İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in askeri kurmaylarıyla görüşmesinde güçlü bir donanma geliştirilmesinin İran’ın ‘öncelikli programı’ olduğunu duyurması dikkat çekti. Deniz Kuvvetleri Komutanı Hüseyin Hanzade de İran’ın ‘uçak gemisi yapımına ilgi duyduğunu’, ‘caydırıcılık aracı’ olarak nükleer denizaltılarından filo kurma ‘hakkının bulunduğunu’ söyledi. Bu açıklamaları Sputnik’e değerlendiren Rus siyaset uzmanı ve şarkiyatçı Vladimir Sajin, İran’ın teknik ve teknolojik bakımdan nükleer uçak gemileri, denizaltıları ve diğer gelişmiş silahları üretebilecek kapasiteye sahip olup olmadığı sorusuna yanıt bulmaya çalıştı.

SADECE BMGK'NİN 5 DAİMİ ÜYESİNDE VAR

Nükleer uçak gemilerini ve denizaltılarının yapım bedelinin çok yüksek olduğuna dikkat çeken Sajin, sadece ABD donanmasında görevde olan USS George H.W. Bush uçak gemisinin fiyatının 6.2 milyar dolar olduğunu, denizaltı fiyatlarının 1-2.5 milyar dolar arasında değiştiğini belirtti. Oysa İran’ın geçen yılki askeri bütçesinin tümünün 15.9 milyar dolar olduğunu hatırlatan Rus uzman, dünyada sadece ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa’nın güçlü bir nükleer donanmaya sahip olduğunu vurguladı.

URANYUM MESELESİ

Fiyat konusunun ötesine dikkat çeken Sajin, İran’ın gelişmekte olan bir ülke için iyi bir askeri sanayi potansiyeline sahip olduğunu, fakat donanmada kullanılacak teknolojik silahlar ve özellikle yüzde 30-90 arasında zenginleştirilmiş uranyuma ihtiyaç duyan nükleer denizaltı motorları için sıfırdan bir üretim geliştirmenin günümüzde çok zor olduğunu ve gerçekçi görünmediğini aktardı.

YAPTIRIMLARIN ETKİSİ

Ağır silahların ve yüksek askeri teknolojilerin İran’a sevkiyatı üzerindeki yaptırımın 2020-2023’e kadar devam edeceğinin, ‘nükleer anlaşmanın’ kapsadığı nükleer projeler alanındaki sınırlamaların da 2025-2030’a kadar yürürlükte kalacağının altını çizen Rus uzman, İran’ın askeri sanayiini etkili şekilde geliştirip, sıçrama yapabilmesi için dışarıdan ileri teknolojilere ihtiyacı olacağını belirtti. Ancak İran'ın ‘kendi ihtiyaçlarını kendin karşıla’ politikalarıyla ne bilimsel, ne teknolojik, ne de finansal açıdan başarılı olmasının mümkün göründüğünü söyledi.

Vira Haber