Dünyada aylardır yaşanan konteyner sıkışıklığı ve salgının yarattığı arz-talep dengesizliği sonrasında ülkelerin toparlanmaya başlamasıyla küresel navlun (geminin yük taşıma ücreti) fiyatlarında ciddi artışlar görüldü. Capesize, Panamax, Supramax ve Handysize gemileri için navlunun yer aldığı Baltık Kuru Yük Endeksi 10 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Bu dönemde Çin-Avrupa rotasında gerçekleşti. Fiyatlar neredeyse 4 kattan fazla arttı. ABD-Çin arasında bir 40'lık konteyner için 20 bin dolar gibi rekor rakamlar görüldü. Çin-Avrupa ve Çin-ABD arasında navlun fiyatlarının 5 ila 10 kat artması Türkiye'ye yaradı.

Lojistik Maliyeti Azaldı

Navlun fiyatları artınca Türkiye ihracatta rekabetçi bir avantaj sağlamaya başladı. Lojistik maliyetleri daha az arttı. Özellikle Avrupa Birliği ülkeleri baz alındığında örneğin Türkiye'den İtalya'ya giden bir yük için 2 bin euro ödeniyor. Çin'den İtalya'ya navlun fiyatı ise 10 bin dolara kadar çıkıyor. Son dönemde Çin'den ABD'ye konteyner taşımasında tarihin en yüksek rakamları görünüyor. ABD'deki en yoğun alışveriş sezonu öncesinde artan perakende siparişlerine küresel tedarik zincirlerine baskı da eklenince, 40'lık bir konteyner ilk kez 20 bin doların üzerine çıkarak rekor kırdı. Uzmanlar 30 yıldan fazla bir süredir taşımacılıkta böyle bir artış görmediklerini belirtiyor. Bu yüksek rakamların 2022'deki Çin Yeni Yılı'na kadar sürmesi bekleniyor. Freightos'un verilerine göre, yıllık bazda yüzde 500 artış olan bölgeler var. Sadece bir ay önce temmuz sonunda 11 bin dolar olan bir konteynerin maliyeti son olarak 20 bin 804 dolara kadar çıktı.

Frankfurt'a İki Kat Ucuz Taşıma

İstanbul Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği Başkanı Tahsin Öztiryaki, Türkiye'nin Avrupa'nın ortasına Frankfurt'a 6 bin euroya, Çinli firmaların ise 14 bin dolara mal gönderdiğini belirterek, "Avrupa Birliği'ne satışlarımız artıyor. Türkiye'nin bir diğer avantajı da karayolu ve demiryolu nakliyesi opsiyonları… Özellikle demiryolunda yapılacak yatırımlar bu avantajı daha da artıracak" diye konuştu.

İhracatı Olumlu Etkiliyor

Türkiye'de Uzakdoğu yükleri konusunda en faal denizcilik firmalarından yetkililer, Çin'den Avrupa ve ABD'ye giden yükün maliyetinin arttığını belirterek, "Bu artışların Türkiye- Avrupa ihracatına etkisi olumlu. Bu yüksek navlunlar nedeniyle daha önce armatörler ekipmanlarını Uzakdoğu'ya boş yığıyordu. Bu Türkiye için sorun oluyordu. Şimdi ise Türkiye'de de ekipman var" değerlendirilmesinde bulunuyor.

Kaynak: Sabah Gazetesi