ABD'de Batı Teksas ham petrolünün varil fiyatı dün 89,35 dolar ve Avrupa'da Brent tipi ham petrolün varil fiyatı 91,85 dolarla finansal krizin etkili olmaya başladığı Ekim 2008'den bu yana en yüksek düzeyini gördü.

Petrol fiyatının yükselmesinde, ABD dolarının değerinin düşmesinin yatırımcıları, petrol gibi diğer emtia mallarına yönlendirmesi, Avrupa'da ve ABD'nin bazı kesimlerinde etkili olan soğuk hava koşullarının ısınmada kullanılan yakıtlara talebi yükseltmesi ile küresel ekonomideki toparlanmanın petrole olan talebi artırması etkili oldu.

ABD ham petrolünün varil fiyatı ocak ayı teslimi dün 89,35 dolarla Ekim 2008'den bu yana en yüksek seviyesine yükseldikten sonra geriledi ve gün içinde 1,19 dolar artışla haftayı 89,19 dolardan kapattı. Hafta içinde son üç günde yüzde 6 oranında yükselen ABD ham petrolünün varil fiyatı haftanın tamamında ise yüzde 6,48 değer kazandı.

Brent tipi ham petrolün varil fiyatı ocak ayı teslimi de 91,85 dolarla Ekim 2008'den bu yana en yüksek değerine ulaştı. Brent tipi ham petrolün varil fiyatı gün içinde ise 1,12 dolar artışla 91,80 dolardan haftayı tamamladı.

New York'ta MF Global şirketi analisti Andy Lebow, ham petrol fiyatlarının yükselişini ABD ve Avrupa'daki soğuk hava koşullarının ısınmada kullanılan yakıta olan talebi yükseltmesi ve ABD dolarının değer kaybetmesinin etkilediğini ifade etti. Dün ABD'de ısınmada kullanılan yakıtın fiyatı yüzde 1,3 yükseldi.

Ayrıca ABD'de dün, kasım ayı işsizlik oranının yüzde 9,8'e çıktığının açıklanması doların önemli para birimleri karşısında yüzde 1,4 değer kaybetmesine yol açmıştı.

Ham petrol fiyatları her ne kadar yükselse de halen küresel finansal krizden önceki seviyelerinin yüzde 40 altında seyrediyor.

Temmuz 2008'de ABD ham petrolünün varil fiyatı 147,27 dolar, Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da 147,50 dolarla tüm zamanların en yüksek değerini almıştı.

Petrol fiyatı gelecek yıl 100 doları aşacak

Dört büyük banka bu hafta, petrol fiyatlarıyla ilgili uzun vadeli görünümlerinde fiyatların yukarı doğru gideceği tahminini yaparken, Goldman Sachs bankası küresel ekonomideki toparlanmanın beklenenden hızlı olduğu gerekçesiyle petrol fiyatının gelecek yıl 100 doları aşacağını öngörüyor.

Deutsche Bank, JP Morgan ve Societe Generale bankası da petrol fiyatlarının artacağı yönünde görüş bildirmişti.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütünün (OECD) enerji kolu Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), geçen ay açıkladığı 2010 Dünya Enerji Görünümü raporunda Çin ve diğer gelişmekte olan ekonomilerin yüksek talebi nedeniyle küresel petrol üretiminin 2035 yılında zirveye yaklaşacağını, aynı yıl petrol fiyatının da 200 doları aşacağını belirtmişti.

IEA'nın, 2010 Dünya Enerji Görünümü raporunda, küresel petrol üretiminin gelecek 10 yılda yatay seyir izleyeceği belirtilerek, ''toplam üretim 2035 yılından önce zirve yapmayacak, ancak zirveye yaklaşacak. Petrol fiyatı 2015'te 100 doları ve 2035'te ise 200 doları geçecek'' denilmişti.

Enerji talebinin 2035 yılına kadar yüzde 36 artmasının beklenmesi yüzünden hükümetlerin petrol fiyatlarındaki artıştan kaçınmaları için verimliliği daha fazla artırmaya ve yeşil teknolojileri desteklemeye ihtiyacı olduğuna işaret edilen raporda, fosil yakıtların enerji tüketiminde egemenliğini sürdürerek, dünya enerji ihtiyacının yüzde 80'ini karşılayacağı ifade edilmişti.

Elektrik üretimi için 2010-2035 döneminde 5,7 trilyon dolar yatırıma ihtiyaç olduğu, bioyakıtlar için ise 335 milyar dolara ihtiyaç duyulacağına dikkati çeken IEA, 2008 yılında 3,1 trilyon metreküp olan doğalgaz tüketiminin de 2035 yılında yüzde 44 artarak 4,5 trilyon metreküpe çıkacağını tahmin ediyor.

AA