Yaz aylarında gölde oluşan alg patlamaları ve balık ölümleriyle gündeme gelen Bafa Gölü, şimdi de beyaz köpükler saçarak adeta ölümünü ilan ediyor.
Uzmanlar gölde şimdiden ortaya çıkan beyaz köpüklerin yaz aylarında yaşanacak daha büyük tehlikenin sinyali olduğu konusunda uyarırken, göldeki kirliliği yıllardır izleyen yetkililer ise sadece açıklama yapmakla yetiniyor. SDÜ Öğretim Üyesi Kesici, durum normale dönünceye kadar Bafa'nın sularının kullanılmasına ve hayvanlara içirilmesine izin verilmemesi gerektiğini söyledi.
Bafa Gölü Sonunda İsyan Ederek Köpürdü
Doğasıyla, tarihiyle, kuşlarıyla, yılan balıklarıyla, geleneksel yaşamlarını sürdüren otantik köyleriyle Türkiye'nin cennet köşelerinden biri olan Aydın ve Muğla ileri sınırında bulunan Bafa Gölü ve çevresi, ilgisizlik ve ihmalin kurbanı oldu. Kuşadası Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD), bir süredir Bafa Gölündeki hızlı yok oluşu durdurabilmek için çalışmalar yürütüyor. EKODOSD, son iki yıldır yaz aylarında meydana gelen ekolojik bozulmalar sonucunda gölün renginin yeşile dönüşmesi karşısında konuyu bilim insanları ve ilgili kurumlara bildirdi. Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) ve Ege Üniversitesi'nde görevli bilim insanları ve Aydın Valiliği tarafından oluşturulan komisyonun tarafından yapılan çalışmaların ardından, gölün yeşil renge bürünmesine Mavi-yeşil alglerden (siyanobakteri) toksik-(Nodularia spumigena)nın neden olduğu tespit edildi. Ancak 584 kilometrekarelik modern yaşamın tüm kirliliğini sırtına yüklenen, tüm sorunlarına karşın kış aylarında verilen sudan başka çare bulunamayan Bafa Gölü, sonunda isyan ederek köpükler saçmaya başladı.
ŞAMPUANLA KÖPÜRTÜLMÜŞ GİBİ
Yedi yıldır Bafa Gölü’nü gözlemleyerek değişimlerini takip eden EKODOSD yetkilileri beyaz köpükler saçmaya başlayan gölde bugüne kadar ilk kez böyle bir manzarayla karşılaştıklarını belirterek, "rüzgârın gölü harekete geçirmesiyle birlikte, Bafa Gölü’nün Serçin bölümünde oluşan beyaz yolların kıyıya doğru hareket ettiğini gördük. Kıyıda biriken köpükler adeta kar yağmış gibi bir görüntü oluşturmuştu. Banyo küvetindeki suyun şampuanla köpürtülmüş hali gibi duran gölde inanılmaz görüntüler oluştuğunu tespit ettik" açıklamasında bulundu.
Yard. Doç. Dr. Kesici: 'Bafa Gölü, Menderes'in Çöp Ve Atık Alanına Dönüştü'
Derneğin bilim danışmanlığını da yürüten SDÜ Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Erol Kesici ise Bafa Gölü'nün yıllardır Büyük Menderes Nehri’nin endüstriyel ve kültürel ötrofikasyon atıklarıyla çöp ve atık alanına döndüğüne işaret ederek "radikal çözümler alınmaması sonucunda, bu mevsim yağışlarla suyu yaz aylarına nazaran daha temiz olması gerekirken, Bafa Gölü’nün en hassas kesimlerinden olan Serçin kesiminde göl kirlilikten köpürdü" değerlendirmesinde bulundu.
Yapılan araştırmalar sonucunda sularda kirlilik nedeni olan iç ve dış yüklerin belirlendiğini kaydeden Kesici, bunun yanı sıra göllerde bu tip köpüklenmelerin planktonların parçalanarak protein içeriklerinin açığa çıkması sonucunda da oluşabildiğine işaret etti. Analiz için vakit kaybetmeye gerek olmadığının altını çizen Kesici, "Bafa Gölü yazın yeşile boyanarak, kışında köpürerek kirlendiğini dışa vurmaktadır. Neler yapılabileceği konusunda bilim insanları ve EKODOSD’un geçtiğimiz yıllarda yaptığı çalışmalar, ilgili kurumlara aktarılmıştır. Havza toprakları, aynı zamanda yer altına suyun deposunu oluşturan akiferlerin giriş kapılarıdır. Dere ve çay yatakları doğal taşıma kanallarıdır. Sellerin ve su taşkınlarının olmaması için yağışlarla gelen yüzey sularını denizlere ve göllere taşıyarak felaketleri önlerler. Bu nedenle kirlilik ve yaşanan üzücü felaketlerin yaşanmasının nedeni binlerce-milyonlarca yılda oluşan doğal su akış sistemlerine insanların birçok nedenlerle yaptıkları bilinçsiz müdahaleleridir. Ekonomi ve ekolojinin uyum içerisinde planlanmamasının sonuçlarıdır. Selleri, su taşkınları engelleyen yer altı su bağlantılarını oluşturan toprakların yol, yerli yersiz asfalt, taş kaplamalarla, topraksızlaştırma, toprağın su emiş ve arıtma düzeyinin yok edilmesine neden olmaktadır" görüşünü dile getirdi.
Beyaz Köpükler Yaz Aylarındaki Felaketin Habercisi
Köpüklenmenin görüldüğü sularda her türlü bakteriyolojik etkenin bulunması nedeniyle, suların kullanımına ve hayvanlara içirilmesine, durum normale dönünceye kadar izin verilmemesi gerektiği uyarısında bulunan Kesici, "Bafa Gölü’nün iyileştirilmesinde öncelik biyolojik temizlenme yöntemleriyle gerçekleştirilmeli bu yöntem doğal olan göllere doğal bir müdahale şeklidir. Yağışların en bol olduğu bir kış yaşamamıza ve daha Mart ayında olmamıza rağmen göl suyundaki renk ve köpüklerdeki değişimlerin, yaz ayında yaşanacak tehlikenin sinyalini şimdiden verdiği görülmektedir" dedi.
'Sorunun Çözümünü Bilime Bırakın'
Kentsel atık birikintileriyle karasal alanlardan aşırı oranda gelen yağış sularında azot, fosfor, nitrojen ve diğer besin maddeleriyle oluşan kirliliğin oldukça fazla olduğuna dikkat çeken Kesici, "toprağın ve sulak alanların bunu absorbe-emme, filtre etme, dönüştürme gücünün yok olması ve zaten kirlilik yükü fazla olan su kaynaklarının kiri arıtmaları söz konusu olamayacağından sularda kirliliğin göstergeleri koku ve köpüklenme olarak belirgin bir şekilde gözlenmektedir. Doğal sutaşıma kanalları (dereler-çaylar) tahrip edilmemeli, yüzey sularının toplama alanları olan dere yatakları daraltılmamalı, barajlardaki su kapasiteleri ve sorunları giderilmelidir. Bafa Gölü’nün sorunlarının çözümü zamana değil, doğasının iyileştirilmesi bilimsel yöntemlere bırakılmalıdır" diye konuştu.
Acil Çözüm Çağrısı
Büyük Menderes Nehri'nin Dinar'dan çıkıp Ege Denizi’ne ulaştığı güzergah boyunca, kentlerin ve tarımsal kirliliğin yarattığı tehditlerin kaldırılarak Bafa Gölü'ndeki ekolojik yapının daha çok zarar görmemesi için bir an önce harekete geçilmesi gerektiğini vurgulayan Kesici, "geçtiğimiz yaz yeşile boyanan, bu kış beyaza dönen gölün önlem alınmadığı takdirde ne renk olacağı belirsizdir. İlgili kurumlar, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve yöre insanları elbirliğiyle Bafa Gölü için bir araya gelinmeli ve bilinen etkili çözümlerin gereği acil olarak yapılmalıdır" çağrısında bulundu.
virahaber.com / Atlas