Salih Zeki Çakır, İMEAK DTO Aralık ayı olağan toplantısında Rusya krizini deniz taşımacılığı perspektifiyle değerlendirdi. Rusya krizi sebebiyle deniz taşımacılığı yapan armatörlerin etkilendiğini belirten Çakır, konu ile ilgili şunları söyledi: “Koster Armatörleri ve İşletmecileri Derneği olarak Rus limanlarında personelin ve işletmelerin maruz kaldığı muameleyle alakalı kamuoyunda bir bilgilendirme yaptık. İlgili bakanlıklara ve TOBB'a durumları bildirdik. Şu aşamada personel deniz teamüllerine uymayan davranışlara muhatap olmaktadır. Personelden idrar tahlili alma yoluna bile gidilmiştir. Çeşitli eksiklikler tespit edilmekte ve bu eksiklikler giderilene kadar gemilerin limanda bağlı kalmasına sebep olunmaktadır. İkinci bir uygulama ise, armatörler neyle karşılaşacaklarını tam olarak bilemediklerinden Rus limanlarına gitmemeyi tercih etmektedir. Hepinizin malumu, bu bölgede son çeyrekte navlunlar artış gösterir. Bu ortalama ile armatörler yılı belli bir getiriyle kapatırlardı. 2015 yılında zaten geçen yıla nazaran %20-25 oranında navlunlar düşük düzeyde seyretti. Rusya-Türkiye ilişkileri ise bu duruma adeta tuz biber ekti. Şu anda onlarca gemi, farklı limanlarda farklı yüklerle oldukça düşük navlunlarla boğuşmak durumunda kalmıştır. Bunların detaylı çalışılması lazım.”
Türk filosu çekilirse navlun fiyatlarında artış olur
Türkiye ile Rusya arasındaki taşımalar hakkında bilgi veren Çakır, Türklerin bölgedeki tonaj hakimiyetine vurgu yaparak, “Şahsi kanaatim Rusya ile Türkiye arasındaki krizden Rusların daha çok etkileneceği yönünde. Çünkü Türk filosu çekilince bu durumun navlun artışlarında ciddi bir artış yaratacağı çok açık. Bunun dikkate alınacağını temenni ediyorum” diye konuştu. Rus bayraklı gemilerin Türkiye limanlarına yılda 2400 adet uğrak gerçekleştirmekte ve karşılığında 7.2 milyon DWT ton alarak yük taşıdığını belirten Çakır, bunun 5.8 milyonun ithalat, 1.4 milyonunun da ihracat olduğunu söyledi. Çakır, Türk sahipli gemilerin ise Rusya limanlarına yılda 4250 uğrak yaptığını ve ortalama 10 milyon DWT ton yük taşıdığını kaydetti. “Zaten Türk armatörler bu bölgenin yüklerini taşıyor. Şu rakamlar da Türklerin Rusların yüklerini de taşıdığını gösteriyor” diyen Çakır, “Şu an resmi olarak ithalat ve ihracatta bir yasak olmamasına rağmen durum ortada. Eğer ilişkilerde düzelme olmazsa 1 Ocak'tan itibaren resmiyet kazanacağı söylenmekte ve böylece durum daha da vahim bir duruma gelecektir” ifadelerini kullandı.
"Kapsamlı bir rapora ihtiyacımız var"
Rusya krizinin milli bir mesele olduğunu ifade eden Çakır, krizle ilgili sektöre yönelik çözüm önerilerinde bulundu ve şunları söyledi: “Biz ülkemizin nasıl nimetlerinden istifa ediyorsak bu anlamda ortaya çıkan sıkıntıyı da doğal olarak paylaşacağız. Burada yapılması gereken, ekonomi ve siyaset yapıcıların önüne sağlıklı rakamlar koyabilmek oda bünyesinde ilgili tarafların katılımıyla oluşturulacak bir çalışma komisyonu kurulmasıdır. Yetkili makamlara birinci dereceden net bilgiler verilmesi bana göre odamızın sorumluluğundadır.”
Denizciliğin farkındalık yaratarak sorunları dile getirmesi gerektiğini belirten Çakır, şöyle konuştu: “Kriz çıktığından beri diğer sektörlerin temsilcileri görsel ve yazılı basında sorunlarını dile getirmekte ve sadece bir kısmı çözüm önerisi sunabilmektedir. Armatörler açısından da neler yapılabileceği ile ilgili bir ortak akıl toplantısının yapılması elzem. Navlun yoksa gerisi teferruat. Bu anlamda birbirine ilintili ve bağlı bir endüstriyiz. Bu açıdan çalışma grubunun bir an önce organize edilmesi ve bu konunun uzmanlarının da iştirak ederek çözüm önerilerinin oluşturulması gerekmektedir. Kapsamlı bir rapor çalışmaya ihtiyacımız var. Muhtemelen alternatifler ne olur? İnşallah bu zarar zamanla halledilir. Telafi edilir edilmez ama neticede yapacak bir şey yok. Ülkemiz için biz gereken fedakarlıkları yaptık, bundan sonra da yaparız. Yeter ki denizciliğin de farkındalığı oluşsun.”
Gemi tutulmaları hakkında da çözüm önerisinde bulunan Çakır, “En iyi gemi pervanesi dönen gemidir” dedi ve gemi tutulmaları için bir uzlaşma komisyonunun kurulmasını önerdi. “Tutulan gemi sonrasında taraflar arasında husumet oluşmakta ve zarar büyümektedir” diyen Çakır, gönüllülük esasıyla kurulan bir uzlaşma komisyonuyla bu anlamdaki krizlerin çözülebileceğini ifade etti.
ViraHaber.com