Toplantı, İMEAK DTO Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır'ın açılış konuşması ile başladı. Kasım ayı faaliyetlerine ilişkin hazırlanan video sunumunun ardından söz alan İMEAK DTO Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran yaptığı konuşmada “Bir yandan pandemi bir yandan küresel piyasalardaki belirsizlik derken zorlu bir yılın sonuna geldik. Yaklaşık iki yıldır toplum sağlığı başta olmak üzere ekonomilere verdiği hasarla hayatımızı altüst eden covid-19, dünya ekonomisinin gidişatını belirleyen ana etken olmaya devam ediyor. Son dönemde dünya da yükselme eğiliminde olan vaka sayıları Güney Afrika’da ortaya çıkan Omicron vakaları da daha büyük bir endişe kaynağı olmaya başladı. Yeni virüs nedeniyle ülkelerin yeniden kısıtlamalara gitmeye başlamaları ekonomik faaliyetleri olumsuz etkiliyor” diye kaydetti.
Küresel ekonomide son dönemde izlenen yavaşlamanın talepten ziyade arz yönlü tedarik sorunlarından kaynaklandığını vurgulayan Başkan Kıran, “Gerek üreticilerin gerek tüketicilerin ihtiyati olarak talep ettiği miktarlarının arttırdığını buna karşın arzın çoğu sektörde yetersiz kaldığını gözlüyoruz. Bu durum madalyonun diğer yüzünde enflasyonun nedeni olarak karşımıza çıkıyor. Gerek emtia gerekse tedarik sorunlarından kaynaklana n maliyet baskısı enflasyonu tüm dünyada ciddi biçimde arttırmış fürumda. ABD devletlerinde enflasyon 30 yılın zirvesine ulaşarak yüzde 6’yı geçti. Avrupa birliği ülkelerinde enflasyon daha ılımlı olmakla birlikte yükselme eğiliminde olduğunu hep birlikte görüyoruz. Bu ülkelerde ekim ayında yüzde 4.1 olan enflasyon bir ay sonra kasım ayında 4.9 olarak değişti. Gelişmiş ve gelişmekte olan birçok ülkede merkez bankaları para sıkılaştırma eğilimine girdi. FED başkanı Paul, 30 kasımdaki konuşmasında parasal sıkılaştırmayı haziran 2022’den birkaç ay önceye çektiğini ifade etti. Gelecek yıl küresel likitide koşullarının bu yıla göre daha sıkı olacağını daha şimdiden öngörebiliriz” dedi.
Denizcilik piyasalarını değerlendiren Başkan Kıran, “Baltık Kuruyük endeksi 7 ekim 2021’de 5 bin 650 ile 2009 yılından bu yana en yüksek seviyesini gördükten sonra düşüş eğilimine geçmiş, kasım ayı başında 3 bin seviyesi altına düşmüştür. Endeks aralık ayı başında yeni varyant endişesiyle ülkelerin, yeni virüsün görüldüğü ülkelere sınırlarını kapamasının da etkisiyle tekrar 3 bin seviyesinin üzerine çıktı. Baltık kuruyük endeksi 3 aralık günü kasım ayının son iş gününe kıyasla yüzde 14.6 artış gösterdi” dedi.
Konteyner piyasasını yorumlayan ve dökme yük piyasasında toparlanma olmasına rağmen ekim ayı sonunda tekrar düşüşe geçtiğini hatırlatan Başkan Kıran şöyle konuştu: “Kasım ayının son haftasına kadar geçen bir aylık süreçte yüzde 21,5 azalış göstererek haziran ayı seviyelerine geri dönmüştür. Aralık ayının ilk haftasında ise tekrar yüzde 12’lik bir artışla yükselişe geçti. Konteynerde piyasa görünümündeki karmaşıklıklara rağmen kısa vadeli beklentiler olumlu görünmekte ve 2020 yılında TEU bazında yüzde 1.2 oranında azalan konteyner ticaretini 2021’de yüzde 6.6 oranında artması beklenmektedir. Diğer yandan konteyner gemisi arzında TEU bazında 2020 yılındaki yüzde 2.9’luk bir büyümenin ardından 2021 ve 2022 yıllarında sırasıyla yüzde 4.3 ve 3.8 büyüme konteyner piyasasında beklenmektedir.”
“İhracatta ve Ekonomide Tarihi Büyümeleri Yaşadık”
Türkiye ekonomisine dair birtakım değerlendirmelerde bulunan ve “Ülkemiz ekonomisine döndüğümüzde çeşitli açılardan önemli zirveler yaşandı. Bir yanda enflasyonda ve döviz fiyatlarında yüksek sıçramaları gördük; diğer yanda ise ihracatta ve ekonomide tarihi büyümeleri yaşadık” diyen Başkan Kıran, “Kasım ayında ihracat bir önce yılın aynı ayına göre yüzde 33.44 oranında artarak yaklaşık 21,5 milyar Dolar olarak gerçekleşti. İhracatımız Ocak-Kasım 2021’de geçen yılın aynı döneme kıyasla yüzde 33.8 artarak 203 milyar 141 milyon Dolara çıktı. Bu rakamlardan da anlaşılacağı üzere yılı çift haneli bir büyümeyle kapatma olasılığımız artmış görünüyor. Ağırlıklı olarak imalat sanayi ve ihracata dayalı bir büyüme ile yılı tamamlıyoruz. Ekonomimiz, taşınmadan lojistiğe tüm bileşenleri ile sanayi üretimi ve ihracatı destekleyerek başta Avrupa olmak üzere dünya pazarlarına yüksek standartta ürün arzı gerçekleştirmekte ve rekabet gücünü göstermektedir. İhracatta artan Pazar payının önümüzdeki dönemde de devam etme olasılığı yüksek görünmektedir. Bununla birlikte döviz kurlarında dalgalanmanın ekonomimizde enflasyonist baskıların ciddii biçimde arttığını izliyoruz. Rekabet gücümüzün korunması açısından öngörülebilirlik ve maliyet baskısını kontrol altında tutmak son derece önemli olmaya devam ediyor. Bu çerçevede döviz kurları, faiz oranları ve enflasyon arasındaki dengelerin ve istikrarın sağlanması yakaladığımız bu hızlı büyümenin sürdürülebilirliği açısından büyük önem arz etmektedir” diye konuştu.
Başkan Kıran’dan Yeni Bakan Nurettin Nebati’ye Tebrik Mesajı
Aralık ayı başında ekonomi yönetiminde önemli bir değişiklik yaşandığını ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Nurettin Nebati’nin atandığını hatırlatan Başkan Kıran, “Görevini devreden sayın Lütfi Elvan’a sektörümüz adına teşekkürlerimi sunuyorum. Bugüne dek denizcilik sektörünün sorunları ile yakından ilgilenen ve çözümü noktasında desteklerine yakından şahit olduğumuz yeni bakanımız Nurettin Nebati’ye de yeni görevinde başarılar diliyor, ülkemiz için hayırlı olmasını temenni ediyorum. Bu vesileyle sayın bakanımızın ilk mesajını çok kıymetli buluyor; bizlere yatırım, üretim ve ihracat artışını tetiklemek ve bu sayede cari açık ve dış borç gibi kronik sorunlarımızın tamamen bertaraf edilmesi, istihdamın arttırılması yönünde her türlü desteğe hazır olduğumuzu belirtmek istiyorum” dedi.
Geçtiğimiz ay gemiadamları ve kılavuz kaptanlar yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına ilişkin hazırlanan yönetmelik taslağı ile ilgili olarak meclis üyelerine bilgi veren Başkan Kıran şöyle devam etti: “Odamızın yanı sıra aralarında Milli Eğitim, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Sağlık, Milli Savunma Bakanlıkları ve YÖK’ün ilgili birimleri, Mersin Deniz Ticaret Odası, Türk Armatörler Birliği ile Türkiye Denizciler Sendikası’nın da yer aldığı çok sayıda kuruma iletilerek 30 gün içerisinde oluşturulacak görüşlerin bildirilmesi talep edildi. Söz konusu taslağı tüm üyelerimize ve müzahir kuruluşlarımıza gönderdikten sonra aldığımız yanıtlar yönetim kurulumuzda değerlendirildi. Yönetim kurulumuz bahse konu yönetmeliğe ilişkin talepleri ülkemiz menfaatleri ve sektörümüzün gelişimi, tarafı olduğumuz uluslararası sözleşmelerde yapılan değişikliklerin iş mevzuatımıza aktarılması eşitlik, tecrübe ve liyakat ilkelerine uygunluk, kazanılmış haklar ve gemi işleten firmalarımızın ihtiyaçlarını esas alarak inceledim. Sonuçta 12 maddeye ilişkin değişiklik tekliflerimiz gerekçeleriyle birlikte resmi bir yazıyla Denizcilik Genel Müdürülüğü2ne iletildi. Yazımızda ayrıca üyelerimiz ve muzahir kuruluşlardan gelen talepler doğrultusunda mevcut yönetmeliğe ilave edilmesi talep edilen 8 maddeye ilişkin görüş ve değerlendirmelerimize de yer verdik. Diğer taraftan yine denizcilik genel müdürlüğü tarafında odamıza 16 Kasım tarihli yazı ile gönderilen deniz yoluyla yapılacak düzenli seferlere dair yönetmelik taslağına ilişkin odamız görüşü de şu an hazırlanmakta olup süreç içerisinde bakanlığa gönderilecektir. Önümüzdeki süreçte her iki yönetmelikte yapılması planlanan değişikliklerin odamız görüşleri doğrultusunda gerçekleştirilmesi hususunu dikkatle takip edeceğiz” dedi.
Başkan Kıran: Deniz Ticaret Odası Olarak Eğitim Birinci Önceliğimiz
İMEAK Deniz Ticaret Odası olarak birinci önceliklerinin eğitim olduğunu vurgulayan ve bu çerçevede mesleki eğitimin geliştirilmesine yönelik projelere katkı sağlamaya devam ettiklerini belirten Başkan Kıran, “Son olarak Milli Eğitim Bakanlığı ile hazırlık çalışmalarını sürdürdüğümüz mesleki ve teknik eğitimi geliştirme iş protokolünde son aşamaya geldik. Çalışmanın nihayete ermesiyle Milli Eğitim Bakanlığı ile Odamız arasında çerçeve protokol, bu çerçeve protokolüne bağlı olarak da işletmelerle ilgili okullar arasında alt protokoller düzenlenebilecektir. Milli Eğitim Bakanlığı ile yapacağımız protokolde Odamız iş birliğinde sektörde meydana gelen gelişmeler ile eğitim sisteminin eş güdümünün sağlanması halen sektörde çalışan deniz çalışanlarının öğretim programlarının oluşturulması ve belgelendirilmesi suretiyle ihtiyaç duyduğu nitelikli iş gücü ihtiyacının karşılanması ve istihdama katkı sağlanması amaçlanmaktadır” diye konuştu.
Vira Haber