Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Atom Enerji Dairesi, İran'ın 2015’te imzalanan nükleer anlaşmaya uymaya devam ettiğini bildirdi. Tahran’ın nükleer silah geliştirmesini önlemeyi amaçlayan anlaşma, bu ülkenin uranyum zenginleştirme düzeyini kısıtlı oranda tutmasına izin veriyor, bunun karşılığında bu ülkeye yıllardır uygulanan yaptırımların aşama aşama kaldırılmasının önünü açıyor
Üç ayda bir yayınlanan Atom Enerji Dairesi’nin son raporunda, İran'ın, ABD, Çin, Rusya, Fransa, Almanya, İngiltere ve Avrupa Birliği'yle yaptığı anlaşmanın kilit unsurlarının hakkını verdiği ve İslam Cumhuriyeti ekonomisini sekteye uğratan yaptırımların kaldırılması karşılığındaki anlaşmanın gereklerini yerine getirdiği vurgulanıyor.
Ancak Donald Trump Beyaz Saray’a geldiğinden bu yana kendisinden önceki yönetim tarafından imzalanan anlaşmaya karşı çıkıyor ve "felaket kusurları" olduğunu savunuyor. Trump imzacı devletleri anlaşmayı gözden geçirmeye ikna etmeye çalışsa da, bu ülkeler anlaşmayı desteklemeyi sürdürdü. Trump, ABD'yi anlaşmadan çekmekle tehdit etti. Bu kapsamda Trump, Mayıs ayına kadar Tahran'a yönelik yaptırımların yeniden uygulanmasından vazgeçip vazgeçmeyeceğini bir kez daha gözden geçirecek.
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Araghchi, Londra’da yaptığı bir konuşmada, Trump'un sık sık anlaşmayla ilgili dile getirdiği şikayetlerin anlaşma koşullarının ihlal ettiğini ve ülkesinin yeni yabancı yatırım çekme çabalarına zarar verdiğini söyledi. Araghchi İran'ın, Trump'un İran'a karşı yeni yaptırımlar getirmesine bakmaksızın, anlaşmadan çekilebileceği uyarısında dabulundu.
Raporda, İran'ın az zenginleştirilmiş uranyum ve ağır su stoklarında sınırı aşmadığına dikkat çekilirken, anlaşmanın öngördüğü yüzde 3,67’lik saflık sınırının ötesinde uranyum zenginleştirmediği belirtildi.
Uzun süren müzakerelerden sonra sağlanan anlaşma, İran’ın tamamen nükleer silah sahibi olmasının önüne geçmemekle birlikte – gerçekten niyetlenmesi durumunda – en azından bu hedefe birkaç ay içinde ulaşma şansını ortadan kaldırıyor.
BM’ye bağlı Atom Enerji Dairesi bununla birlikte, gelecekte nükleer enerjili donanma gemileri inşa etme niyeti olduğu yönünde İran hükümetinden bir not alındığını da bildirdi.
Buna karşılık daire, İran’ın olası nükleer enerjili savaş gemisi inşasına gerçekten niyetlenmesi durumda ön tasarım bilgilerinin sağlanması ihtiyacının doğacağını belirtti ve “daha fazla açıklama ve beyan" talebinde bulundu. Raporda, İran'ın bu talebe henüz yanıt vermediği de kaydediliyor.
Vira Haber