Yaşar Özer / Vira Haber

Kredi Garanti Fonu Genel Müdürü İsmet Gergerli, 27 Kasım Salı günü Deniz Ticaret Odası’nın meclisinde Kredi Garanti Fonu’nun ayrıcalıklarını anlattı. Kredi Garanti Fonu’nda mevcut dönem ve alınan Bakanlar Kurulu kararı sonrasındaki yeni dönemle ilgili bilgiler veren Gergerli, konuşmasına Türkiye’deki KOBİ’lerle (Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler) ilgili bilgi vererek başladı.

Türkiye'deki işletmelerin yaklaşık %99.7'sinin KOBİ olduğunu söyleyen Gergerli, “KOBİ’ler dışında, bir istatistiğe göre 6 bin, diğerine göre ise 9 bin işletme var. Ama Kobilerin bankacılık sektöründen aldığı pay maalesef %24 oranında. KOBİ’ler neden önemli? Çünkü ihracatın %60'ı, istihdamın ise %70'i hep KOBİ’ler tarafından sağlanıyor. KOBİ’leri bu yüzden önemsiyoruz. Bizim için önemli olan bir diğer şey ise, Merkez Bankası’nın faiz oranları. Bu hepimiz için önemli. Onu takip ediyoruz. Faizlerin artması yönünde beklentisi olanlar vardı. Ama çok şükür faizler artmıyor fakat stabil kalıyor” diye konuştu.

"Kredi Garanti Fonu'nda ikili bir yapı var"

Kredi Garanti Fonu’nun 1991 yılında kurulduğunu belirten Gergerli, “Türkiye'deki özel sermayeli, kamu sermayeli ya da katılım bankalarının hepsi bizim ortaklarımız arasında. Bankalar hem ortağımız, hem de iş ortağımız” diyerek şunları söyledi: “Kredi Garanti Fonu’na gelirsek, öncelikle mevcutta nasıl olduğunu ve yeni dönemde ne yapacağımızı anlatacağım. Mevcut şartlarda Kredi Garanti Fonu'nda ikili bir yapı var. İlk olarak ortakların koyduğu bir para var. Buna dayanarak bankalara verilen bir garanti var. Bir de hazinenin bize vardı kontrgaranti var. Ona dayanarak verdiğimiz garantiler var. Bankaların kredi tahsis ettiği müşterileri bankalar bize gönderiyor. Biz o bankanın gönderdiği firmayı inceliyoruz ve ‘uygundur’ diyoruz. ‘Buna kefil olabiliriz’ dediğimiz durumda, bankaya dönüyoruz ve %80'e kadar teminat veriyoruz. Banka 100 lira kredi veriyorsa bunu 80 liraya kadar garanti ediyoruz. Toplamda öz kaynak tarafından bir firmaya verdiğimiz maksimum kefalet 1.5 milyon lira. Bu bizim bankacılık tarafında yaptığımız. Diğer tarafta ise banka olmaksızın yaptıklarımız var. Örneğin KOSGEB sizlere bazen faizsiz kredi, bazen de hibe verebiliyor. 1.5 milyona kadar hibeleri var. Ama hibe verirken o işi yapıp yapmayacağınızın garantisi için teminat mektubu istiyorlar. Bunu bankadan ya da Kredi Garanti Fonu’ndan istiyor. Biz arada hiç banka olmadan doğrudan KOSGEB'e teminat mektubu verebiliyoruz. Böylece maliyeti düşürmüş oluyoruz.”

"Kamusal bir görev yapıyoruz"

“Kar amacı olmayan, ortaklarına kar dağıtmayan bir kuruluşuz. Kredi Garanti Fonu olarak gerçekten kamusal bir görev yapıyoruz” diyen Gergerli, “Kredi Garanti Fonu, reel sektörü desteklemek için maliyetleri düşürücü bir yaklaşım ortaya koyuyor. KOSGEB'in zaten hibe verdiği bir durumda bankaya gidip %2 veya %3 ile teminat mektubu almak yerine, biz KOSGEB kredilerinde %1 komisyon alarak bu işlemleri yapıyoruz. Tek gelirimiz komisyon geliri, başka bir gelirimiz de yok zaten. Ayrıca Eximbank var. Orada da arada banka yok, yine doğrudan teminat mektubu veriyoruz. Diyelim ki Halim beyin firması Eximbank'tan kredi almak istiyor. Biz orada 2 milyona kadar kredi verebiliyoruz. Değerlendirme yapıyorum, 2 milyona kadar temin açabiliyorum. Teminat mektubunu Eximbank'a veriyorum ve Eximbank o krediyi kullandırıyor. Oradaki komisyonumuz da yüzde 1,5 oranında. Bu anlattıklarım öz kaynak olanlar ve banka sistemi kullanılmadan yaptıklarımız” diye konuştu.

Yeni Bakanlar Kurulu kararıyla %100 temin sağlandı

Diğer taraftan hazinenin Kredi Garanti Fonu’na verdiği kontrgarantiyi kullanarak kefaretler verdiklerini ifade eden Gergerli, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bu yapı da 2009'da başladı. O yıl hazine bize 1 milyar lira garanti vermişti. Onun dışında 10 milyara kadar kredi hattı (credit line) oluşabiliyordu. Sonra bu revize edildi. 2 milyara yükseltildi, yani hazine bize 2 milyar fon ayırdı. Bunun karşılığında da 20 milyara kadar bir kredi hattı açıldı. 2015'in sonuna kadar baktığımızda 1.8 milyar liralık kredi kullandırmışız. Biz şunu sorguladık: 20 milyar lira limit var ama biz bunun sadece 1.8 milyar lirasını kullandırabilmişiz. Hazine Müsteşarlığına gitmiştik, “bunu kullanmak istiyoruz ama olmuyor” diye. Kasım ayı sonu itibariyle 4 milyar liraya kadar yükselttik. Orada bazı iyileştirmeler yaptık. Sistem biraz daha hızlanmaya başladı ama “bu yetmez” dedik. Kasım ayı içinde yeni bir Bakanlar Kurulu kararı yayınlandı. Limitler değişmedi ancak yeni bir işleyiş yapısı kuruldu. Yeni yapıda limitleri artırdık. KOBİ'lerde 3 milyon dolara kadar, KOBİ olmayanlarda da 50 milyon dolara kadar limitler arttı. Peki siz nasıl yaralanacaksınız bu işten? Yeni yapıda Eximbank da devreye girdi. Biz daha önce kendi öz kaynağımızla Eximbank'ı finansa edebiliyorduk. Ancak hazine kaynağında bu yoktu. Biliyorsunuz aslında Eximbank fon kullandırıyor, kredi kullandırmıyor. Kredi riskini banka alıyor. Banka teminat mektubu veriyor Eximbank’a, onlar da size ürünlerinden kullandırıyor. Dolayısıyla %100 temin verilmesi gerekiyordu. Şimdi yeni Bakanlar Kurulu kararıyla bu da sağlandı.”

Temel amaç düşük maliyetli ve kolay finansman

KOBİ’lerin 3 milyon dolara kadar, KOBİ olmayanların ise 20 milyon dolara kadar ihracat kredilerinden yararlanabileceğini söyleyen Gergerli, konuşmasını şu sözlerle noktaladı: “Daha önce Ankara'da yaptığımız toplantıda da anlatmıştım. Değerlendirmeyi Kredi Garanti Fonu yapıyor. Bunun altyapısını kurduk. Siz başvurunuzu yapacaksınız, internetten bile yapabilirsiniz. Başvuru düştüğü anda bizim şubemiz bir inceleme raporu hazırlayacak. Gelecek, evrakları alacak. O rapora da dayanarak biz hemen cevap vereceğiz. Eximbank'a 1.5 milyon dolara kadar teminat mektubu vereceğiz. Banka arada olmayacak şekilde doğrudan Eximbank'a mektup vererek ihracat kredisi kullanımına imkan sağlayacağız. Fakat 1.5 milyon dolardan fazla bir miktara ihtiyaç varsa, orada bankaya başvurulması gerekiyor. Çünkü öteki tarafta 20 milyon dolara kadar limit var. Bankanın kredilendirmesinde bizim garantimiz %85 oranında. Aslında devrim niteliğinde gelişmeler bunlar. Bankaya biz yüzde %85 oranında kontrgaranti vereceğiz. Banka teminat mektubunu düzenleyip Eximbank'a verecek. Eximbank da 20 milyon dolarak kadar kredi verilmesini sağlayacak. Maliyeti ise yıllık %0,75 oranında olacak. Kredi Garanti Fonu, işletmelerin daha düşük maliyetli ve daha kolay bir şekilde finansmana ulaşabilmesini sağlıyor. Bizim asıl amacımız bu. Hükümetimizin de bize bu imkanları vermesindeki temel amaç. Hem maliyeti düşürelim, hem de daha rahat finansmana erişimi sağlayalım. Sizler doğrudan bize ve bankalarımıza müracaat ederek bu ihracat kredileriyle ilgili taleplerinizi yapabilirsiniz.”