Deniz Ticaret Odası (DTO) İzmir Şubesi Başkanı Geza Dologh, 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’nın gerçek anlamda ”bayram” olarak kutlanması için Türkiye’de bulunan liman sayısı ve mevcut limanların kapasitesinin artırılması gerektiğini bildirdi.

Dologh, yaptığı açıklamada, 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’nın, İzmir ve çevre ilçelerde coşku içerisinde törenlerle kutlanacağını belirtti.

İzmir Cumhuriyet Meydanı’nda Atatürk Anıtı’na çelenk koyulmasıyla başlayacak törenin ardından, protokol ve vatandaşların katılımlarıyla Bergama Vapuru ile İzmir Körfezi’nde gezinti gerçekleştirileceğini, bu sırada ”deniz şehitlerinin anısına” denize çelenk bırakılacağını belirten Dologh, Kurtarma-10 Römorkörünün su gösterisi yapacağını, ona çok sayıda balıkçı motorunun da eşlik edeceğini söyledi.

Dologh, DTO İzmir Şubesi tarafından Crowne Plaza’da ”Denizcilik Resepsiyonu” düzenleneceğini ifade etti.

Bir devletin kendi karasularında deniz ticareti yapabilme yetkisini, vatandaşlarına ve kendi bayrağını taşıyan gemilere has bir hak olarak tanımasına kabotaj hakkı denildiğini hatırlatan Dologh, 1926 yılında yürürlüğe giren Kabotaj Kanunu’nun, bir Türk limanından bir Türk limanına sadece Türk bayraklı gemilerin yolcu ve yük taşıması, bu gemilerde Türk gemi adamlarının çalışması, tüm kurtarma ve yardım işlerinin Türkler tarafından yapılmasına yönelik bir kanun olduğunu kaydetti.

Kabotaj Kanunu ile Türk liman ve denizlerinde yabancılara tanınmış olan her türlü yük ve yolcu taşımacılığıyla her türlü liman faaliyetlerinin Türk Bayraklı gemiler ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşına sağlandığını anlatan Dologh, şu bilgiyi verdi:

”Türk kıyılarının bir noktasından diğer noktasına yük ve yolcu alıp nakletmek ve kıyılarda, limanlar içinde veya arasında römorkaj, pilotaj (kılavuzluk) ve hangi nitelikte olursa olsun bütün liman hizmetleri, yalnız Türk Bayrağını taşıyan gemi ve taşıtlara veriliyor. Bir Türk gemisinin yabancılar tarafından kiralanarak kabotaj seferlerinde kullanılması da yasak kapsamına giriyor.

Bu hakkın, ülkemiz denizciliğine pek çok imtiyazlar sağladığı söylenebilir. Ancak, ülkede Kabotaj Kanunu’nun uygulanması için yeterli limanların olması gerekiyor. Bu noktada mevcut limanların kapasitelerinin de önemini göz ardı etmemek gerek. Peki, eğer ülkedeki limanlar yeterli değilse, kabotaj kanununa göre yük ve yolcu taşımada Türk bayraklı gemiler tarafından Türk limanları arasında gerçekleştirilecekse nasıl kabotaj yapacağız? Ya da 1 Temmuz’da nasıl Kabotaj Bayramını kutlayacağız? Öncelikle ülkede bulunan liman sayısı ve mevcut limanların kapasitelerinin artırılması gerekiyor.

Bunun yanında günümüzde dünyada taşımacılık, büyük partiler halindeki yükler hariç artık parça eşya olarak taşınmıyor, konteyner ile taşınıyor. Parça yüklerin taşınmasında kullanılan konteynerler, limanlar genellikle gümrüklü saha kapsamında olduğu için sorun çıkıyor. Gerek gümrükler, gerekse işletmelerle idari ve personel zorluklar yaşanıyor. Bu konuyla ilgili 4458 sayılı Gümrük Kanunu veya günümüzdeki yönetmeliklerde değişiklik yapılarak, ayrı kabotaj limanı olmayan (İzmir gibi) limanlarda kabotaj yüklerine kolaylık getirilmesi şart. Bu durum iç taşımacılıkta ucuzluk yaratacağı için tüketici de daha az masraf yapacaktır. Kömür, torba çimento ve tekel ürünlerinde olduğu gibi.”

Denizcilik, Lokomotif Sektör

Dologh, denizcilik sektörünün, Türkiye için önemli bir döviz girdisi olmasının yanında, bütün sektörlere katkısı olan lokomotif sektör olma özelliğini her zaman koruduğunu savundu. Dologh, sözlerini şöyle sürdürdü:

”Denizcilik bilinçli bir şekilde kullanıldığı zaman hem ülke geliri artar, hem de denizcilik gelişir. Bu potansiyelin artırılması ve kabotaj taşımacılığının geliştirilmesi için liman ücretlerinde yüzde 70′lere varan indirimler yapıldı. Yine deniz ticaretinin canlandırılması için kabotaj hattındaki yük gemileri, balıkçı motorlarıyla teknelerin kullandıkları yakıttan ÖTV kaldırıldı. Bütün bu önlemler denizciliğin önünü açtı. Türkiye’nin üç tarafı denizlerle çevrili ve var olan bu potansiyeli çok iyi değerlendirmesi gerekiyor. Ülkeye ‘denizci millet, denizci ülke’ kavramını yerleştirmemiz şart. Denizini kullanmayı bilen toplumlar, başta ekonomi olmak üzere tüm alanda başarıyı yakalar. Büyük Önder Atatürk’ün dediği gibi denizciliği Türk’ün milli ülküsü olarak düşünmeli ve onu az zamanda başarmalıyız.”

AA