruhunu hissedeceğini aktaran Kaşdemir, sözlerini şöyle noktaladı:
"Alan başkanlığı olarak Çanakkale ruhunun doğmuş olduğu bu tarihi mekanları, Çanakkale ruhunun en üst seviyede hissedildiği mekanları hem gelen ziyaretçimize anlatmak, tanıtmak hem de gelecek kuşaklara aktarmanın bilinci ve gayreti içerisindeyiz. Gelen ziyaretçi bir defa bu kaleler içerisinde bir tarihte yolculuk yapacak. Tarihte zaman tüneli içerisinde tabiri caizse bir yolculuk yapacak ve burada Çanakkale'nin fedakarlığını, o Çanakkale'nin kahramanlığını Çanakkale'nin büyüklüğünü daha iyi anlama imkanına sahip olacak."