Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. Mustafa Sarı, deniz suyunun geçen yaza göre 1-2 derece daha fazla ısındığını, eylül-ekim, hatta kasım ayında balıkların rahatça göç edebileceği kadar soğukluğa ulaşmayacağını belirterek, "Toplu büyük av veren sürüler Karadeniz'den daha geç girecektir Marmara'ya. Bunu 'erken tahmin' olarak ifade edebiliriz. Esas itibarıyla ağustos ayının sonunda net bir şekilde bunu söyleyebiliriz." dedi.
Prof. Dr. Sarı, Türkiye'de balıkçılığın yüzde 70'ten fazlasının Karadeniz, yüzde 12-13'ünün Marmara, yüzde 12-13'ünün Ege, çok az bir kısmının da Akdeniz kaynaklı olduğunu söyledi.
Karadeniz'deki kıymetli türlerin tamamına yakınının Marmara bağlantısı olduğunu, bunların yazı Karadeniz'de geçirip, üremeyi orada yaptıklarını, sonbahar ile sular soğumaya başladığında boğaza indiklerini, kışı boğaz ve Marmara'da geçirdiklerini, ilkbaharda ise suların ısınmasıyla tekrar Karadeniz'e göç ettiklerini anlatan Sarı, palamut, lüfer kolyoz ve uskumrunun bu balıkların başında geldiğini belirtti.
Sarı, göç eden türlerin popülasyonunda dalgalanmaların beklenen bir durum olduğunu ancak av miktarının beşte bir, onda bir seviyelerinde düşmesinin ciddi bir durum oluşturduğunu vurgulayarak, "Uskumruda bir kıpırdama gördük ama bunun dışındaki durum hiç de iç açıcı değil. 2016 yılı avcılık sezonunda Bandırma Balık Hali'ne 500 bin çift kadar palamut gelmiş, geçtiğimiz sezona baktığımız zaman 50 bin civarına düşmüş. Burada ciddi bir sinyal söz konusu." diye konuştu.
"Deniz ısınıyor"
Aşırı avlanma ve kirliliğin balık popülasyonunu azalttığını ancak iklim değişikliğinin etkilerinin de denizlerde çok net olarak görüldüğünü dile getiren Sarı, şöyle devam etti:
"Kızıldeniz göçmeni dediğimiz türler Süveyş Kanalı'ndan Akdeniz'e girdi. Bunlar su sıcaklığına bağlı olarak ilerlemeye başladılar. Kuzey'e doğru sürekli çıkmaya başladılar. Biz en son bu türlere Marmara Denizi'nde rastladık. Bu çok büyük tehlike. Kızıldeniz göçmeni balıklar yukarıya doğru geliyorsa bu, 'deniz ısınıyor' işareti. Isındığının kanıtı olarak Meteoroloji Genel Müdürlüğünün sayfasında Marmara Denizi'ne ait analizler var. 1970-2017 yılına ait veriler var. 1970'lerde 15 santigrat derece olan ortalama sıcaklık, 16,2 santigrat dereceye çıkmış. Deniz ısınıyor, 2017 yılı verilerine baktığımız zaman 8 Temmuz’unda Bandırma Körfezi’ndeki ortalama sıcaklık 24 santigrat derece, Erdek Körfezi'ndeki ortalama sıcaklık ise 23 santigrat derece. 2018 yılı verilerine baktığımız zaman Bandırma Körfezi'nin ortalama sıcaklığı 26 santigrat derece, geçen seneye göre artmış. Erdek Körfezi'nde ise 25,5 santigrat derece. Yani bir yıllık periyot içinde bile temmuz ayında 1-2 derecelik bir artış var."
"Balıklar sürü oluşturmayacak ya da küçük sürüler oluşturacak"
Sarı, bütün bu gelişmelerin anlamlı olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Deniz bu yaz geçtiğimiz yaza göre daha fazla ısındı. Tersinden ifade edersek sonbaharda daha yavaş soğuyacak. Balıkçılık bakımından bir anlamı var mı? Evet var. Sular soğumadığı sürece Karadeniz'den gelecek balık göçleri başlamayacaktır. Toplu büyük av veren sürüler Karadeniz'den daha geç girecektir Marmara'ya. Bunu 'erken tahmin' olarak ifade edebiliriz. Esas itibariyle ağustos ayının sonunda net bir şekilde bunu söyleyebiliriz. Ama şu anda veriler bunu gösteriyor. Yani bu derece ısınmış bir deniz eylül-ekim, hatta kasım ayında balıkların rahatça göç edebileceği kadar bir soğukluğa ulaşmayacak, balıklar sürü oluşturmayacak ya da küçük sürüler oluşturacaklar. Buna bağlı olarak da avcılığın beklediğimizden daha az olma ihtimali söz konusu."
Prof. Dr. Sarı, bu yüzden gelecek av sezonu için balıkçıların büyük beklentilere girmemesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Vira Haber