BDI DEĞERLENDİRMESİ

"Kuru yük piyasası son sekiz ayın en düşük seviyesinde;

Geçen hafta panamax endeksi hariç diğer endekslerdeki düşüş devam etti. Panamax endeksi ise bir önceki haftaya göre % 2’nin biraz üzerinde arttı. Genel endeks 21 gün üst üste düşüşün ardından 2009 Ekim ayından bu yana en düşük seviyeye geldi. Haftalık % 7’nin üstünde gerileyen endeks 2501 puana geriledi. BDI’da bu derece bir art arda gerileme serisi en son Nisan 2009’da yaşanmıştı.

Yönünü bir türlü belirleyemeyen Capesize piyasası bir kez daha en fazla düşen piyasa oldu ve % 13’ün üzerinde geriledi. Günlük capesize TC kazançları 24 bin dolar seviyelerine gerileyerek neredeyse panamax kazançları ile aynı seviyeye geldi.

Geçen hafta gemi kiralama faaliyetleri 3 günlük Çin resmi tatili nedeniyle hafta başında sekteye uğradı, Çinli oyuncuların tatilden dönmesi ile haftanın son günlerine doğru ise arttı. Piyasa Çin inşaat sektöründeki yaklaşan yavaşlama korkusunun negatif etkisinde kaldı. Bu korku Çin çelik fabrikalarının fiyat düşüşü nedeniyle üretimlerini geçici olarak kısma haberleri ile yoğunlaştı. Buna rağmen spot demir cevheri talebi bütün hafta boyunca kuvvetli kalmayı başardı. 

Yeni inşa gemi teslimleri nedeniyle filonun hızlı oranda büyümesinden dolayı gelecek bir-iki ay daha cape piyasasının aşağı yönlü olması bekleniyor. Filolarının daha yavaş büyüme potansiyeli nedeniyle panamax ve handysize piyasalarının ise durumu daha iyi. Hatta gelecek yıl cape kazançlarının panamax kazançlarının altına düşebileceği söyleniyor.

Piyasanın baskı altında kalmasına neden olan diğer bir sebep ise Hindistan demir cevheri taşımaları ile ilgili bu ülkede Hükümet yetklilerinin kanun dışı demir cevheri ticaretine karıştığı yönünde şüpheler üzerine hükümetin bir maden şirketinin faaliyetlerini durdurma kararı. Ayrıca mevsimsel muson yağmurlarının bu ülke limanalarından yapılan yüklemeleri aksatıyor. Bu nedenle gelecek haftalarda Çin demir cevheri alımlarını Avustralya ve Brezilya’dan yapmaya devam edecek."

PİYASA HABER&YORUMLARI

*Rusya’nın bu yıl için spot piyasada satacak kömürü kalmadı;

"Rusya’nın en büyük termal kömür madencileri ve ihracatçıları olan SUEK, KRU Trade ve Mir Trade 2010’un kalan kısmı için spot piyasaya satılmak üzere ellerinde çok az veya hiç kömür bulunmadığını açıkladı. Bunun gerekçesi olarak elde bulunan ürünün tamamının satılmış olması veya üretim problemleri olarak belirtiliyor.

G.Afrika ve Kolombiya kömürünün artan talep nedeniyle Asya ülkelerine yönelemesinden sonra Avrupa’nın stok kömür ihtiyacını yılın dördüncü çeyreğinde nereden karşılayacağı merak konusu. Avrupalı kömür tüketicileri yavaşlayacağını düşündükleri Asya kömür talebine güvenerek geleneksek spot kömür tedarikçisi olan olan Rusya’dan çok G.Afrika ve Kolombiya’dan kömür sağlamayı ümit ediyordu. Ama tam aksine Asya’nın kömür talebi tırmanıyor.

Rusya Asya ve Avrupa’ya yılda ortalama 65-67 milyon ton yüksek kaliteli ve düşük sülfürlü termal kömür ihraç ediyor. Dünya Kömür arzında, özellikle Hindistan ve Çin olmak üzere Asya’nın artan talebi karşısında geçen bir kaç aydan bu yana sıkışıklık yaşanıyor. Bu durum Ocak ayında tonu 60 dolar civarında olan Avrupa’daki kömür fiyatlarını hali hazurda 90 Dolara getirdi."

*Asya’nın termal kömür talebi tırmanıyor;

"Avustralya Hükümeti Tarım ve Ekonomik Kaynaklar Bürosu (ABARE)’nun Haziran ayında yayınlanan raporuna göre Asya’nın termal kömür talebi bu yıl 478,5 milyon tonu bulacak ve gelecek yıl 500 milyon ton ile rekor seviyeye çıkacak. Hal böyleyken Endonezya ve Avustralya gibi Asya_Pasifik Bölgesi kömür ihracatçıları talebi karşılamak konusunda zorlanıyor. Bu nedenle bölgenin ithalatçı ülkeleri alternatif olarak Rusya, G.Afrika ve Kolombiya kömürüne yöneliyor. Talep artışının çoğu Çin ve Hindistan’dan kaynaklanıyor.

ABARE’ye göre 2010’daki Asya kömür talebinin sadece % 86’sı Asyalı ihracatçılar tarafından karşılanabilecek. Asya - Pasifik bölgesi içersinde ihracatın ithalatı karşılama oranı 2008 yılında % 93 iken, 2009’da % 87’ye düşmüştü."

*Dünya Çelik Birliği Mayıs 2010 ham çelik üretim rakamlarını açıkladı;

"Dünya Çelik Birliği (World Steel Association -worldsteel) 66 ülkenin raporlarına Mayıs ayı dünya ham çelik üretiminin 124 milyon ton olarak gerçekleştiğini açıkladı. Bu miktar geçen yıl aynı döneme göre yüzde 29,1 daha fazla ve Mayıs 2008’den bu yana en yüksek aylık üretim miktarı. Mayıs 2010 üretimi küresel ekonomik krizin etkisinin hissedilmesinden önceki dönem olan  Mayıs 2007 ayından ise % 9,8 daha fazla. Çin, G.Kore ve Türkiye ham çelik üretimlerinde kriz öncesi döneme göre artış gösterirken ABD, İtalya, İspanya ve Japonya kriz öncesi üretim seviyelerini henüz yakalayamamış durumda.

Bazı  önemli ülkelerin Mayıs 2010 üretim miktarları ve geçen sene aynı döneme göre üretimdeki değişim oranları aşağıda gösterilmiştir.

Çin               56.1 mmt       %20,7

Japonya        9,7 mmt        %50,2

G.Kore           5,2 mmt        %28

Almanya        4,1 mmt        %87,7

İspanya         1,6 mmt        %24,9         

İtalya            2,5 mmt        %42

ABD              7,2 mmt        %73,8

Türkiye          2,5 mmt        %18,8

Brezilya         2.9 mmt        %50,8

66 ülke için Mayıs 2010 dünya ham çelik kapasite kullanımının ise % 82 olduğu açıklandı.

"

YENİ GEMİ TESLİMLERİ, KURU YÜK TALEBİ VE NAVLUN PİYASASI

Baltık Dry Endeks (BDI) bu yıl da istikrarsız bir görünümde;

Bu yılın ilk dört ayında BDI yukarı ve aşağı hareketlerle 3000 seviyelerinde seyretti. Takip eden dönemde ise, sürekli olarak yüksek miktarda yeni tonaj arzına rağmen özellikle capesize piyasasındaki yüksek navlun kazançları BDI’yı 26 Mayıs’ta yılın zirvesi olan 4209 seviyesine taşıdı. Mayıs ayı sonu ve Haziran ayı  başında toplam altı seans 4000 puanın üzerinde kalmayı başaran BDI, yatırımlara yeniden başlamak konusunda armatörleri ateşlemişti ancak daha sonra yaz sezonu düzeltmesi ile 26 Mayıstaki zirveden bu yazının hazırlandığı 24 Haziran 2010’a kadar sürekli düşerek 2502’ye kadar indi. Yaşanan bu düşüş çoğunluğun piyasadaki istikrarsızlığın bu yıl boyunca da devam edeceğini anlamasını sağladı. Diğer idrak edilen bir husus da Çin faktörünün piyasanın davranışı üzerindeki etkisinin gittikçe önemini artırması oldu.

Kuru yük filosu bu yıl yüzde 15 büyüyecek;

"2010’un ilk beş ayında 28.5 milyon dwt kapasitede yeni inşa gemi teslimleri ve buna karşılık yaklaşık 2 milyon dwt kapasitede geminin hizmet dışına ayrılmasıyla aktif kuru yük filosu yüzde 6 büyüdü. Yeni sözleşmeler açısından ise yine yoğun bir dönem yaşandı. Beş ay boyunca 305 kuru yük gemisi için yeni inşa sözleşmesi imzalandı ve böylece sipariş defterine 25,3 milyon dwt kapasite daha eklenmiş oldu. 

Uluslarararası bağımzsız bir denizcilik organizasyonu olan BİMCO’nun öngörülerine göre yeni kuru yük gemisi tonaj arzı, 13 milyon dwt civarındaki hizmet dışına çıkacak gemiler düşüldükten sonra bu yıl 84 milyon ton civarında gerçekleşecek. Böylece 2009 yılında yüzde 10 büyüyen filo bu yıl yüzde 15 genişleyecek. Eğer hizmete ayrılacak gemi adedi beklenen miktarda gibi olmaz ise filo daha da büyüyebilir."

Kuru yükte talep güçlü;

Dünya kuru dökme yük ticaretinde son zamanlarda görülen yukarı trendin 2010 yılının kalan kısmında ve hatta gelecek yıl da devam edeceği anlaşılıyor.

Dünya demir cevheri ticaret hacminde bu yılki artış beklentisi yüzde 9-10;

"Bu yıl deniz yolu ile yapılan küresel demir cevheri ticaret hacminin geçen yıla göre yüzde 9-10 artarak toplamda 1 milyar tonu aşması bekleniyor. Bu artış beklentisinin en önemli gerekçesi Çin çelik üretimindeki inanılmaz artış ve gelişmiş ekonomiye sahip ülkelerin çelik endüstrilerindeki toparlanma nedeniyle demir cevheri ithalatlarını artırmaları.

Demir cevheri ticaretinin geleceği hakkında yorum yapabilemek için Çin’in aylık demir cevheri ithalat rakamlarının çok iyi takip edilmesi gerekiyor. Çünkü bu ülkenin yaptığı alımlar deniz yolu ile yapılan dünya demir cevheri ticaretinin üçte ikisinden fazlasını oluşturuyor. Çin yılın ilk beş ayında toplam 260 milyon ton’un biraz üzerinde demir cevheri ithalatı gerçekleştirdi. Diğer bir deyişle, geçen yılın aylık ortalama rakamına yakın olarak yurt dışından ayda ortalama 52 milyon ton cevher aldı.

Bir çok piyasa uzmanı Çin’in bu yılki toplam demir cevheri ithalatının geçen yıl ulaşılan 628 milyon tonu aşarak 660 milyon tona yaklaşacağını düşünüyor. Çin ile beraber Avrupa, Japonya, G.Kore ve diğer ülkelerin demir cevheri alımları da ham çelik üretim artışları ile beraber artıyor."

Ham çelik üretimi kriz öncesi dönem rakamlarını yakaladı;

Dünya Çelik Birliği (World Steel Association - Worldsteel) 66 ülkenin raporlarına göre Mayıs ayı dünya ham çelik üretiminin 124 milyon ton olarak gerçekleştiğini açıkladı. Bu miktar geçen yıl aynı döneme göre yüzde 29,1 daha fazla ve Mayıs 2008’den bu yana en yüksek aylık üretim miktarı. Çin ham çelik üretimi 56,17 milyon ton ile Mayıs ayında aylık bazda iki ay üstüste olarak yeni bir rekor kırdı. Buna rağmen bir çok piyasa gözlemcisi Çin ekonomisinin büyüme hızının kısa süre içerisinde azalacağını tahmin ediyor. Bu tahminlerde gerçek payı bulunmasına rağmen Çin ekonomisinin tahmin edilebilen gelecekte gücünde önemli bir kayba uğraması beklenmiyor dolayısıyla bu yavaşlamanın ufak çaplı olması daha olası.

Kömür ticaretinin görünümü de olumlu;

"Küresel termal ve kok kömür talebi de güçlü durumda kalmaya devam ediyor. Deniz yolu ile yapılan kömür ticaretinin geçen yıla göre bu yıl termal kömürde yaklaşık yüzde 8, kok kömüründe ise yüzde yirmi artacağı tahmin ediliyor.

Kömür ticaretinde de önemli bir oyuncu olmaya başlayan Çin’in termal kömür ithalatının bu yıl geçen yıla göre yüzde 65 civarında artarak toplam 170 milyon tona ulaşabileceği resmi makamlar tarafından ifade edildi. Çin ile birlikte Hindistan, Japonya ve G.Kore’nin de termal kömür talebinin gelecek aylarda güçlü seviyelerde devam etmesi bekleniyor.

Kok kömürü ticareti ise çelik endüstrisinin canlanması ile beraber bu yıl büyük oranda hareketlendi, özellikle Avrupa G.Kore, Hindistan ve Çin’e olan taşımaların bu yıl ki toplam ticareti artırması bekleniyor."

Hububat ticareti durağan;

Geçen ürün sezonunda keskin bir şekilde daralan hububat ticaret hacminde diğer dökme kuru yük piyasalarının aksine bu yıl pek bir gelişme beklenmiyor. Sadece Güney Amerika ve Kuzey Afrika’nın artan ithalat öngörüleri nedeniyle bir nebze olsun iyileşme tahmin edilirken Uluslararası Hububat Konseyi (IGC), 20 Mayıs 2010 tarihli raporunda; küresel hububat ticaretini Temmuz 2010/Haziran 2011 ürün sezonunda 233 milyon ton olarak öngörüyor.

Navlunlar ne olur?

Peki böyle bir görünümde yılın ikinci yarısında navlun kazançları ne olur? Yeni gemi teslimleri kuru yük piyasasının olumlu görünüşünü sarsacak mı? Gemicilik endüstrisinin önde gelen araştırma ve danışmanlık firmalarından biri olan MSI (Maritime Strategies International) tarafından yapılan tahminlere göre navlun kazançları önümüzdeki yılın ikinci yarısında capesize gemiler için günlük 40 bin doların, supramax ve handysize gemiler için ise 15-20 bin doların altında düşecek. Bu tahmin bize göre oldukça kötümser ama göz ardı edilemez.

CAPESIZE

Haftaya yavaş bir giriş yapıldı ve piyasa önceki haftanın seviyesinde seyretti. Günler ilerledikçe beklentilerin yükselse de Pasifik'in durgun olduğu gözlendi.

PANAMAX

Haftanın başında Pasifik'te piyasanın ilerlediği görüldü. Bu da kısa süreli periyotlarda bir hareketlilik getirdi. Pasifik'teki gemilerin ECSA ve Uzak Doğu'ya bağlantı yapmaları geçici olarak beklentilerin artmasını sağladı. Ancak Atlantik'teki navlun fiyatları iyimser havaya rağmen yeterince artmadı. Haftanın son gününe geldiğimizde piyasa yine hafta başındaki haline geri dönmüştü.

SUPRAMAX/HANDYMAX/SIZE

Atlantik'te düşüş sürerken, Uzak Doğu piyasasında da durum benzerlik gösteriyordu. Ancak haftanın sonunda iki bölgede de piyasa toparlandı ve istikrarı yakalamaya başladı.

COASTER

Hafta başında Fransa'dan Kuzey Afrika'ya ve Yunanistan ile İtalya'ya hububat bağlantıları vardı. Baltık'ta ise hububat ticareti daha ağır ilerliyordu, zaten bölgedeki gemi sayısı da azdı. Ancak Baltık'ta armatörler gemi sayısının azlığı sayesinde düşük navlunları reddedebiliyorlardı. Avrupa'daki ticaret seviyesi önceki haftanın değerlerini korusa da yaz durgunluğunun belirtileri görülmeye başlandı. Hafta ortasında bir süredir yükselişte olan yakıt fiyatlarının yavaş yavaş dengeye geldiği gözlendi. Ancak yakıt fiyatlarındaki artış ayın başından beri bağlantılarda iki tarafa da bir avantaj sağlamamamıştı. Ayrıca Akdeniz'deki hareketlilik, düşüş beklentileri için biraz erken olduğunu gösterdi. Ancak Doğu Akdeniz'de boştaki gemilerin gitgide artması bu tarafın biraz yavaşlayacağına işaret olabilir. Yine de şu ana kadar hurda ve maden yükleri, navlunun düşmesini engelledi. Hafta sonuna yaklaştığımızda Baltık Denizi bölgesinin içinde boşaltma yapılacak bağlantılarda büyük bir artış görüldü. Çakıllı kum ve yem yükleri bu artışın ana sebebiydi. Ancak genel hububat ticaretine bakıldığında, Kuzey Avrupa'da yaklaşan tatilin de etkisiyle Baltık'ta piyasa durgunlaşmıştı. Haftanın son gününe girdiğimizde piyasaların hareketlilik bakımından seviyelerini korumalarına rağmen hem Kuzey'de hem Güney'de biraz gerileme görüldü. Kuzey'de yaz ortasına gelmenin  ve Finlandiya limanlarının önümüzdeki Pazartesi'ye kadar kapalı olmasının etkileri ön plandayken, Güney'de düşen maden talebi önemliydi. Yazın getireceği durgunluğa karşın, Avrupa buğday hasatının yaklaşması koster talebinin artmasını sağlayabilir. Yine de hasatın ne kadar talep sağlayacağı bir muamma. Buna ek olarak kiracıların daha iyi fiyatlar bulmak için beklemeyi tercih edebilecekleri konuşuluyor.

BAĞLANTILAR

CAPESIZE

"Cape Hawk" 161,425dwt blt95 Dely retro Pohang 11 Jun TCT via Brazil redel Singapore-Japan USD 22,000 acct HMM

"Bosporus" 150,793dwt blt95 Dely Xingang 19/21 Jun TCT via EC Australia redel Singapore-Japan USD 23,000 acct STX Pan Ocean

"Chenebourg" 149,518dwt blt91 Dely Rotterdam 02/04 Jul TCT via Atlantic & options redel Singapore-Japan USD 32,500 acct Classic Maritime

PANAMAX

"United Journey" 92,580dwt blt09 Dely Ube 22/25 Jun TCT via Hay Point redel China USD 20,000 BB acct BHP Billiton

"Alam Padu" 87,052dwt blt05 Dely Antwerp ppt TCT via St. Lawrence redel Piombino USD 30,000 acct Cargill

"Tiare" 83,000dwt blt09 Dely Jintang 22/24 Jun TCT via NoPac redel Singapore-Japan USD 21,000 acct Cargill