İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) öğrencileri ABD’de yapılan ‘solarsplash’ (güneş enerjisi ile çalışan tekne) yarışlarından dünya üçüncüsü olarak döndü.

Öğrenciler, Iowa Eyaleti Waterloo kenti yakınlarındaki George Wyth Doğa Parkı’nda yapılan yarışlara İTÜ Gemi İnşaat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Yücel Odabaşı’nın adını verdikleri tekneleri ‘Odabaşı’yla katıldı. 13 kişiden oluşan İTÜ ekibi, motoru güneş enerjisi ile çalışan teknelerinde, Rusların geliştirdiği bir tekniği kullandılar. Söz konusu yarışlarda hava yağlama adlı sistem ilk kez bir güneş enerjili teknede kullanılmış oldu.

Şanssızlıklar oldu
Öğrenciler geçen mayıs ayında teknelerini ABD’ye götürecek gemiye yükledi. 1 Haziran’da yarışın düzenlendiği Waterloo kentine giden öğrencilerin yakasını şanssızlık bırakmadı. Tekneleri gümrüğe takıldı, testler aksadı. Yine de binlerce kilometre öteden gidip çoğu ABD’li 22 takım arasında üçüncü olmayı başardılar. En iyi sistem tasarımı, tasarım, slalom (manevra) etabı birinciliği, Sprint (hız) etabı ikinciliği, en iyi ikinci teknik rapor ödülü olmak üzere beş katogoride ödül alarak Türkiye’ye döndüler.

2007’den beri gidiyorlar
İTÜ öğrencileri ilk kez bu yarışa 2007 yılında, Yonca Onuk tersanesinde yaptırdıkları ve Çanakkale savaşının mayın gemisi olan Nusrat’ı isim olarak seçtikleri tekneyle katılmışlardı. ABD’nin Arkansas eyaletinde düzenlenen 14. Solarsplash yarışmasında 6 kişilik İTÜ ekibi, dünya üçüncülüğü ve çeşitli dallarda 6 ödülle İstanbul’a dönmüşlerdi. İTÜ’lü öğrenciler, 2008 yılında Muavenet adını verdikleri ikinci tekneleriyle bu kez ABD’ye dünya şampiyonluğu hedefiyle gitmişlerdi. Bir ABD gemisi tarafından yanlışlıkla vurulan ve 5 Türk denizcisinin şehit olduğu geminin adını taşıyan tekneyle ikincilik ve 10 ödül alarak Türkiye’ye dönmüşlerdi.

Nasıl çalışıyor
TEKNENİN üzerinde bulunan güneş panelleri ile toplanan enerji regüle edildikten sonra bataryalarda depolanıyor. Bataryalardaki enerjiyle elektrik motoru çalıştırılıyor. Böylece güneş olmasa da tekne yol alabiyor. Depolanan enerjiyle 3-4 deniz mili süratle 4 saat süresince yol yapmak mümkün.

Saatte 25 mil yapıyor
İTÜ Güney takımının 2011 yarışı için hazırladığı teknenin adı Odabaşı. Tekne ismini 2009 yılında ölen İTÜ Gemi İnşaat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yücel Odabaşı’ndan alıyor. Teknenin yapımında Odabaşı’nın akademik çalışmalarından da yararlanıldı.

İTÜ Güneş Takımı 13 kişiden oluşuyor. Ekipte gemi inşaat, makine ve kontrol mühendisleri gibi çeşitli disiplinlerden öğrenciler bulunuyor. Gemi inşaat mühendisleri teknenin tasarımı, dümen ve sevk sistemini hazırlarken, makine mühendisleri motorla ilgileniyor. Kontrol mühendisleri ise geliştirdikleri özel yazılımla teknenin sudaki performanısını kıyıdan izleyebiliyor.

F1 araçlarında olduğu gibi teknedeki telemetre akıntı, motor ve enerji performansını kıyıya iletiyor. Kıyıda bulunan ekip üyeleri yarışta izlenecek stratejiyi teknenin kaptanına iletiyor.

Tek kişilik 6 metre boyundaki tekne saatte 25 deniz mili hız yapabiliyor. 25 mil deniz otobüslerinin süratine yakın. Benzinle çalışan sürat motorları ise 90 mil sürate ulaşabiliyor.

Teknenin en önemli özelliği dünyada güneş enerjisiyle çalışan hava yağlama tekniğini kullanan ilk tekne olması. Hava yağlama sisteminde teknenin su altında kalan bölümündeki özel kanallara hava veriliyor böylece sürtünme azaltılıyor.

Bu yıl 18’inci kez düzenlenen yarış 3 ana disiplinde yapılıyor. Sprint, dayanıklılık ve slalom. Bunun dışında öğrencilere tasarım, proje gibi dallarda da ödül veriliyor.

Ertuna: Bizi en çok çabaları etkiledi

SOLARSPLASH yarışlarında İTÜ’lü öğrencilerin sponsoru olan Demirdöküm Satış ve Pazarlama Direktörü Erdem Ertuna, yarışlarda bizi en çok etkileyen arkadaşların çabası oldu” dedi. Ertuna, sponsorluk ve yarışlarla ilgili şunları söyledi: “Demirdökum Vaillant Group olarak Türkiye’ye değer katabilecek projeleri sürekli araştırıyoruz. Bize faydası olabilecek, teknik açıdan bizim geliştirebileceğimiz hem de Türkiye’ye değer katabilecek projelerle ilgileniyoruz. İTÜ ekibi bizimle temas kurdu, takımın kaptanı Metin Bey geldi projeyi anlattı. Hem ilgilendiğimiz bir sektör, hem İTÜ gibi bir üniversite olması hem de arkadaşların azimleri destek olmamızı kolaylaştırdı. Birinci, ikinci ya da üçüncü olmaları değil padok alanında Türk bayraklarının dalgalanıyor olması, gençlerimizin kendilerini ve Türkiye’yi tanıtması, bu heyecanı taşımaları esas değer. Ve bu anlamda hedefe ulaştığımızı düşünüyorum. Gelecekte yarışı Türkiye’de düzenlemek mümkün mü, bu konuda da ev sahibi üniversitede görev yapan Prof. Recai Peçen’le görüşeceğiz. Ekipte yer alan genç arkadaşlar sektörümüzde çalışmak isterse onlara kapımız açık. Dokuz Eylül takımı da fazla destek almadan yarışmaya katılmış. Türkiye’nin onları destekleyecek imkanları var, daha fazla desteklenmeleri şart.”

İTÜ’den etkilenip katıldılar Solarsplas’ta 7’nci oldular
ABD’nin Iowa eyaleti Waterloo kenti yakınlarındaki George Wyth Doğa Parkı’nda yapılan yarışlara Türkiye’den katılan ikinci ekip ise Dokuz Eylül Üniversitesi takımıydı. 3 yıldır okulda güneş enerjisi çalışmaları yapan takım, İTÜ’nün haberlerinin görünce yarışmaya katıldı. Takım en iyi çaylak ve dümen sistemi tasarımı ödüllerinin yanısıra yedincilikle Türkiye’ye döndü. THY’nin bilet desteği verdiği 12 kişilik takım yerel sponsorların desteğiyle yarışmaya katıldı. Yarışmanın evsahipliğini yapan Northern Iowa Üniversitesi’nden Prof. Recai Peçen ise Türk takımlarına büyük destek verdi. Kendi takımı, İTÜ’nün ardından 4. olan İTÜ mezunu Peçen, “Iowa’lı öğrencilerimiz de İTÜ’nün bizi kılpayı geçmesine sevindi. Güzel mücadele oldu” dedi.

Hürriyet