Ukrayna’da yaşanan olaylar nedeniyle Akdeniz’deki ABD savaş gemilerinin rotasını boğazlara doğru çevirdiği bildirildi. Tuğamiral Türker Ertürk, Montrö’nün Karadeniz’de sınırı bulunan ülkelerin güvenliği olduğunu ifade etti.
16 gün önce izin almalıydılar
Yunanistan’ın, savunma ve askeri haberlerin yer aldığı ‘kronos.gr’ sitesi de diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberinde, Amerikan 6’ncı Filosuna bağlı savaş gemilerinin, Yunanistan açıklarından Çanakkale Boğazına yöneldiğini öne sürdü.
Montrö anlaşmasına göre Karadeniz’de kıyısı olmayan ülkelere ait savaş gemilerinin Karadeniz’e geçiş yapabilmesi için 16 gün önceden izin alması gerekirken gemilerin boğazlara doğru hareket ettiğine ilişkin iddiaların yoğunlaşması “AKP Montrö’de taviz mi veriyor?” sorularına yol açtı.
‘ABD Montrö’yü zorlayabilir’
Ukrayna’daki gelişmeleri değerlendiren eski Donanma Komutanı Ora. Nusret Güner, Ukrayna’da yaşananların son yılların en önemli olayı olduğunu belirterek, “Kırım Rusya açısından çok önemli. Rusya Kırım’dan vazgeçemez. Karadeniz’deki deniz gücünün tamamına yakını orada” dedi.
Montrö’nün Karadeniz’de kıyısı olmayan ülkeler açısından sınırlar getirdiğini kaydeden Ora. Güner, “Yabancı ülke savaş gemileri Karadeniz’de 21 günden fazla kalamaz. Ama ABD Montrö’yü zorlama çabasına girebilir. Gürcistan’da yaşanan olaylar sırasında, Rusya’nın Gürcistan’a müdahalesi döneminde bazı zorlamalar yaptı. Ama Deniz Kuvvetlerinin kararlılığı sonrasında Montrö deldirilmedi. Türkiye ABD isteklerine izin vermedi” dedi. ABD’nin Karadeniz’e girme konusunda sürekli denemeler yaptığını vurgulayan Güner, Montrö’nün Karadeniz’de kıyısı olan ülkelerin güvencesi olduğunu bildirdi. Ora. Güner Türkiye ve Rusya’nın iyi ilişkiler kurmasının iki ülkenin de lehine olduğunu ifade etti.
Rusya savaş gemilerini Karadeniz’e çekiyor
Bu arada Rusya’nın Akdeniz’deki savaş gemilerinin bir kısmını Karadeniz’e çekmeye başladığı gözlendi. Dün Çanakkale Boğazı’ndan iki 2 Rus savaş gemisinin geçiş yaparak Karadeniz’e doğru yol aldığı gözlendi. Suriye’deki savaş nedeniyle Akdeniz’de bulunan 150 borda numaralı Saratov ile 156 borda numaralı Yamal adlı iki savaş gemisi saat 16.00’da Ege Denizi’nden Çanakkale Boğazı’na giriş yaptı. Sahil Güvenlik Komutanlığı’na ait bir botun refakat ettiği savaş gemileri Marmara üzerinden İstanbul Boğazına yöneldiği belirlendi.
‘Montrö Karadeniz’in güvenliği’
Emekli Tuğamiral Türker Ertürk de Montrö anlaşmasına dikkat çekti. Ukrayna’da yaşanan gelişmeler bahane edilerek Montrö’nün delinmemesini isteyen Ertürk şu görüşleri savundu:
“Türkiye Montrö’yü titizlikle uygulamalıdır. Montrö bir delinirse her şey kontrolden çıkar. Türkiye bugüne kadar birçok kez sıkıntılarla karşılaştı. Ama Montrö konusunda hep direndi. Montrö Karadeniz ülkelerinin güvenliği. Türkiye’nin çıkarları ile Rusya’nın çıkarları da ortak.
Montrö delinmemeli
Emekli Büyükelçi ve Türkiye’nin eski NATO Daimi Temsilcisi Onur Öymen Ukrayna’daki gelişmeleri ve ABD savaş gemilerinin Boğazlar’a doğru hareket ettiği iddialarını şöyle değerlendirdi: “Büyük devletler birbirlerine kılıç sallasalar da ABD’nin Rusya ile savaşa gireceğini sanmıyorum. Buna rağmen Türkiye çok dikkatli olmalıdır. Montrö’yü kesinlikle deldirmemelidir. Türkiye bir dayatma ile karşı karşıya gelirse ve dayatmayı kabul ederse sonu felaket olur. Avrupa ülkelerinin nasıl bir tutum alacağı belli değil. Avrupa enerji ihtiyacını Rusya’dan alıyorlar. Yani Rusya’dan çıkarları var. ‘Soğuk Barış’ dönemine giriyoruz. Ülkeler arası ilişkiler giderek soğuyor.”
virahaber.com