Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) Müdürü Doç. Dr. Yakup Kaska, nesli tükenme tehdidi altında olan deniz kaplumbağalarının misina dolanması ve kesmesi, balıkçılık oltalarındaki iğneler, sürat motoru ya da tekne pervaneleri nedeniyle yaralandığını belirterek, ''Bugüne kadar merkeze yaralı 26 deniz kaplumbağası geldi. Bunlardan 17'si tedavisi tamamlanarak denize gönderilirken, 6'sı hayatını kaybetti. 3 deniz kaplumbağasının bakımı ve tedavisi ise devam ediyor'' dedi.

Kaska, yaptığı açıklamada, Köyceğiz-Dalyan Özel Çevre Koruma Bölgesi'ndeki Dalyan (İztuzu) kumsalında 2008 yılında kurulan DEKAMER'de nesli tehlike altında olar deniz kaplumbağalarının tedavilerinin yapıldığını söyledi. Merkezin, Çevre ve Orman Bakanlığı Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Dalyan Belediyesi ve Pamukkale Üniversitesi işbirliği ile kurulduğunu hatırlatan Kaska, merkezde deniz kaplumbağaları hakkında yapılan bilimsel çalışmaların bu türün neslinin devamının sağlanması açısından önemli olduğuna dikkati çekti.

DEKAMER'de yaralı deniz kaplumbağalarının bakımı için kurulan farklı ebatlardaki 8 havuzun sularının günlük değiştirildiğini ifade eden Kaska, yaralı deniz kaplumbağalarının bakımının da konteynerde yapıldığını dile getirdi. Kaska, merkezde havuzlar için gerekli tuzlu su tesisatı, telefon, elektrik, internet ve kullanım suyu imkanlarının da bulunduğunu belirtti.

Merkezde, deniz kaplumbağalarının yuvaları korumak ve dişileri markalamak için kumsal izleme çalışmaları yapıldığını anlatan Kaska, sıcaklık ve histolojik inceleme ile deniz kaplumbağalarının cinsiyet oranını tahmine yönelik çalışmalar da sürdürüldüğünü söyledi. Kaska, deniz kaplumbağalarının embriyonik gelişiminin izlendiğini de anlattı.

İsabel Dalyan İle Dolunay Uydudan İzleniyor
Deniz kaplumbağaların göç yollarını izlemek amacıyla 2 deniz kaplumbağasına geçen yıl haziran ayında uydu takip cihazı takıldığını belirten Kaska, şöyle devam etti:

''Türkiye için bir ilk olan bu çalışma kapsamında ''Dolunay'' adını verdiğimiz yerli deniz kaplumbağası ile ''İsabel Dalyan'' adını verdiğimiz İtalya'dan Türkiye'ye getirilen deniz kaplumbağasına uydu cihazı takarak denize bıraktık. İsabel Dalyan, Fransız okyanus uzmanı kaptan Jacques Cousteau tarafından 5 yaşındayken bulunmuş ve 40 yıl akvaryumlarda yaşamıştı. Dolunay, Tunus'a kadar gitti. İsabel Dalyan ise Akdeniz boyunca ilerleyip Kıbrıs üzerinden Suriye'ye ulaştı. Bu aralar da o bölgede dolaşıyor.''

Misina Ve Olta İğneleri Deniz Kaplumbağalarını Yaralıyor
Yaralanan deniz kaplumbağalarının tedavilerinin merkezde yapıldığını anlatan Kaska, bu tedaviler sırasında deniz kaplumbağalarına antibiyotik ve vitamin verildiğini, gerekirse serum takıldığını söyledi. Kaska, şunları kaydetti:

''Deniz kaplumbağalarının yaralanmaları daha çok misina dolanması ve kesmesi nedeniyle oluyor. Bunun yanında amatör balıkçılık oltalarındaki iğneler ve sürat motoru ya da tekne pervaneleri de deniz kaplumbağalarının yaralanmalarına neden oluyor. Bazen balıkçıların saldırısına uğramış deniz kaplumbağalarına da rastlıyoruz.

Yaralanan deniz kaplumbağalarını merkezdeki havuzlarda tedavi ediyoruz ve canlı besinleri kendi başına yakalayacak durumu gelinceye kadar bakıyoruz. Sonra doğaya bırakıyoruz. Bugüne kadar merkeze yaralı 26 deniz kaplumbağası geldi. Bunlardan 17'si tedavisi tamamlanarak denize gönderilirken, 6'sı hayatını kaybetti. 3 deniz kaplumbağasının bakımı ve tedavisi ise devam ediyor.

Merkeze bakıma alınan deniz kaplumbağalarının yüzde 31'i misina kesmesi, yüzde 19'u bot çarpması, yüzde 15'i olta yutma ve yüzde 27'si pervane kesmesi nedeniyle tedavi gördü.''

Kaska, merkeze kamera sistemi kurulduğunu ve bakım havuzlarında tedavi gören deniz kaplumbağalarının yakın zamanda internet üzerinden izlenebileceğini sözlerine ekledi.

AA